Leśne smaki
Zbieranie jagód czy poziomek to sposób na relaks, a także na pyszne przetwory na jesień. Co warto wiedzieć o najcenniejszych darach natury?
Owoce prosto z lasu kuszą niepowtarzalnym smakiem i aromatem. Może nie są aż tak dorodne jak te z ogrodów i specjalnych upraw, za to rosną bez nawozów, środków ochrony roślin i są idealnie świeże.
Dzikie maliny
Mają zdecydowanie mocniejszy i "bogatszy" aromat niż maliny ogrodowe. Mogą być doskonałym składnikiem letnich deserów, ale - jeśli jest taka możliwość - warto też przygotować z nich sok lub dżem. Wprawdzie owoce te są wyjątkowo delikatne i nietrwałe, więc nadają się na przetwory (i do jedzenia) tylko w dniu zbioru, ale w tym przypadku pośpiech się opłaca. Leśnym malinom przypisuje się działanie lecznicze: przeciwgorączkowe, wykrztuśne, napotne, moczopędne, wzmacniające i oczyszczające. Zrobiony z nich sok zawiera naturalny kwas salicylowy, dlatego warto go stosować w stanach podgorączkowych, przy przeziębieniach i grypie. Maliny są też zasobne w magnez, potas i wapń - składniki korzystnie działające na serce - oraz żelazo i miedź. Pomagają również zapobiegać miażdżycy. Zawierają duże ilości witaminy C oraz kwasy organiczne i błonnik pokarmowy, które doskonale regulują trawienie. Przetarte owoce można podawać dzieciom od 5.-6. miesiąca.
Jeżyny
Charakterystyczne czarne błyszczące owoce mają podobne właściwości lecznicze jak leśne maliny. Ich smak jest nieco cierpki, ale zawartość cukru wzrasta w miarę dojrzewania. Zbiory dzikich jeżyn utrudniają ich kolczaste pędy, ale odmiany ogrodowe - choć pozbawione kolców - nie są tak smaczne i aromatyczne jak te leśne. Owoce jeżyny są dobrym źródłem potasu i żelaza oraz witamin A, E, z grupy B i C. Wspaniale wyglądają i smakują w deserach, ciastach i oraz z goframi z bitą śmietaną. Sok ze świeżych jeżyn można podawać już niemowlętom w 5.-6. miesiącu życia.
Czarne jagody
Nazywane też borówkami czarnymi lub czernicami, stanowią świetny surowiec na zimowe przetwory, np. dżemy i konfitury. Doskonale nadają się do mrożenia. Wprawdzie ich ciemny sok może pozostawić trwałe plamy na ubraniach, ale zawarte w nim barwniki mają wielką zaletę: są silnym antyoksydantem, chroniącym układ nerwowy przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Jagody działają też leczniczo w przypadku chorób przewodu pokarmowego. Duża zawartość pektyn wiąże toksyny, dlatego zarówno jagodowy sok, jak i napar z suszonych owoców są polecane w zatruciach pokarmowych i przy biegunce (ten ostatni ma też właściwości przeciwgorączkowe). Z kolei świeże jagody są naturalnym skutecznym lekiem na zaparcia. Poleca się je również chorym na cukrzycę. Dlaczego? Ponieważ zawierają związki nazywane "roślinną insuliną", które mogą pomagać w regulowaniu stężenia cukru we krwi. Warto, by jak najczęściej jadały je również osoby z wadami wzroku, bo owoce pomagają poprawiać ostrość widzenia (są z nich nawet produkowane preparaty zapobiegające przemęczaniu się wzroku, przeznaczone m.in. dla osób długo pracujących przy komputerze).
Poziomki
Te leśne są drobne w porównaniu z ogrodowymi, ale za to górują niezwykłym aromatem i smakiem, szczególnie jeśli rosną na słonecznej polance. Zawartość witaminy C w poziomkach jest bardzo wysoka (dwukrotnie większa niż w malinach i wynosi aż 60 mg/100 g). Owoce zawierają również sporo magnezu, manganu, kobaltu, siarki i żelaza. Dzięki temu działają oczyszczająco na organizm, wspomagają pracę serca, uszczelniają naczynia krwionośne. Niestety, mają silne właściwości uczulające. Dlatego dzieciom poniżej 3. roku i małym alergikom trzeba je serwować wyjątkowo ostrożnie. Za to z suszonych liści poziomki leśnej można przygotować napar pomocny przy nieżytach żołądka (także u małych dzieci).
