Nie tylko sudoku i spacery. Oto smakowity sposób na sprawną pamięć

Zwykle traktujemy kakao wyłącznie jako słodką przyjemność. Kojarzy nam się z błogością, dzieciństwem, niedzielnym śniadaniem, ale też i deserem - cóż jest bowiem lepszego od kubka gorącej czekolady z bitą śmietaną w zimowy, mroźny wieczór?

Tymczasem naukowcy z Columbia University i New York University postanowili spojrzeć na kakao znacznie poważniej. W ich najnowszym badaniu pojawił się intrygujący trop: związki zawarte w kakao mogą wspierać funkcjonowanie pamięci u osób zwłaszcza po pięćdziesiątce.

O jakich związkach mowa? O flawanolach - naturalnych substancjach roślinnych, które występują w ziarnach kakaowca. Badania pokazują, że dieta bogata w te związki może wspierać funkcjonowanie hipokampa, czyli części mózgu odpowiedzialnej za pamięć i uczenie się. A efekty mogą być odczuwalne już po kilku tygodniach.

Flawanole to związki chemiczne z grupy polifenoli. Brzmi skomplikowanie, ale to bardzo pożyteczni mali pomocnicy. Znajdziemy je nie tylko w kakao, ale też w czerwonych winogronach, borówkach, jabłkach, herbacie czy orzechach.

Jednak to właśnie kakao ma ich wybitnie dużo - pod warunkiem, że nie zostało przetworzone na słodką tabliczkę pełną cukru i mleka. To właśnie surowe, gorzkie kakao jest tu największym bohaterem, gdyż zawiera ogromną ilość polifenoli.

Spokojnie, nie musisz jednak od razu szukać eko surowego kakao w sklepach ze zdrową żywnością. Wystarczy nawet zwykłe, gorzkie kakao w proszku - również jest bardzo zdrowe. Pamiętaj, że nie chodzi o znane, gotowe kakao w proszku, które jest w zasadzie mieszaniną cukru i kakao. Napój przygotowany z takiego produktu nie będzie miał leczniczych właściwości.

Co poza tym? Koniecznie włącz do diety gorzką czekoladę min. 70 procent kakao, chociaż oczywiście im więcej kakao, tym lepiej: 80, 85 czy 90 procent byłoby idealne. Dwie, trzy kostki dziennie do kawy, zamiast bogatych w cukier wafelków, ciast i ciasteczek - to naprawdę zrobi różnicę dla twojej pamięci.

Lecz cóż takiego odkryli wspomniani wcześniej naukowcy? Badanie, które opublikowali w czasopiśmie "Scientific Reports" miało na celu ocenę wpływu spożycia flawonoli kakaowych na funkcje poznawcze u starszych dorosłych. W badaniu wzięło udział 211 uczestników w wieku od 50 do 75 lat, którzy przez 12 tygodni przyjmowali różne dawki flawonoli: zero mg (placebo), 260 mg, 510 mg lub 770 mg dziennie.

Zanim jednak dostali cokolwiek, przeszli testy sprawdzające ich pamięć i funkcje poznawcze, np. zapamiętywanie słów z listy. Dodatkowo, u 58 uczestników przeprowadzono badanie MRI w celu oceny przepływu krwi w hipokampie, czyli części mózgu odpowiedzialnej za pamięć. Po trzech miesiącach testy powtórzono i porównano wyniki.

Efekt? Największą poprawę funkcji poznawczych (zwłaszcza szybkości przetwarzania informacji i pamięci) zaobserwowano w grupie osób przyjmującej 770mg flawanoli.Co ciekawe, im gorsza była jakość diety badanych i gorsze wyniki w testach pamięci przed rozpoczęciem suplementacji, tym większą obserwowano poprawę. To tak, jakby flawanole "naprawiały" braki wynikające z niewystarczająco odżywczej diety.

Z wiekiem chętniej sięgamy po to, co znane i sprawdzone - często te same kanapki, kilka prostych obiadów, mniej warzyw, mniej nowości. To wygodne, ale może prowadzić do niedoborów, które z czasem odbijają się nie tylko na kondycji fizycznej, ale też na pamięci, koncentracji i ogólnym samopoczuciu.

Tymczasem nauka nie stoi w miejscu - coraz więcej badań pokazuje, że bogata w polifenole, kolorowa i różnorodna dieta może wspierać mózg i spowalniać procesy starzenia. Co ciekawe, największe korzyści widać właśnie u tych, których dieta wcześniej pozostawiała sporo do życzenia. To dobra wiadomość: nawet niewielkie zmiany - jak codzienny kubek kakao czy dwie kostki gorzkiej czekolady - mogą przynieść zaskakująco duże efekty.

Trzeba to powiedzieć wprost: kakao oczywiście nie jest lekiem na demencję. Nie cofnie czasu ani nie wyleczy choroby Alzheimera. Jest jednak jednym z wielu elementów, które wspierają pracę mózgu na co dzień.

Tak samo jak łamigłówki czy nauka nowych języków, taniec i jogging, częste spotkania z przyjaciółmi, odpowiednia dieta i wystarczająca ilość snu. Kubek kakao może stać się częścią planu na ograniczanie procesu starzenia. A jeśli przy okazji przywołuje ciepłe wspomnienia z dzieciństwa - nic tylko korzystać!

Może więc pora spojrzeć na kakao nie tylko jak na deser, ale jak na sprzymierzeńca mózgu?

Źródło: Sloan P. R., i wsp. "Insights into the role of diet and dietary flavanols in cognitive aging: results of a randomized controlled trial". Scientific Reports, 2021