14 nieznanych faktów o ludzkim mózgu
Kobiece mózgi są mniejsze od męskich, co daje początek niezliczonym anegdotom. Mózgi ciężarnych kurczą się, by po porodzie powrócić do wyjściowej wagi. Ale nie o rozmiar tu chodzi! Mózg Einsteina był o połowę mniejszy od mózgu przeciętnego mężczyzny. Co z tego wynika?
Mózg to najsłabiej poznany i najbardziej tajemniczy z ludzkich organów. Choć wciąż mało o nim wiemy, informacje, które mamy są naprawdę intrygujące. Przykład? Uszkodzenie mózgu oznacza zwykle upośledzenie funkcji poznawczych, jednak znane są też przypadki osób, które żyją bez kawałka lub nawet połowy mózgu. Czego jeszcze nie wiedzieliście to tym organie?
Ile waży mózg?
Waga ludzkiego mózgu wynosi od 1 do 2,5 kilograma, pojemność to średnio 1,4 litra. Mózgi kobiet są zwykle mniejsze niż mózgi mężczyzn, choć tak samo sprawne. Skąd więc bierze się ta różnica? Z różnic budowy - ciała kobiece są zwykle drobniejsze niż ciała męskie. Czy rozmiar mózgu ma wpływ na jego funkcjonowanie? Nie, czego najlepszym dowodem jest Albert Einstein. Mózg genialnego fizyka ważył jedynie 1,2 kilograma.
Ciąża zmienia mózg
Jak ustalili naukowcy ze szpitala Hammersmith w Wielkiej Brytanii, mózg kobiety ciężarnej zmniejsza się pod wpływem hormonów o około 6 proc. Dopiero pół roku po porodzie wraca do wyjściowej wagi.
Dwie półkule
Nie ma dwóch identycznych mózgów, nawet mózgi bliźniąt jednojajowych delikatnie się różnią.
Różnią się też półkule mózgu: prawa odpowiada za wszystko, co związane z wyobraźnią - zmysł artystyczny, zdolności humanistyczne, twórcze myślenie i intuicję. Lewa - za umiejętności ścisłe, analizę danych, logiczne myślenie, mówienie i pisanie. Sprawne funkcjonowanie człowieka jest więc możliwe dzięki płynnemu przepływowi informacji między półkulami.
Mózg jak komputer
Gdyby mózg był dyskiem komputera, dane, która można na nim pomieścić zajęłyby 2000 terabajtów. Pozostając w języku informatyki, dane w naszym mózgu są przetwarzane z prędkością 100 megabajtów na sekundę.
Mała elektrownia
Pracujący mózg wytwarza energię równą nawet 25 Watom. Oznacza to, że byłby w stanie rozświetlić niewielką żarówkę LED.
Tłusty mózg
Ludzki mózg w 60 proc. składa się z tłuszczu. Oznacza to, że jest najbardziej otłuszczonym narządem naszego ciała!
Mózg to woda
Jednocześnie ponad 70 proc. mózgu to woda. Oznacza to, że odwodnienie tego narządu na poziomie 2 proc. może spowodować nieodwracalne skutki poznawcze.
Mózg nie odczuwa bólu
Nie ma w nim żadnych receptorów bólowych, więc operacja na mózgu nie wymaga znieczulenia. Oczywiście wymagają go pozostałe tkanki - kości czaszki, połączenia nerwowe czy skóra, które odczuwają ból w standardowy sposób.
Czy można żyć bez połowy mózgu?
Można. W 2002 roku w USA pewnej 7-letniej dziewczynce usunięto połowę mózgu, ponieważ postępujące zapalenie tego narządu mogło doprowadzić do śmierci dziecka. Co ciekawe, obawiano się, że usunięcie lewej półkuli, która jest odpowiedzialna za mowę, sprawi, że dziecko straci tę zdolność. Tak się jednak nie stało - młody mózg płynnie przełożył tę umiejętność na prawą półkulę.
Mózg dziecka
W wielu 2 lat nasz mózg zajmuje 80 proc. rozmiaru mózgu dorosłej osoby, dlatego głowy małych dzieci są tak duże w porównaniu do reszty ciała. Mózg osoby dorosłej rozwija się do 25. roku życia. Po trzydziestce zaczyna się stopniowo kurczyć. Myli się jednak ten, kto sądzi, że w mózgu osoby dorosłej nie mogą tworzyć się nowe neurony. Połączenia nerwowe powstają za każdym razem, gdy uczymy się czegoś nowego lub przetwarzamy nieznane dotąd informacje.
Ile mamy neuronów
Mózg składa się przeciętnie z 80 - 100 miliardów komórek nerwowych. Ich średnica wynosi zwykle 0,1 mm, ale długość poszczególnych neuronów to nawet kilka metrów.
Ile wytrzyma bez dostępu do tlenu?
Mózg potrzebuje stałego dostępu tlenu. Gdy jest go pozbawiony przez dłużej niż 5 minut, zaczyna powoli obumierać.
Jak myśli mózg?
Myśli, choć wydają nam się ulotne to w rzeczywistości chemia i fizyka pracy naszego mózgu. Każdego dnia nasz mózg produkuje ich aż 70 tysięcy. Najintensywniej pracuje jednak w nocy, przetwarzając informacje zgormadzone w ciągu dnia.
Dlaczego ziewamy?
Zmęczenie i brak snu podnoszą temperaturę naszego mózgu, co dodatkowo obniża jego wydajność. Dobrym sposobem na schłodzenie szarych komórek jest ziewanie.