Chroń oczy przed słońcem
Na szczęście nie jesteśmy bezbronni wobec jego szkodliwego promieniowania.
Pani Grażyna zgłosiła się do mnie po pierwszych słonecznych dniach. Jej oczy były mocno zaczerwienione, silnie łzawiły. Pacjentka skarżyła się też na nadwrażliwość na światło. Przyznała, że nie nosi okularów przeciwsłonecznych. Okazało się, że ma zapalenie spojówek. Zdziwiła się, gdy powiedziałem, że może to być skutek nadmiernego nasłonecznienia gałek ocznych.
- Ale to nie jedyne zagrożenie ze strony słońca - powiedziałem. - Promieniowanie UV może wywołać zapalenie rogówki, uszko uszkodzić soczewkę i siatkówkę. Przyspieszyć rozwój zaćmy. Najgroźniejsze dla oczu jest promieniowanie słoneczne w górach i w tropikach. Wybierając się tam, trzeba pamiętać o okularach słonecznych.
- Mój synek nie chce ich nosić...
- A powinien. Siatkówka u dzieci jest bardzo wrażliwa na promieniowanie UV. Trzeba pilnować, by nie patrzyły prosto w słońce, nawet w okularach. Może to bowiem doprowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia plamki żółtej, czyli najważniejszej części siatkówki.
- Czy to znaczy, że zawsze mam nosić ciemne okulary?
- Tak - odpowiedziałem. - W słoneczne dni, niezależnie od pory roku, nie należy wychodzić z domu bez okularów przeciwsłonecznych. W przeciwnym razie naraża pani oczy na szkodliwe działanie promieni UVA i UVB.
- A jak dobrać odpowiednie okulary? - zapytała pani Grażyna.
- Na lato potrzebujemy okularów o przyciemnionych soczewkach z odpowiednim filtrem. Takim, który odcina najbardziej szkodliwą część promieniowania UV, czyli tzw. fale niebieskie. Dobre okulary najlepiej kupić w salonie optycznym, bo te z bazarów i marketów nie są sprawdzone i nie wiadomo, czy spełniają odpowiednie dla zdrowia normy. Warto pamiętać, że szkła szare i brązowe najmniej zakłócają rozpoznawanie barw.
- Ale okulary z salonu optycznego są drogie...
- Na oczach nie warto oszczędzać. Jeżeli przysłonimy oczy ciemnymi okularami bez filtra, źrenice zamiast zwężać, będą się rozszerzać. Do wnętrza oka dotrze wtedy więcej promieni.
- A co z moimi podrażnieniami? - spytała pacjentka.
- Dam pani receptę na leki przeciwzapalne. Lekkie podrażnienia oczu łagodzą okłady z esencji herbaty. Na kondycję wzroku istotny wpływ ma też dieta.
- To znaczy? - Chcąc zachować do starości sokoli wzrok, należy, zwłaszcza latem, jeść czarne jagody, szpinak, brokuły, sałatę. I wszystkie zielone, pomarańczowe i czerwone warzywa. Zawierają one luteinę i zeaksantynę. To związki występujące w soczewce i siatkówce oka. Zwłaszcza w jej centralnej części, zwanej plamką żółtą. Substancje te tworzą ochronną warstwę, która pochłania szkodliwy nadmiar światła słonecznego.
Dr Piotr Fryczkowski, okulista
