Ból brzucha - co może oznaczać?

Ból w górnej prawej ćwiartce brzucha pojawił się pół godziny po posiłku? Jeśli zjadłaś coś tłustego, może to być efekt skurczu mięśni pęcherzyka żółciowego. W pęcherzyku lub w drogach żółciowych mogły też powstać kamienie utrudniające przedostawanie się żółci do dwunastnicy.

Ból jest spowodowany nagłym wzrostem ciśnienia w drogach żółciowych.

Badania: Kamienie w pęcherzyku żółciowym można wykryć, robiąc USG.

Leczenie: Dla złagodzenia bólu zastosuj środki rozkurczowe (np. nospę). Gdy ból jest bardzo silny, koniecznie udaj się do lekarza. Jeśli ataki często się powtarzają, być może należy operacyjnie usunąć pęcherzyk żółciowy.

Zapobieganie: Należy ograniczyć tłuszcze zwierzęce w diecie. Zdecydowanie trzeba też pozbyć się nadwagi.

Bólom brzucha towarzyszy silny kaszel? To mogą być choroby układu oddechowego, np. zapalenie oskrzeli albo krztusiec. W takim przypadku ból najczęściej pojawia się po lewej stronie brzucha, ale może też obejmować cały jego obszar. Zdarza się, że silny kaszel doprowadza do wymiotów.

Przy chorobach układu oddechowego za ból brzucha najczęściej odpowiada nadwerężenie mięśni przepony (uporczywy kaszel zmusza ją do ciągłego kurczenia się i rozkurczania).

Badania: Żeby zdiagnozować przyczynę bólu, lekarz osłuchuje klatkę piersiową.

Leczenie: Doraźnie pomogą ci leki przeciwkaszlowe, ale nie zlikwidują one przyczyny dolegliwości. Jeśli ból brzucha jest bardzo silny, można również zastosować przeciwzapalne środki przeciwbólowe.

Zapobieganie: Już przy pierwszych objawach kaszlu należy zastosować łagodzące tę dolegliwość środki.

Pół godziny po posiłku odczuwasz piekący ból promieniujący do łopatek i kręgosłupa? To mogą być wrzody żołądka albo dwunastnicy. Przy tej dolegliwości ból może pojawiać się czasem również w nocy.

Takie przypadłości możesz łagodzić, zażywając dostępne bez recepty leki neutralizujące kwasy żołądkowe (np. ranigast, manti, alusal), ale na dłuższą metę nie zlikwidują one problemu. Jeśli ból tego typu często ci się przydarza, wybierz się do gastrologa.

Badania: Lekarz najprawdopodobniej skieruje cię na gastroskopię. To badanie polega na wprowadzeniu do przełyku i żołądka sondy zakończonej małą kamerą i dokładnym obejrzeniu ścianek tego odcinka przewodu pokarmowego na ekranie monitora.

Gastroskopia jest dość nieprzyjemna. Wykrywa jednak zarówno wrzody żołądka i dwunastnicy, jak i przepuklinę przełyku (która często jest przyczyną refluksu), więc warto się temu badaniu poddać.

Kolejnym badaniem, które zwykle trzeba wykonać, jest analiza surowicy krwi pod kątem obecności przeciwciał Helicobacter pylori, bakterii często odpowiedzialnej za powstawanie wrzodów żołądka i dwunastnicy.

Leczenie: Jeśli zakażenie zostanie potwierdzone, leczenie jest dwukierunkowe. Aby zwalczyć zakażenie bakteryjne, konieczna jest kuracja antybiotykowa. Jednocześnie podawane są leki z grupy inhibitorów pompy protonowej (np. omeprazol, lanzoprazol), które hamują wydzielania kwasu żołądkowego. Przygotuj się na to, że leczenie potrwa 1-2 miesiące.

Zapobieganie: Jeśli nie chcesz mieć wrzodów, unikaj stresu, twoja dieta powinna być lekka, a posiłki regularne (4-5 dziennie). Zrezygnuj z alkoholu, papierosów i mocnej kawy.

Masz uczucie kłucia oraz rozpierania w dolnej części brzucha? To może być zespół jelita drażliwego. Szczególnie jeśli bólom towarzyszą wzdęcia i zaparcia albo biegunki.

Doraźnie mogą ci pomóc napary z ziół ułatwiających trawienie (np. napar z nasion kopru włoskiego albo kminku), jednak jeśli takie przypadłości pojawiają się częściej, koniecznie odwiedź lekarza.

Badania: Żeby wykluczyć inne schorzenia (np. owrzodzenia i uchyłki jelita grubego), najczęściej konieczna jest kolonoskopia (badanie wnętrza jelita grubego). To nieprzyjemne badanie można wykonać pod narkozą.

Leczenie: Przy biegunkach stosuj ubogoresztkową dietę (biały chleb, gotowane warzywa) i środki przeciwbiegunkowe. Przy zaparciach – dietę bogatoresztkową (chleb pełnoziarnisty, kasze) i środki poprawiające perystaltykę jelit.

Zapobieganie: Chciałabyś zmniejszyć liczbę ataków choroby? Jedz regularnie (4-5 razy dziennie) i naucz się relaksować.

Jeśli takim objawom towarzyszą wymioty, możemy mieć do czynienia z zatruciem pokarmowym. Jednak gdy dodatkowo masz także biegunkę, przyczyną może być zakażenie rotawirusem (zwane też grypą żołądkową). Przy takim zakażeniu pojawia się zwykle również wysoka gorączka (nawet ponad 39 stopni C).

Zarówno z objawami zatrucia bakteryjnego, jak i z wirusowym zakażeniem przewodu pokarmowego organizm zazwyczaj radzi sobie samodzielnie.

Wymioty (pod warunkiem że nie trwają dłużej niż kilka godzin) i biegunka to objawy uboczne tego procesu. Żeby nie dopuścić do odwodnienia organizmu przy wymiotach, należy bardzo małymi łykami popijać letnią wodę.

Badania: Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż kilka (7-10) dni, a leczenie nie przynosi efektu, lekarz zleca zwykle badanie kału pod kątem obecności bakterii i wirusów.

Leczenie: Oprócz nawadniania organizmu ważnym elementem leczenia jest dieta. Gdy ustąpią wymioty, przez 1-2 dni jemy produkty takie jak sucharki, biszkopty czy kleik ryżowy. W kolejnych dniach włączamy do jadłospisu lekkostrawne dania (gotowane warzywa, zupy jarzynowe).

Zapobieganie: Najważniejsza jest higiena, czyli częste i dokładne mycie rąk. Nie należy jeść nieumytych owoców i warzyw, a także niedogotowanego lub surowego mięsa.

Szybka konsultacja medyczna konieczna jest, gdy:

- ból pojawia się w dole brzucha po prawej stronie i nie ustępuje po kilku godzinach; takie są objawy zapalenia wyrostka robaczkowego;

- wymioty są krwiste albo przypominają fusy od kawy. Przyczyną może być perforacja wrzodu żołądka i zapalenie otrzewnej;

- bólowi towarzyszy bladość, pocenie się i osłabienie; objawy mogą sugerować pęknięcie któregoś z narządów wewnętrznych;

- ból brzucha pojawia się nagle, jest ostry i przypomina kłucie nożem; to może być ostre zapalenie trzustki.