Nawet nie wiesz, że decydują za ciebie. Oto 10 niesamowitych zjawisk
Sposób, w jaki oceniamy nowo poznaną osobę, jak odbieramy pewne impulsy i jak łączymy fakty tworząc czyjś wizerunek, nie znając go, często odbywa się poza naszą kontrolą i świadomością. Nasz mózg działa według pewnych schematów, nad którymi nie jesteśmy w stanie zapanować, ale poznanie tych przedziwnych mechanizmów może pozwolić lepiej poznać siebie i swoje procesy myślowe. A to może mieć wpływ nie tylko na nasze związki i przyjaźnie, ale także na nasze życie zawodowe.
Fascynujące zjawiska nad którymi nie mamy żadnej kontroli
Psychologia to dziedzina fascynująca ludzi od setek lat. Procesy myślowe, meandry ludzkich zachowań i ich wpływ na jednostki to temat niejednej publikacji naukowej. Najważniejszy narząd w naszym ciele, czyli mózg, choć nadal skrywający przed nami wiele tajemnic, na wielu płaszczyznach został dobrze poznany, dzięki czemu możemy wzbogacić swoją wiedzę o pewne procesy, które odbywają się całkowicie poza naszą kontrolą, a które mogą pokierować niejedną znajomością z nowo poznaną osobą.
Kilka z tych niesamowitych zjawisk psychologicznych pozwoli także przyjrzeć się z bliska mechanizmowi podejmowania pewnych decyzji, czy sprawi, że zderzymy się z niezbyt wygodną prawdą o nas samych. Oto dziesięć najciekawszych zjawisk psychologicznych, kierujących naszymi procesami myślowymi.
Dziesięć niesamowitych zjawisk, które pośrednio kierują naszym życiem
- Efekt Pigmaliona - ludzie zachowują się w sposób, jakiego od nich oczekujemy. Jest to efekt tzw. samospełniającej się przepowiedni. Oczekując tylko tego, co dobre od drugiej osoby, szanse, że taka się stanie, wzrastają.
- Efekt Barnuma - to efekt mówiący o tym, że często ogólnikowo sformułowane opisy trafiają do nas i łatwo się z nimi utożsamiamy, choć nie są szczegółowe. To na tej postawie działa popularność na przykład wróżb i horoskopów.
- Efekt Dunninga - Krugera - jest to przecenianie swoich umiejętności i wiedzy. Innymi słowy, często wydaje nam się, że jesteśmy w czymś znacznie lepsi niż w rzeczywistości.
- Efekt Zeigarnika - teoria mówiąca o tym, że niezakończone, przerwane w połowie zadania zapamiętujemy lepiej niż te, które doprowadziliśmy do końca. Jest to spowodowane poczuciem niedosytu, co kieruje nasze myśli właśnie w kierunku rzeczy niezakończonych
- Efekt Halo - inaczej nazywany efektem aureoli mówi o tym, że na podstawie pierwszego wrażenia "budujemy" całościową opinię o danym człowieku.
- Paradoks wyboru - zjawisko mówiące o tym, że im większy mamy wybór, tym trudniej podjąć nam decyzję. Dalsze badania nad tym paradoksem wykazały, że im więcej mamy opcji do wyboru, tym większe prawdopodobieństwo, że dokonamy niewłaściwego wyboru.
- Efekt McGurka - zjawisko mówiące o tym, że nasza percepcja zależna jest od tego, co słyszymy. Jeśli obserwując film z osobą wypowiadającą się, ale dźwięk jest niezgodny z ruchem ust osoby z filmu, trudniej jest nam zrozumieć, o czym mówi.
- Paradoks Diderota - to zmora wielu kobiet. To zjawisko, gdy po zakupie jakiegoś przedmiotu, mamy ogromną potrzebę dokupienia kolejnych rzeczy, które do tamtego przedmiotu będą pasować. Niestety prowadzi to do wielu zbędnych wydatków i rozwoju konsumpcjonizmu.
- Syndrom zanikającej perspektywy - jest to mechanizm podejmowania decyzji krótkoterminowych, najczęściej pod wpływem chwili i emocji. Korzyści z tej decyzji nie będą miały dla nas dobrych skutków w perspektywie długoterminowej.
- Efekt świeżości - nasz mózg lubi to, co nowe, świeże, innowacyjne. Zjawisko to mówi o tym, że nawet jeśli dany przedmiot nie jest nam potrzebny, będzie nas "przyciągał" jedynie z powodu tego, że jest nowością.
Jak widać, nasze "odruchowe" sposoby myślenia nie są związane z wychowaniem, przekazanymi wartościami czy przykrymi doświadczeniami, z których wynieśliśmy lekcje. To w pełni zasługa utartych schematów, według których działa nasz mózg, aby przyspieszyć i "ułatwić" sobie pracę. Oczywiście da się nad tym popracować, zwłaszcza mając świadomość wszystkich tych zjawisk psychologicznych, ale w gruncie rzeczy można je uznać za coś, co łączy nas wszystkich bez względu na wiek, płeć czy wyznawane filozofie.
