Czym grozi duża ilość cukrów prostych w diecie?
Do cukru niechlubnie przylgnęła łatka „białej śmierci”, ponieważ jego nadmiar w diecie może być bardzo zgubny dla zdrowia. Nie tylko może prowadzić do nadwagi i otyłości, ale także realnie szkodzić sercu oraz zwiększyć prawdopodobieństwo chorób, takich jak cukrzyca i nowotwory. Choć wiele osób celowo rezygnuje ze słodzenia kawy i herbaty, a także omija słodycze szerokim łukiem, to tak naprawdę trudno całkowicie wyprzeć cukry proste z diety.
Cukry proste to inaczej węglowodany, które mają za zadanie dostarczyć energię do organizmu. Większość kojarzy je z tym, co trzymamy w cukiernicach, czyli sacharozą, która także jest wykorzystywana do przygotowywania słodyczy i innych zgubnych dla wagi rarytasów. Mało kto sobie zdaje sprawę z tego, że cukry proste są w wielu produktach, które pozornie mogą wydawać się zdrowe i bezpieczne. Chodzi tutaj przede wszystkim o glukozę i fruktozę, które obecne są w owocach, warzywach, a także w miodzie. Oczywiście, fruktoza ze wszystkich węglowodanów wchłania się przez organizm najwolniej, co nie znaczy, że może być zjadana do woli.
Wydawać by się mogło, że cukry proste występują wyłącznie w słodkich produktach. Niestety, nic bardziej mylnego, bo są obecne również w nabiale: serach, twarogach, maśle i jogurcie czy kefirach. Co je łączy? To, że produkowane są mleka, które jest bogate w laktozę. Ją też zalicza się do cukrów prostych, a także powstającą w procesie jej trawienia galaktozę. Niestety na tym nie koniec. Specyficznym cukrem prostym jest maltoza, którą można znaleźć w słodzie jęczmiennym. Dlatego tworzone z niego trunki, takie jak piwo, przyczyniają się do powstawania bardzo charakterystycznej otyłości. Warto wspomnieć, że maltoza jest najszybciej wchłaniającym się sacharydem (cukrem), dlatego więc u panów nadużywających złocistego trunku często występuje tzw. brzuch piwny.
Wiadomo już, że cukry znajdują się w wielu produktach spożywczych i wydawać się może, że nie można z nich w ogóle zrezygnować. W takim razie, jak to się ma do apelu dietetyków, by ograniczać cukry w diecie? Oczywiście fruktoza zawarta w owocach, o ile nie jesteśmy diabetykami, nie wyrządza większej szkody w organizmie, tak samo jak laktoza - chyba, że jesteśmy na nią uczuleni. Oczywiście należy zachować umiar i pamiętać o tym, że jadłospis powinien być zbilansowany na tyle, by łączyć nabiał i owoce z warzywami, kaszami, produktami z pełnego ziarna, a także z rybami i chudym mięsem. Najgorsze, co możemy wyrządzić naszemu organizmowi, to częste spożywanie tzw. cukrów dodanych, czyli takich, które zawarte są w produktach przetworzonych, słodyczach, napojach i alkoholach.
Chyba nikogo nie trzeba specjalnie przekonywać do tego, że nadmiar cukrów prostych w diecie jest wysoce szkodliwy, ponieważ już dzieci uczone są podstawowych zasad żywienia. Przede wszystkim dlatego, żeby ochronić je przed nadwagą i otyłością (które cukier błyskawicznie rozwija), a także zagrożeń chorób jamy ustnej i zębów (cukry są idealną pożywką dla bakterii). Ale to nie jedyne konsekwencje nadmiaru cukru w codziennej diecie. Drastycznie podnoszą poziom trójglicerydów w organizmie, co przekłada się na powstanie miażdżycy, a w konsekwencji zawałów oraz udarów.
Cukry, które są węglowodanami (ważnym surowcem energetycznym), mogą powodować, że czujemy się osłabieni i zmęczeni. Jak to możliwe? Otóż mechanizm jest prosty. Cukry gwałtownie podnoszą poziom insuliny, która ma za zadanie je zmetabolizować. Jeśli szybko sobie z tym poradzi, od razu następuje deficyt energetyczny, co objawia się spadkiem energii i zmęczeniem. Wtedy odruchowo sięga się po kolejną dawkę - najczęściej - słodkości i krąg się zamyka. To prosta droga do powstania stanu przedcukrzycowego i insulinooporności.
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu, paradoksalnie sądzono, że cukier jest na tyle cenny w codziennej diecie, że powstał slogan "cukier krzepi". Choć to prawda, że dostarcza energii, ale w nadmiarze uszkadza system immunologiczny organizmu. Dodatkowo upośledza białe krwinki, które mają za zadanie rozprawianie się z wirusami i bakteriami. Poza tym cukier sprzyja kandydozie - chorobie grzybiczej objawiającej się w jamie ustnej, a także na skórze i paznokciach.
Nadmiar cukru w diecie działa również niekorzystnie na wygląd i kondycję skóry. Jak już wiadomo, cukier jest pożywką dla bakterii, dlatego jego nadmierna ilość w diecie może nasilić istniejące stany zapalne oraz sprzyjać powstawaniu nowym. Z tego względu osoby, które cierpią z powodu trądziku, powinny na jakiś czas zrezygnować z cukrów dodanych. Poza tym zauważono, że cukier może osłabiać komórki skóry. Cera jest bardziej podatna na powstawanie przebarwień, a także staje się szorstka i matowa oraz skłonna do uwypuklania zmarszczek.
