Nie tylko Polska. Tak Europa świętuje 15 sierpnia

15 sierpnia obchodzone jest jedno z najstarszych świąt chrześcijańskich. Kult Zaśnięcia Maryi był silny już w pierwszych wiekach naszej ery. W 1950 r., gdy papież Pius XII ogłosił dogmat o Wniebowzięciu Najświętszej Marii Panny, teologiczny wymiar tego święta uległ zmianie i oddalił od siebie kościoły zachodni i wschodni. 

Kościół katolicki uznał, że Maryja została wzięta to nieba z duszą i ciałem. Kościół prawosławny pozostał przy bardziej ogólnej wersji, że Matka Boska zasnęła.

Obydwa obrządki obchodzą pamiątkę przejścia Maryi do wieczności 15 sierpnia. Datę te wyznaczono za panowania cesarza Marcjusza w VI w., w czasie gdy głównym ośrodkiem myśli chrześcijańskiej było Bizancjum. Zaśnięcie Bogurodzicy w kościele prawosławnym, według kalendarza gregoriańskiego przypada 28 sierpnia. Jednak w Grecji  święto to obchodzone jest 15 sierpnia.

Zaśniecie Bogurodzicy nazywane jest w tym kraju także “Letnią Wielkanocą" bądź “Drugą Wielkanocą", co pokazuje, jak ważne jest to wydarzenie dla wiernych prawosławnych w tym kraju. Obchody święta Panagia (tym słowem określa się Matkę Boską w Grecji) rozpoczyna okres piętnastodniowego postu, którego zasady podobne są do tych obowiązujących w Wielkim Poście, z tą różnicą, że Grekom przez dwa tygodnie nie wolno spożywać mięsa. Następnie 14 sierpnia ma miejsce wigilia Zaśnięcia, wieczerza i całonocne czuwanie, po którym 15 sierpnia celebrowane jest Zaśnięcie Bogurodzicy.

15 sierpnia w Grecji nikogo nie powinny dziwić pustki w komunikacji miejskiej, na dworcach i ulicach, to dzień wolny od pracy. Wielu pobożnych Greków udaje się w tym czasie na Tinos, Nisyros czy Kythnos bowiem na tych wyspach mieszczą się sanktuaria maryjne, gdzie wyjątkowo uroczyście świętuje się Zaśnięcie Bogurodzicy.

W Polsce Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny jest też okazją do podziękowania za obfite plony, stąd zwyczajowa nazwa — Matki Boskiej Zielnej. W tym dniu święci się zebrane w bukiet: zboża, zioła, owoce i warzywa. Na Litwie 15 sierpnia obchodzone jest Žolinės, czyli Zielna. Wierzący Litwini, podobnie jak Polacy, tego dnia dziękują Maryi za opiekę nad ich polami uprawnymi. Jest to także dzień wolny od pracy.

Zobacz również: Matki Boskiej Zielnej — jakie zioła do bukietu?

15 sierpnia pustki w miastach i miasteczkach a tłumy na plażach i górskich szlakach nie powinny dziwić turystów we Włoszech. Obchody Ferragosto mają w tym kraju długą, przedchrześcijańską tradycję. W I w. p.n.e. cesarz Oktawian August wprowadził w Imperium Rzymskim — Feriae Augusti. Władca postanowił, że miesiąc nazwany od jego imienia, będzie czasem świętowania, odpoczynku i zabawy.

Początkowo celebracja zakończenia zbiorów, która odpowiada naszym dożynkom, miała miejsce we wrześniu. Cesarz przeniósł je jednak na sierpień i do dziś właśnie ten miesiąc Włosi wybierają chętnie na urlopy. Często biorą dni wolne w okolicach 15 sierpnia, dlatego część włoskich firma nie pracuje w tym tygodniu.

Z czasem w Imperium Rzymskim chrześcijaństwo zaczęło szerzyć się na dużą skalę. Feriae Augusti, podczas których dziękowano bogom za plony, doskonale wpisało się w uroczystości Matki Boskiej Zielnej, kiedy składano dziękczynienie jednemu Bogu i jego Matce za obfitość zbiorów. 

W Polsce władze komunistyczne w 1955 r. zniosły obchody Matki Boskiej Zielnej i nie było to dzień ustawowo wolny. Jednak tradycja dziękczynienia za plony nie zanikła wśród narodu, toteż w 1989 r. sejm przywrócił święto i znów wpisał je do kalendarza dni wolnych. Natomiast we Włoszech nawet za czasów faszystowskiego dyktatora Benito Mussoliniego Ferragosto było obchodzone jako dzień wolny od pracy, organizowano kolonie dla dzieci i różnego rodzaju fety.  

We Włoszech obchodzi się 15 sierpnia podobnie jak w wielu innych krajach — są procesje i nabożeństwa, huczne imprezy, festyny, koncerty, długie spotkania w restauracjach i pubach oraz... śmigus-dyngus! Włosi mają zwyczaj tego dnia oblewać się wodą.

Zobacz również: Na te daty uważaj. Mogą utrudnić ci urlop

W Hiszpanii kult Maryi jest równie silny jak w Polsce, nie dziwi zatem, że 15 sierpnia jest wyjątkowo celebrowany w tym kraju. Tego dnia na Półwyspie Iberyjskim organizowane są procesje Virgen de los Reyes. Tłumne, kolorowe, pełne kwiatów pochody rozlewają się po ulicach największych hiszpańskich miast: Sewilli, Toledo, Malagi, Barcelony, Walencji i oczywiście Madrytu, gdzie mówi się, że jest to święto La Palomy.

Planując sierpniowy urlop w Hiszpanii, warto w okolicach 15 udać się do Elche — miasta położonego pomiędzy Murcją a Alicante. Odbywa się tam wówczas dwudniowe przestawienie, które zostało uznane za Arcydzieło Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO.

Aktorzy (sami mężczyźni) odgrywają sceny z życia Maryi. Na zakończenie z kopuły świątyni w specjalnej konstrukcji anioły stepują z nieba, by zabrać Matkę Boską ze sobą, zaś finałowej scenie koronacji towarzyszą fajerwerki i bicie dzwonów.

Święto Wniebowzięcia NMP jest w całej Hiszpanii okazją do udekorowania domu kwiatami i obrazami z wizerunkiem Maryi. Tłumne, radosne procesje przeradzają się tam w uliczne zabawy i wielką fetę trwającą do późnych godzin nocnych. Tego dnia można też obejrzeć korridę, pokazy sztucznych ogni, koncerty i wziąć udział w wielu innych wydarzeniach.

Francja jest krajem laickim, jednak silnie zakorzenionym w kulturze chrześcijańskiej, stąd także w tym kraju 15 sierpnia jest dniem wolnym od pracy. Tyle że próżno wyglądać tam tłumnych procesji w tym dniu. Choć oczywiście księża organizują obchody Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, w których biorą udział wierzący, to jednak dla większości Francuzów 15 sierpnia jest po prostu okazją do odpoczynku.

Zobacz również: Jaka pogoda na długi weekend? Synoptycy mają dobre wieści tylko dla jednego regionu