Bezsenność dzieci. Jest dla nich pomoc
Jak pokazują badania, nawet 50 procent dzieci ma różnego rodzaju problemy ze snem. Niektóre przypadki wymagają specjalistycznego leczenia. Właśnie dla takich dzieci działa Gabinet Zaburzeń Snu w Centrum Zdrowia Dziecka.
Bezsenność u najmłodszych może być wynikiem różnych chorób somatycznych lub psychiatrycznych, a także innych pierwotnych zaburzeń snu. U dzieci najczęściej występuje bezsenność uwarunkowana behawioralnie. Może ona wynikać z braku dyscypliny lub bezsenności warunkowej. Z tym rodzajem bezsenności najczęściej mamy do czynienia u niemowląt i dzieci w wieku przedszkolnym (10-30 proc.) oraz w pierwszych latach szkoły (15 proc.). Może się przejawiać w trudnościach z zasypianiem wieczorem lub ponownym - w nocy, po wybudzeniu. Z kolei często obserwowanym problemem u nastolatków (w okresie adolescencji 7-16 proc. dzieci), jest zespół opóźnionej fazy snu (ang. delayed sleep phase type, DSPT). W zespole tym, zwyczajowe godziny snu i czuwania zostają przesunięte o około 2 godziny w porównaniu z przyjętym społecznie czasem.
Szczególnie rodzice martwią się zaburzeniami, które mogą przebiegać dramatycznie i wywołują duży niepokój u opiekunów. Wybudzanie z dezorientacją występuje u 17,3 proc. dzieci w wieku 3-13 lat, 2,9-4,2 proc. dzieci powyżej 15. roku życia może występować rodzinnie. Lęki nocne, kolejna rodzaj zaburzenia snu NREM, wystękują u kilku procent dzieci rozpoczynają się we wczesnym dzieciństwie. Sennowłóctwo (lunatykowanie) również często występuje u dzieci (ok. 17 proc.), szczyt nasilenia objawów obserwuje się między 8. a 12. rokiem życia. Koszmary senne (parasomnia snu REM) natomiast występują bardzo często w populacji dziecięcej, bo aż u 10-50 proc. dzieci w wieku od 3 do 5 lat.
Innym typem zaburzeń snu jest zespół niespokojnych nóg. Badania dotyczące występowania RLS u dzieci wskakują, że tego typu problemy może mieć od 2 do 6 procent dzieci.
U dzieci skutkiem zaburzeń snu może być nie tylko nadmierna senność w ciągu dnia, ale także zaburzenia nastroju (depresja, drażliwość), zachowania impulsywne, nadruchliwość, zaburzenia funkcji poznawczych (koncentracji, pogorszenie osiągnięć szkolnych), zmęczenie, pojawienie się różnych dolegliwości somatycznych. W efekcie problemy ze snem mają negatywny wpływ na funkcjonowanie dziecka. Wpływają na jego rozwój, uczenie się, zachowanie i zdrowie.
W większości przypadków zaburzenia snu nie wymagają interwencji takich jak farmakoterapia, wystarczą pewne oddziaływania behawioralne. Niezwykle istotna jest edukacja dotycząca fizjologii snu.
W CZD w Poradni Psychiatrycznej dla Dzieci i Młodzieży istnieje Gabinet Zaburzeń Snu. Jest on skierowany do pacjentów od 1. do 18. roku życia, które maja problemy ze snem.
