Czynniki zwiększające ryzyko przewlekłego stanu zapalnego
Przewlekły stan zapalny różni się od zwykłego zapalenia tym, że nie daje o sobie bardzo długo znać oraz nie możemy go wykryć w testach. Z kolei objawy, które się pojawiają mogą zostać zlekceważone, a długotrwały proces zapalny w organizmie może doprowadzić do poważniejszych dolegliwości. Oto kilka czynników mogących zwiększyć ryzyko pojawienia się przewlekłego stanu zapalnego.
W odwrotności do młodych osób, u których stan zapalny pojawia się zazwyczaj podczas infekcji lub urazu, u osób starszych zauważalny jest stale podwyższony poziom cytokin takich jak IL-6 oraz TNF- α. Może być to spowodowane zaburzeniami czynności mitochondriów, uszkodzeniami spowodowanymi stresem oksydacyjnym oraz wiekiem.
Tkanka tłuszczowa jest gruczołem dokrewnym, który przechowuje oraz wydziela hormony i cytokiny do krwi, oraz wpływa na metabolizm organizmu. Na przykład komórki tłuszczowe produkują i wydzielają TNF- α oraz IL-6, a tłuszcz znajdujący się w podbrzuszu może produkować te molekuły w ilości powodującej ostry stan zapalny.
Dieta bogata w nasycone tłuszcze powiązane jest z wysokim wskaźnikiem markerów stanu zapalnego, szczególnie u cukrzyków i osób otyłych. Efekt ten nie występował u osób zdrowych. Dieta bogata w syntetyczne tłuszcze trans może powodować zwiększenie się markerów stanu zapalnego takich jak IL-6, TNF- α, IL-8 oraz CRP. Wzrost ich poziomu spowodowany syntetycznymi tłuszczami trans, może być bardziej zauważalny u osób z nadwagą.
Produkcja cytokin TNF- α oraz IL- 1β odbywa się zgodnie z rytmem dobowym i może mieć związek z regulowaniem snu u zwierząt i ludzi. Zaburzenia snu mogą prowadzić do podwyższonego poziomu tych wskaźników w ciągu dnia. Poziom TNF- α i/lub IL-6 podwyższony był u pacjentów odczuwających senność w ciągu dnia oraz tych cierpiących na bezdech senny czy narkolepsję. Był on uzależniony również od IBM oraz wieku, jednak osoby z większą ilością tłuszczu w podbrzuszu są bardziej narażone na zaburzenia snu.
Hormony płciowe mają wiele zadań, a jednym z nich jest kontrolowanie odpowiedzi układu odpornościowego naszego organizmu. Komórki, które pośredniczą w procesie zapalnym, takie jak neutrofile czy makrofagi, składają się z receptorów dla estrogenów i androgenów, dzięki czemu mogą one odpowiadać na poziom hormonów płciowych w odpowiednich tkankach.
Osteoklasty, czyli makrofagi znajdujące się w tkance kostnej, są odpowiedzialne za rozpuszczanie i resorpcję kości. Estrogen zmniejsza ich aktywność. Podczas menopauzy niski poziom estrogenów powoduje to, że osteoklasty rozkładają kości szybciej, niż je odbudowują, co jest jednym z czynników rozwoju osteoporozy.
Dym papierosowy zawiera wiele substancji powodujących stany zapalne, szczególnie reaktywne formy tlenu. Długoletnie palenie zwiększa produkcję cytokin (TNF- α, IL-1β, IL-6, IL-8), jednocześnie zmniejszając produkcję molekuł przeciwzapalnych. Palenie zwiększa także ryzyko chorób przyzębia, które również przyczyniają się do zwiększonego ryzyka stanu zapalnego organizmu.
