Produkty sezonowe - co i dlaczego jeść latem?
Jakie są zalety wybierania produktów sezonowych i po jakie warto sięgać właśnie teraz, w wakacje?
Produkty sezonowe, czyli jakie?
Produkty sezonowe to takie, które wyrosły i zostały zebrane w aktualnej porze roku. Współcześnie sklepy rozpieszczają nas dostępnością prawie wszystkich warzyw i owoców, niemal przez cały rok. Warto jednak wiedzieć, które z nich faktycznie urosły i dojrzały na krzaku lub drzewie w ostatnich tygodniach, a które dostępne są dzięki metodom konserwacji, odpowiedniego przechowywania lub transportu z drugiego końca globu. Tutaj dochodzimy do drugiej aspektu, czyli lokalności produktów.
Produkty sezonowe i lokalne - dlaczego warto?
Warto wybierać te warzywa i owoce, które naturalnie dostępne są w danym czasie, w naszej strefie klimatycznej. To nie tylko kwestia większego bogactwa w dobroczynne związki, składniki mineralne czy witaminy w świeżych produktach spożywczych, ale też odpowiedzialność za środowisko, na które wpływ ma ogromna skala transportu czy stosowane środki konserwacji i ochrony roślin. Mimochodem dodam, że sezonowe produkty są zazwyczaj smaczniejsze i tańsze niż ich odpowiedniki dostępne w pozostałej części roku. A jak zaleca Światowa Organizacja Zdrowia powinniśmy każdego dnia zjadać ok 400 gramów warzyw i owoców.
Warzywa sezonowe
Polskie warzywa sezonowe dostępne w wakacje to dla przykładu:
· ogórki
Należy pamiętać, że są niskokaloryczne, dlatego warto wprowadzić je w dietach redukcyjnych.
· bób
Tutaj sezon rusza jeszcze w czerwcu i trwa kolejne 2-3 miesiące. Bób należy do warzyw zasobnych w białko (o wysokiej wartości biologicznej), witaminy, składniki mineralne i sporą dawkę błonnika. Czy każdy może go jeść?
- Bobu jeść nie mogą osoby cierpiące na fawizm ("choroba bobowa"). Nieprzestrzeganie odpowiedniej diety może prowadzić do ciężkiej anemii. Jeśli zatem zdiagnozowano u Ciebie tę rzadką chorobę genetyczną, warto poszukać odpowiedniego specjalisty - dietetyka, który wskaże jakie produkty eliminować - mówi Michał Płecha, dietetyk serwisu kcalmar platformy Kcalmar.com. - Niestety fawizm to nie tylko wspomniany bób - dodaje ekspert.
· cukinia
Cukinia to niskokaloryczne, bardzo neutralne w smaku warzywo, które można wykorzystać na wiele sposobów. Cukinia jadana jest na surowo (na przykład na kanapkę czy do sałatki) świetnie nadaje się na grilla lub jako składnik gulaszu czy leczo.
· botwinka
Botwina to dostępne właśnie teraz młode liście i korzenie buraków. Bogate są w składniki mineralne i witaminy, same buraki polecane są szczególnie osobom aktywnym fizycznie (poprawa wydolności) czy cierpiącym na nadciśnienie (regulacja ciśnienia krwi).
· fasolka szparagowa
Należąca do roślin strączkowych, pochodząca z Ameryki Południowej fasolka szparagowa z powodzeniem uprawiana jest w naszej szerokości geograficznej. Wybrać możemy żółtą lub zieloną, przy czym obie odmiany zasobne są w potas, fosfor, kwas foliowy czy prowitaminę A.
Inne warzywa sezonowe, które warto włączyć do diety to: papryka, pomidory, patison, kukurydza, koper włoski czy fenkuł.
Owoce sezonowe
Polskie owoce sezonowe dostępne w wakacje to dla przykładu:
· czereśnie
Czereśnie to relatywnie niskokaloryczny produkt - 63 kcal / 100 gramów. Relatywnie, bo w porównaniu do produktów przetworzonych takich jak ciastka, cukierki czy czekoladki są zdecydowanie fit alternatywą.
· wiśnie
Wiśnie zawierają nieco mniej cukrów niż czereśnie (9,9 g vs. 13,3 g). To, co łączy wymienione wyżej owoce, to wysoka zawartość błonnika, przeciwutleniaczy (antocyjany), potasu czy witaminy C. Zdecydowanie warto wprowadzić je do diety, szczególnie, że sezon na czereśnie i wiśnie jest dość krótki - trwa około 2 miesiące.
· maliny
Maliny są bogate w witaminy i składniki mineralne, garbniki (dlatego stosowane w biegunkach) i flawonoidy (działanie antyoksydacyjne i przeciwnowotworowe). Mają przy tym niski indeks glikemiczny (zasobne w błonnik), dzięki czemu zalecane są nawet u osób cierpiących na cukrzycę. Podobnie jak truskawki zawierają salicylany, które u pewnej grupy wrażliwych osób wywołują reakcje alergiczne. Jeśli więc otrzymaliśmy taką diagnozę od lekarza alergologa, warto odszukać dietetyka, który podpowie jak unikać tego związku w swojej diecie.
· jagody
To jedne z niewielu, obok grzybów leśnych, dzikich składników naszej współczesnej diety. Świetnie sprawdzają się w kuchni jako dodatek do deserów - na surowo, mrożone czy w formie dżemów. Część zbiorów warto ususzyć i stosować jako napar przy problemach żołądkowych (duża zawartość garbników wiąże szkodliwe składniki w świetle jelita i spowalnia ruchy perystaltyczne). Pamiętać należy o odpowiednim umyciu przed spożyciem.
Inne owoce sezonowe, które warto teraz włączyć do diety to: borówki amerykańskie, gruszki, jabłka, morele.
Produkty sezonowe - które wybierać, jak przyrządzać i komponować z nich dietę?
To tylko kilka przykładów warzyw i owoców dostępnych sezonowo w wakacje. Dodatkowo świeże produkty to wyższa zawartość witamin i składników mineralnych w porównaniu do tych długo przechowywanych w chłodniach czy transportowanych z drugiego końca globu. Są przy tym znacznie tańsze i łatwo dostępne. Warto zatem komponować swoją dietę z produktów sezonowych i lokalnych. Jeśli jednak cierpimy na jedną z wymienionych chorób, alergie pokarmowe, nietolerancje lub chcielibyśmy profesjonalnej porady, warto skierować się, również do lokalnego dietetyka.