Zdanowicz pomiędzy wersami: 8 mln Polaków zmaga się z chorobą otyłościową
W Polsce 8 mln dorosłych zmaga się z chorobą otyłościową. Mimo tej skali zaburzenie wciąż obarczone jest silnymi stereotypami, a wiedzę o sposobach jego leczenia trudno uznać za powszechną. O przyczynach, leczeniu i zapobieganiu otyłości w najnowszym odcinku „Zdanowicz pomiędzy wersami” rozmawiają: psycholożka i twórczyni portalu „W trosce o chorego pracownika”, Adrianna Sobol oraz aktor i ambasador kampanii „Porozmawiajmy szczerze o otyłości”, Robert Kudelski.
Statystyki wskazują, że co 6. kobieta i co 7. mężczyzna w Polsce zmaga się z chorobą otyłościową. Powszechność doświadczenia nie przekłada się niestety na wiedzę o przyczynach, charakterze i sposobach leczenia tej choroby.
Adrianna Sobol: na chorobę otyłościową można zapaść w każdym wieku
Jednym z najbardziej rozpowszechnionych, a jednocześnie najbardziej krzywdzących stereotypów, związanych z choroba otyłościową, jest przekonanie, że nadmiarowe kilogramy są wyłącznie konsekwencją zaniedbań, lenistwa i nieprawidłowych nawyków. Tymczasem, jak tłumaczyła w studio Adrianna Sobol, przyczyny tej dolegliwości są o wiele bardziej skomplikowane.
- Etiologia tej choroby ma wiele czynników, jednak jeśli mówimy o konsekwencjach, to ma ona znaczący wpływ na nasze ciało. Od razu zauważamy przyrost masy. Jednak bez dwóch zdań jest ona również chorobą duszy - tłumaczyła Adrianna Sobol. - Musimy myśleć o tej chorobie jako o zaburzeniu homeostazy. Nie chciałabym, żeby mówiono, a często się to zdarza: no tak, jest chory na otyłość więc jest leniwy, niezaradny, nie dbający o siebie, zajadający swoje problemy.
Warto również pamiętać, że na chorobę otyłościową można zapaść w każdym momencie życia, niezależnie od wykonywanej pracy, aktywności fizycznej i nawyków żywieniowych.
- Musimy pamiętać o tym, że jest to choroba przewlekła. Na tę chorobę można zachorować w każdym wieku i każdej sytuacji życiowej - tłumaczyła Adrianna Sobol. - W kampanii mamy chorą dziewczynę, która jest trenerka fitness. To pokazuje, że choroba nie jest kwestią wyboru, rozlazłości, niezastanawiania się nad tym, co i ile jemy. Tutaj mamy trenerkę fitness, która z uwagi na zaburzenia hormonalne nagle zaczęła tyć i nie mogła sobie z tym poradzić, mimo że pracowała uprawiając aktywność fizyczną.
Choroba otyłościowa to nie tylko zmiany w wyglądzie. Jak wskazywali rozmówcy Katarzyny Zdanowicz, schorzenie to może wiązać się nawet z 200 różnymi powikłaniami. Wśród nich są nie tylko komplikacje fizyczne, ale również psychiczne. Tym bardziej, że wciąż brakuje nam wrażliwości i/lub wiedzy o tym, jak rozmawiać z chorymi na otyłość.
Robert Kudelski: mówili na mnie "nasz pączek"
- U mnie rozwój choroby otyłościowej miał mocne podłoże psychiczne. Wszyscy w jakiś sposób mnie wykluczali. W szkole zawsze stałem na bramce, bo wiadomo - dziecko z chorobą otyłościową zawsze stoi na bramce. W domu nawet najbliższe osoby mówiły na mnie: "nasz pączek", "nasz grubasek" - wyznał Robert Kudelski, dodając że te słowa i obrazy z dzieciństwa, wciąż mu towarzyszą. - Kiedy wychodzę z kąpieli nie mam śmiałości spojrzeć w lustro.
Aktor wyznał, że wielokrotnie próbował zrzucić kilogramy. Nierzadko sięgał po bardzo restrykcyjne diety, mogące mieć złe skutki dla zdrowia. - Dla mnie zrzucenie jednego, dwóch kilogramów to mordercza praca - podsumował.
Aktor opowiedział również, w jaki sposób wygląd wpływa na jego pracę.
- Przez wiele lat byłem postrzegany prze pryzmat amanta, nie tego jak gram, co umiem, ale jak wyglądam - wyznał w rozmowie z Katarzyną Zdanowicz. Podkreślił również jak poważne mogą być psychologiczne skutki walki z chorobą otyłościową. - Kiedy ta kampania ruszyła, szczupłe kobiety zaczepiały mnie w pociągach i mówiły, że też chorują na chorobę otyłościową. Pilnują się bardzo, natomiast każdy dodatkowy kilogram, dwa, biorąc pod uwagę jakie miały wcześniej doświadczenia doprowadzają je do depresji.
Często na złą kondycję emocjonalną osób z chorobą otyłościową ma również ich otoczenie.
- Trzeba powiedzieć wyraźnie o przemocy, z którą spotykają się pacjenci z chorobą otyłościową. Mam pacjentki, które przychodzą zapłakane i mówią: mój mąż, mój chłopak, powiedział mi, że jak się w końcu nie ogarnę i nie będę wyglądała tak czy siak to mnie rzuci. To jest przemoc - tłumaczyła Adrianna Sobol.
Robert Kudelski: Ludzie ranią innych z niewiedzy
Walce ze stereotypami wokół choroby otyłościowej ma służyć kampania "Porozmawiajmy szczerze o o otyłości". Na jej stronie można znaleźć m.in. poradniki dotyczące żywienia, informacje o możliwych przyczynach otyłości oraz słownik, który pomaga wspierająco mówić o tym schorzeniu.
- Nasza kampania jest potrzebna, bo my musimy ludzie edukować. Ludzie często też ranią innych ludzi z niewiedzy - podsumował Robert Kudelski.