Bursztyn i nalewka z bursztynów: Właściwości i zastosowania

Bursztyn (inaczej jantar, amber czy też sukcynit) to skamieniała żywica drzew iglastych w postaci twardych, żółtych lub brunatnych bryłek. Najstarsze z nich pochodzą sprzed 50 milionów lat. Słowo bursztyn wywodzi się z niemieckiego boernstein, co oznacza kamień, który się pali. Bryłki bursztynu mają tłusty połysk i zazwyczaj są lekko przezroczyste (co zależy od ilości drobnych pęcherzyków powietrza).

Właściwości bursztynu były cenione już w czasach starożytnych, m.in. w Grecji i Rzymie. Znali go też Celtowie, Germanie, Chińczycy i Arabowie. Skamieniałe kawałki żywicy fascynowały tym, że po ogrzaniu w dłoniach wydzielały intensywny zapach, a po potarciu elektryzowały się. Egipcjanie palili je, używając jako kadzidła. Bursztynem zachwycali się znani myśliciele: Arystoteles, Tales z Miletu i Owidiusz. Niezwykłą popularnością cieszył się bursztyn bałtycki, który występował na terenach słowiańskich i przez tamtejszą ludność nazywany był jantarem. Uznawany był za jeden z najbardziej wartościowych bursztynów leczniczych na świecie, określano go mianem "bałtyckiego złota". Dawniej uważano, że bursztyn ma wręcz magiczną moc, używano go w formie amuletów i naszyjników, które chroniły przed chorobą i nieszczęściem. Wykorzystywano go także w formie proszku, maści czy nalewki.

Wierzenia starożytnych ludów co do nietuzinkowych właściwości bursztynu nie były bezpodstawne. Współczesne badania potwierdziły, że bursztyn może mieć korzystne działanie na zdrowie, a to za sprawą substancji zawartych w żywicy, z której się składa. Żywica wydzielana jest przez uszkodzone drzewo w celu zabezpieczenia i wyleczenia „skaleczeń”. Posiada ona właściwości antyseptyczne, przyspiesza gojenie i ułatwia regenerację. Zawiera wiele składników mineralnych, w tym magnez, żelazo, wapń, potas, krzem, fenole, terpeny, związki organiczne oraz kwasy karboksylowe. Znajdziemy w niej też kwas bursztynowy, który jest silnym antyoksydantem hamującym procesy starzenia się i działającym przeciwbakteryjnie.

Zastosowania nalewki z bursztynu

Dzięki zawartym w żywicy składnikom bursztyn ma działanie antybakteryjne i antyseptyczne. Potrafi zwalczać wiele drobnoustrojów chorobotwórczych, w tym m.in. gronkowca złocistego. Nie niszczy przy tym pożytecznych bakterii znajdujących się w przewodzie pokarmowym. Bursztyn działa także przeciwbólowo, przeciwgorączkowo i przeciwdrgawkowo oraz wzmacnia odporność. Korzystnie wpływa również na układ krążenia, reguluje ciśnienie krwi, niweluje kołatanie serca. Ma też właściwości kojące i uspakajające, wspiera więc układ nerwowy. Oprócz tego reguluje pracę jelit i nerek. Dlatego też bursztyn był stosowany przy wielu dolegliwościach.

Najczęściej wykorzystywano do tego nalewkę bursztynową. Pomaga ona przy infekcjach górnych oddechowych, katarze, kaszlu, gorączce i grypie. Łagodzi także objawy zapalenia płuc i oskrzeli. Warto wtedy nacierać nią plecy i klatkę piersiową. Można ją także pić przy stanach zapalnych dróg moczowych, zapaleniu nerek, bądź wrzodach żołądka i dwunastnicy. Nalewka wmasowywana w skronie złagodzi bóle głowy i migrenę. Można także nacierać nią stawy przy bólach reumatycznych. Nalewka przyspiesza też gojenie ran i dobrze oczyszcza skórę.

Nalewkę bursztynową można zakupić w niektórych sklepach i niemal na każdym stoisku z pamiątkami nad Bałtykiem. Można jednak także przygotować nalewkę samemu. W tym celu należy zaopatrzyć się w drobne kawałki naturalnego, nieoszlifowanego bursztynu (ok. 20-25 g) i zalać je 250 ml 95 proc. spirytusu. Nalewkę odstawiamy w ciepłe miejsce na 14 dni i codziennie mieszamy. Po tym czasie jest już gotowa do spożycia. Nalewka bursztynowa może pomóc na wiele dolegliwości, ale nie można pić jej często w dużych ilościach. Najlepiej dodawać kilka kropel do szklanki wody lub herbaty. Nalewka pomaga także, gdy jest wcierana w obolałe miejsca na ciele.