Każdy ogrodnik musi o tym pamiętać w listopadzie. Rośliny będą w pełnej krasie

• Jakie prace w ogrodzie trzeba wykonać w listopadzie? Jest ich sporo. Musimy okryć drzewka i krzewy, a także wykonać kopczykowanie lub ściółkowanie. 
• Nie ominie nas także grabienie liści, a także wapnowanie gleby lub zastosowanie nawozu zakwaszającego. Przed mrozem trzeba też osłonić rośliny doniczkowe na tarasie lub na balkonie.
• Listopad w ogrodzie to czas intensywnych przygotowań do zimy. Zabezpieczanie roślin przed mrozem jest konieczne, by spokojnie ją przetrwały. Pamiętajmy, że istotne jest też ogólne uprzątnięcie ogrodu i wyczyszczenie oraz konserwacja narzędzi. Dzięki podobnym czynnościom, przygotujemy swoją działkę nie tylko do zimy, ale też do kolejnego sezonu wiosennego.

Listopad w ogrodzie to moment, kiedy dni są już coraz krótsze i chłodniejsze, a w nocy zwykle pojawiają się przymrozki. To ostatnia chwila, by zabezpieczyć przed zimą te rośliny, które zostają w gruncie i źle znoszą chłód, ale i te, które ozdabiają nasze balkony czy tarasy. Ogród w listopadzie wymaga jeszcze sporo pracy. Musimy zadbać o drzewa, krzewy ozdobne, a także o trawnik. W listopadzie możemy też wykonać nawożenie gleby, ale dopiero po sprawdzeniu, czy to konieczne.

To czas, kiedy możliwe jest nawet sadzenie kolejnych roślin. Do gruntu możemy wysiać między innymi marchew, pietruszkę, koper i szpinak. Można też jeszcze sadzić krzewy i drzewka owocowe. Choć znawcy nie polecają siania w tym miesiącu kwiatów, niektóre z nich powinny to spokojnie przetrwać. To między innymi:

• fiołek
• chaber
• niezapominajka

Czytaj też: Co sadzić jesienią w ogrodzie?

Rośliny zimujące w gruncie należy odpowiednio zabezpieczyć przed przymrozkami. Pnie drzew owocowych można zabezpieczyć przed mrozem słomą, wikliną, agrowłókniną, ale też na przykład workami jutowymi. Korę i pnie drzew można też pobielić wapnem, jednak zabieg ten najlepiej przeprowadzać dopiero w grudniu.

Okrycia wymagają z kolei drzewka owocowe - zwłaszcza te młode i bardzo wrażliwe na mróz jak brzoskwinie czy morele. Możemy wykorzystać do tego słomę, ale też gotowe kaptury ochronne z agrowłókniny. Biała agrowłóknina jest zdecydowanie najlepsza, ponieważ zarazem zabezpiecza i zapewnia odpowiednie przenikanie światła słonecznego oraz powietrza. Ważne, by taki kaptur czy słomę przewiązać - to zabezpieczy je przed zsunięciem się czy zerwaniem przez wiatr. Niektóre gotowe kaptury z agrowłókniny posiadają dodatkowy sznurek.

Na mróz szczególnie wrażliwe są drzewka posadzone jesienią, które nie zdążyły jeszcze odpowiednio się zakorzenić. Podstawy pni drzew należy zabezpieczyć przez kopczykowanie. W tym celu usypujemy wokół każdego pnia kopczyk o wysokości około 30 cm.

Zimozielone krzewy liściaste i iglaste są narażone na przesychanie. Wymagają więc odpowiedniego nawodnienia. By ich korzenie mogły również w późniejszym czasie swobodnie pobierać wodę z gleby, należy wykonać ściółkowanie. Inaczej grunt zamarznie i nie będzie to możliwe. Stan, kiedy woda jest obecna w glebie, jednak rośliny z jakiegoś powodu nie mogą jej pobrać (na przykład dlatego, że zamarzła) nazywa się stanem suszy fizjologicznej.

Pierwszą czynnością zabezpieczającą krzewy przed zimą powinno być zatem obfite podlanie roślin, a następnie rozsypanie wokół ich podstawy zabezpieczającej ściółki. Do jej wykonania nadają się suche liście, trociny, kora drzew, ale też słoma. Cienka warstwa przy dużych przymrozkach może się okazać niewystarczająca. Ściółka powinna mieć około 5 cm.

Młode rośliny są szczególnie wrażliwe na mróz. Przed zimą warto więc osłonić je białą agrowłókniną lub stroiszem. Czym on jest? To przycięte gałązki iglaków, najczęściej świerków i jodeł. Niskie rośliny zabezpieczamy, układając gałązki na ziemi, a te wyższe osłaniamy, ustawiając z nich coś w rodzaju namiotu.

Okrycia na zimę potrzebuje wiele roślin - między innymi:

• róże
• różaneczniki
• wrzosy
• wrzośce
• młode magnolie
• cyprysiki i ostrokrzewy

Przed nadejściem zimy powinniśmy obficie podlać wszystkie liściaste i iglaste drzewa, a także krzewy zimozielone. Szkodzi im bowiem nie tylko mróz, ale również brak wody, która w zimowe, słoneczne dni odparowuje z gleby, a same rośliny wysuszane są dodatkowo przez wiatr. Właśnie dlatego stosuje się też ściółkowanie gleby, zabezpieczając ją przed utratą wody oraz przed zamarznięciem. Rośliny zawsze zielone, które trzymamy w pojemnikach, powinniśmy podlewać przez cały rok.

Grabić czy nie? Oto co robić jesienią z liśćmi w ogrodzie

Niezbędne prace na działce w listopadzie wiążą się również z zadbaniem o stan gleby. Przed przystąpieniem do działania warto zbadać jej pH. Możemy to zrobić samodzielnie, wykorzystując specjalny kwasomierz glebowy. Uzyskany wynik pozwala stwierdzić, czy potrzebne jest odkwaszenie gleby, czy też jest ona zbyt mało kwaśna. Większość roślin najlepiej rośnie w ziemi o odczynie lekko kwaśnym lub obojętnym (pH 6,0 - 7,0).

Jeśli pH gleby jest zbyt niskie, trzeba zastosować wapnowanie. Decydujemy się wówczas na nawóz wapniowy, który równomiernie rozprowadzamy na powierzchni ziemi, mieszając go z jej górną warstwą. W ogrodach najbardziej polecane jest stosowanie nawozów wapniowych węglanowych, które działają wolno. Z kolei zbyt wysokie pH wymaga przekopania ziemi i zastosowania nawozu zakwaszającego lub kwaśnego torfu.

Nawożenie gleby w listopadzie jest jeszcze możliwe. Obornikiem warto nawozić zwłaszcza warzywnik, przekopując go z ziemią na głębokość 10-20 cm. Zabieg taki warto wykonywać jesienią raz na 4 lata. Trzeba jednak pamiętać, że wapnowania nigdy nie należy wykonywać razem z nawożeniem.

Jak zadbać o trawnik na jesień? Przed pierwszym przymrozkiem powinniśmy wykonać ostatnie koszenie trawy. Jesienią trzeba też regularnie grabić liście spadające z drzew. Co prawda wspaniale wyglądają, jednak mogą negatywnie wpłynąć na kondycję trawnika. Jeśli zbyt długo będą na nim zalegać, może to doprowadzić do rozwoju chorób grzybowych. Grabienie liści w listopadzie trzeba jednak wykonywać dość ostrożnie - mogą się w nich bowiem chować jeże.

Na początku listopada powinna zostać przeprowadzona lekka wertykulacja trawnika, najlepiej przy użyciu ostrych, drucianych grabi.

Jak zabezpieczyć rośliny przed mrozem? Musimy zadbać także o te umieszczone w donicach, które zdobią nasze tarasy i balkony. Niektóre z nich najlepiej przenieść do środka, wstawiając je na przykład do piwnicy czy na klatkę schodową. Jesienią wchodzą w stan spoczynku, więc warto pamiętać, że podlewamy je rzadziej.

Są i takie rośliny doniczkowe, które poradzą sobie na zewnątrz, ale potrzebują odpowiedniej ochrony. Jak zabezpieczyć rośliny w donicach na zimę? Donice przełóżmy na przykład do skrzynek wypełnionych trocinami czy słomą, zostawiając otwory odpływowe. Pędy też możemy okryć słomą lub agrowłókniną.

Na balkonach mogą zimować między innymi bluszcze pospolite, winobluszcze, wrzosy, wrzośce, barwinki czy berberysy Thunberga.

Zobacz także:

Czy hortensje trzeba przycinać na jesień? Co zrobić z kwiatostanami hortensji przed zimą?

Zrób to w listopadzie. Ogród na wiosnę będzie jeszcze piękniejszy