Te rośliny omijaj z daleka. Kontakt z nimi jest niebezpieczny dla zdrowia
Oprac.: Dagmara Kotyra
Wybierając się do lasu na spacer, grzyby lub jagody trzeba mieć świadomość, że rosną tam rośliny, które wykazują niebezpieczne dla zdrowia właściwości. Mowa m.in. o tojadzie mocnym, który zawiera akonitynę. Szacuje się, że dawka śmiertelna to 2 mg.
O tym, że pozory mogą mylić, świadczy lista trujących roślin. Chociaż nie wyglądają groźnie, a niektóre z nich nawet zachwycają kolorowymi kwiatami, to zawierają toksyczne substancje. Dotknięcie ich lub spróbowanie owoców może zagrażać zdrowiu, a nawet życiu.
Tojad mocny
Nazwa zwyczajowa tojadu to mordownik. W Polsce uchodzi za jedną z najsilniej trujących roślin. Każda jej część jest toksyczna, ale najbardziej korzenie i nasiona. Tojad mocny zawiera akonitynę, która może wnikać przez skórę. Doustne spożycie 2 mg tej substancji może być dawką śmiertelną.
Po spożyciu akonityny pierwszym objawem jest m.in. pieczenie jamy ustnej, drętwienie, a także dreszcze i zimne poty oraz nudności, wymioty i biegunka. Spożycie śmiertelnej dawki prowadzi do zatrzymania akcji serca lub sparaliżowania mięśni oddechowych.
Pokrzyk wilcza jagoda
Pokrzyk wilcza jagoda to krzew osiągający wysokość od 50 do 150 cm. Jego łodyga jest głównie zielona, chociaż częściowo może być również fioletowa. Najczęściej ma trzy rozgałęzienia. Eliptyczne liście osiągają nawet 25 cm długości. Kwiaty tej rośliny mają natomiast kształt dzwoneczków i kwitną w czerwcu oraz w lipcu.
Owoce pokrzyku wilczej jagody są błyszczące oraz ciemnofioletowe i do złudzenia przypominają borówkę czarną. Trzeba jednak mieć na uwadze, że owoce tej drugiej rosną na małej krzewince niemal przy ziemi. Wilcza jagoda ma niezwykle słodkie i przy okazji silnie trujące owoce. W przypadku dzieci zjedzenie tylko czterech jagód może doprowadzić do śmierci. U dorosłych jest to ok. 10-20 owoców.
Zobacz także: Niezłe ziółka: Dziewanna, królowa polskich łąk
Pokrzyk wilcza jagoda jest bardzo trującą rośliną ze względu na zawartość atropiny i hioscyjaniny. Największe stężenie toksyn jest w korzeniach oraz owocach. Zatrucie wilczą jagodą początkowo wiąże się z pobudzeniem i halucynacją, a także zaburzeniami mowy, orientacji oraz oddechu.
Jaskier
Jaskier to rodzaj roślin zielnych z rodziny jaskrowatych. W Polsce występuje ponad 20 gatunków, z czego większość jest uznawana za trujące. Można je spotkać w lasach, na mokrych łąkach, na murawach i w górach.
Najgroźniejszym gatunkiem jest jaskier jadowity, który kwitnie od maja do jesieni. Charakteryzuje się on grubą i nagą łodygą, która może osiągnąć nawet 100 cm wysokości, a także mięsistymi i połyskującymi liśćmi oraz drobnymi żółtymi kwiatami. To sok jaskra jadowitego wykazuje toksyczne właściwości. Szacuje się, że wystarczy kilka kropel, by wywołać zaczerwienienie skóry, wysypkę i pęcherze. Wszystko to m.in. przez glikozyd ranunkuliny oraz protoanemoniny i anemoniny.
Barszcz Sosnowskiego
Barszcz Sosnowskiego to roślina z rodziny selerowatych, która może osiągnąć nawet pięć metrów wysokości. Do Polski trafił z Kaukazu w latach 50. ubiegłego wieku jako roślina pastewna. Stał się inwazyjny i rozprzestrzenił się na rozległych obszarach. Jego zwalczanie jest niezwykle trudne. Obecnie występuje na łąkach, przy drogach, na polach uprawnych, a także w lasach, parkach i wzdłuż rzek.
Barszcz Sosnowskiego można rozpoznać poprzez białe baldaszkowate kwiatostany oraz wielkie liście. Sok oraz wydzielina włosków gruczołowych zawiera furanokumaryny. To właśnie one w kontakcie ze skórą przy obecności promieni UVA i UVB wywołują oparzenia II i III stopnia. Objawy nasilają się wraz z biegiem czasu i pojawiają się pęcherze wypełnione surowiczym płynem. Stan zapalny może występować nawet przez trzy dni. Poparzone miejsca przez długi czas pozostają wrażliwe na światło ultrafioletowe.
Borówka czarna a ryzyko bąblowicy
Idąc do lasu, trzeba mieć również na uwadze, że zjedzenie jagód prosto z krzaka może skończyć się poważną dla zdrowia i życia bąblowicą, którą wywołują larwy tasiemca Echinococcus granulosus lub Echinococcus multilocularis.
"Choroba brudnych jagód" wiąże się z powstawaniem cyst m.in. w wątrobie, płucach oraz nerkach. Bąblowica przez długi czas może nie dawać żadnych objawów. Rocznie zaraża się nią nawet kilkadziesiąt osób. Statystyki wskazują, że nieleczona może zabić w ciągu 10 lat.
***