Wsparcie dla opiekunów osób niepełnosprawnych
Świadczenie pielęgnacyjne zostało podwyższone i co roku będzie waloryzowne. Ale to nie koniec korzystnych zmian.
Świadczenie pielęgnacyjne to wsparcie dla rodziców, którzy zrezygnowali z pracy, by zajmować się niepełnosprawnym dzieckiem. Od 1 stycznia 2017 r. jego kwota wzrosła z 1300 zł do 1406 zł miesięcznie.
Zostaje ona zmieniona z urzędu – opiekunowie nie muszą składać żadnego wniosku w tej sprawie do ośrodka pomocy społecznej. Wysokość świadczenia będzie co roku rosnąć o tyle procent, o ile podwyższona zostanie minimalna pensja.
Zniesione zostały ograniczenia pozwalające na uzyskanie tylko jednego świadczenia w rodzinie. Dotyczy to sytuacji, gdy rodzice nie mogą podjąć pracy lub zmuszeni są z niej zrezygnować, bo mają dwoje lub więcej niepełnosprawnych dzieci i oboje się nimi zajmują. Dotychczas świadczenie mogło być wypłacane tylko jednemu z rodziców, ale zasadę tę zakwestionował Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 18 listopada 2014 r. (sygn. akt SK 7/11).
Dlatego też przepisy zostały zmienione – teraz umożliwiają one uzyskanie prawa do świadczeń i matce, i ojcu w sytuacji, gdy w rodzinie jest więcej niż jedno niepełnosprawne dziecko. Bardzo ważną zmianą jest to, że opiekunowie będą mogli liczyć na wsparcie po śmierci krewnego.
Do tej pory było bowiem tak, że gdy niepełnosprawny podopieczny umarł, z dnia na dzień matki – bo to zazwyczaj one zajmują się niepełnosprawnymi dziećmi – zostawały bez środków do życia. Nie pracowały – bo opiekowały się dzieckiem – nie miały więc prawa do zasiłku dla osób bezrobotnych. Od tego roku to się zmieniło.
Teraz osoby, które sprawowały opiekę nad osobą niepełnosprawną, zyskają po jej śmierci prawo do zasiłku dla bezrobotnych lub świadczenia przedemerytalnego.
Dotyczy to nie tylko opiekunów, którzy otrzymywali świadczenie pielęgnacyjne, ale również specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna. Aby uzyskać prawo do zasiłku dla bezrobotnych należy:
- co najmniej przez rok sprawować opiekę,
- zarejestrować się w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna.
Aby nabyć prawo do świadczenia przedemerytalnego należy łącznie spełnić trzy wymagane przepisami warunki:
- co najmniej przez rok sprawować opiekę nad osobą niepełnosprawną,
- zarejestrować się jako osoba bezrobotna w ciągu 60 dni od dnia ustania prawa do świadczenia z tytułu opieki,
- mieć ukończone co najmniej 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni) i legitymować się okresem uprawniającym do emerytury co najmniej 20-letnim (kobiety) a w przypadku mężczyzn – co najmniej 25-letnim.
Ważne wyroki
1. Według przepisów świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:
• nie później niż do ukończenia 18 lat lub
• w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 lat.
2. Jednak w sprawach sądowych z urzędnikami wygrywa coraz więcej osób opiekujących się bliskim, który już jako dorosły stał się niepełnosprawny.
Informacje na ten temat można uzyskać dzwoniąc pod numer infolinii obywatelskiej – tel. 800 676 676.
Konsultacja: prawnik Adrianna Łuczak