Wielka wakacyjna zmiana
Jaki jest właściwie stan psychiczny człowieka na wakacjach? Wakacje to przede wszystkim wielka zmiana. Zmieniamy otoczenie, codzienne zwyczaje, dotychczasowy rytm i styl życia, poznajemy nowych ludzi i nowe miejsca. No i bawimy się!
"Wakacje to powrót do utraconego raju. Dla wszystkich, dużych i małych, to ukochana instytucja. Wielce szanowne Wakacje przez duże W. Jak to się dzieje, że przywracają nam tyle siły w tak krótkim czasie? Sporo ma tu do powiedzenia psychofizjologia. Nasze ciało (...) wymaga nowych bodźców, odświeżenia, różnicy. Czy jednak tylko ten element decyduje o radości wszystkich z nadejścia wakacyjnego czasu?" (Krzysztof Wojcieszek)
Wakacyjny nastrój wpływa dodatnie na to, że bawimy się dobrze. Dla mieszczuchów nie mniej ważna jest możliwość bliskiego kontaktu z naturą. Kontemplacja piękna natury "odświeża" nas duchowo i pozwala naprawdę być, a nie tylko mieć. Kiedy podziwiamy górskie widoki lub obserwujemy fale nad brzegiem morza, oddajemy się właśnie takiej kontemplacji.
Człowiek potrzebuje odpoczynku dla ciała, ponieważ jego siły i wydolność są ograniczone, ale potrzebuje także odpoczynku dla duszy - od złych emocji, od stresu, obowiązków, nacisków i dla umysłu - od nadmiernego wysiłku intelektualnego. Zmęczenie cielesne wiąże się ściśle ze zmęczeniem psychicznym i na odwrót. Dlaczego odpoczynku potrzebuje zarówno górnik, jak i profesor uniwersytetu.
O ile zmęczenia fizycznego pozbywamy się przez odpoczynek ciała, tak od zmęczenia psychicznego uwalniamy się przez odpoczynek duchowy. Środkiem zaradczym na zmęczenie duszy jest okresowe oderwanie się od natężonej pracy umysłowej i problemów dnia codziennego. Zamiast tego, należy zafundować sobie z całą premedytacją jakąś przyjemność. Już Jan Ewangelista powiedział, że "duch ludzki złamałby się, gdyby się nigdy nie odprężył".
Dlatego trzeba używać rozrywek, ale z trzema zastrzeżeniami, o których pisali już dawni filozofowie. Pierwsze i najważniejsze jest to, aby nie szukać przyjemności w słowach lub czynach hańbiących lub szkodliwych. "Pewne żarty są ordynarne, obraźliwe, dokuczliwe, bezwstydne" (Cycero). Po drugie: "strzeżmy się, byśmy chcąc dać umysłowi rozrywkę, nie rozerwali całkowicie harmonii wynikającej ze zgodności dobrych uczynków" (Ambroży), a "... w naszych żartach niech przebija się dojrzałość umysłu" (Cycero). Po trzecie: w naszych rozrywkach i na naszej zabawie powinniśmy brać pod uwagę czas, miejsce, otaczających nas ludzi i inne okoliczności, aby nasze zachowanie było stosowne do pory i nie przeszkadzało innym ludziom w ich odpoczynku.
I właśnie dlatego człowiek ma rozum. Rozum, dzięki któremu powściąga się od rozrywek przesadzonych. Tylko wtedy odpoczynek wakacyjny będzie naprawdę przyjemny i skuteczny. Niestety, niektórzy tracą rozsądek i umiar w zabawie, zwłaszcza jeżeli przesadzą ze spożywaniem alkoholu, co nie należy w naszym kraju do rzadkości. A wtedy zamiast radości i przyjemności, może dojść do dramatów - ileż to już osób utopiło się będąc pijanymi. Bawmy się więc i odpoczywajmy - ale z umiarem.
(LID)
