Dereń jadalny – właściwości i zastosowanie

Jedna z ulubionych roślin medycyny ludowej korzeniami sięga środkowej i południowo-wschodniej Europy. Naturalnie dereń jadalny porastał również obszary zachodniej Azji. Dziś jest uprawiany w wielu krajach świata, również w Polsce. Roślina jest niezwykle efektowna, dlatego często uprawiana jest również dla celów dekoracyjnych. Zdobi przestrzeń zarówno w czasie kwitnienia, jak i owocowania. Dereń może zakwitać już pod koniec lutego. Najczęściej  jednak jego drobne, żółte (rzadziej białe) kwiaty pojawiają się w marcu, czasem jeszcze w kwietniu.

Owocuje od sierpnia do końca października. Wtedy krzew pokrywają niewielkie, podłużne, intensywnie czerwone owoce.

Zobacz także: Nazywany jest złotem Syberii. Maleńki owoc o niebywałych właściwościach

Najkrócej mówiąc - nie oszałamiają smakiem. Jednak nie smak, a właściwości lecznicze są ich największym walorem. Owoce derenia można spożywać na surowo, ale dopiero po przemrożeniu albo po obróbce termicznej.

Surowe są słodko-kwaśne. Jednak za sprawą wysokiej zawartości tanin najmocniej pobrzmiewa w nich cierpka nuta.

Zobacz również: Prosty przepis na śliwowicę. Babcina nalewka to remedium na wiele dolegliwości

Oprócz wspomnianych tanin, owoce derenia zawierają szereg składników o właściwościach przeciwutleniających, w tym witaminę C, beta-karoten, liczne polifenole i antocyjany (związki z grupy flawonoidów). Są też źródłem kwasów organicznych i licznych składników mineralnych, z naciskiem na żelazo. Znajdziemy w nich również potas, wapń, fosfor, magnez, miedź i mangan. Owoce derenia są skarbnicą garbników. Zawierają też fitoncydy (naturalne substancje wydzielane przez rośliny wyższe hamujące rozwój mikroorganizmów), pektyny (rodzaj błonnika) i cukry.

Zobacz również: Jak oczyścić organizm z rtęci i innych metali ciężkich?

Medycyna naturalna rekomenduje włączenie owoców derenia do jadłospisu z myślą o profilaktyce anemii oraz w jej leczeniu. Skuteczność uwarunkowana jest nie tylko wysoką zawartością żelaza, ale też witaminy C, która zwiększa przyswajalność jonów żelaza w przewodzie pokarmowym. Pozwala na optymalne wykorzystanie zawartego w owocach pierwiastka, który odpowiada za dotlenienie komórek. Żelazo jest ważnym składnikiem zawartej w erytrocytach hemoglobiny, która jest nośnikiem tlenu. Transportuje go do wszystkich komórek organizmu. Niedobory żelaza mogą być przyczyną niedotleniania i prowadzić do zaburzeń w funkcjonowaniu organów, co organizm sygnalizuje szeregiem objawów. Najczęściej pojawia się: osłabienie, bladość skóry, bóle głowy, bezsenność, pogorszenie kondycji włosów i zajady w kącikach ust.

Włączenie do menu owoców derenia jest polecane nie tylko przy anemii, ale również dla kobiet, które mają bardzo obfite miesiączki.

Z uwagi na zawartość kwasów organicznych, fitoncydów i garbników, owoce derenia są skuteczne przy kłopotach trawiennych. Działają przeciwzapalnie i ściągająco. Łagodzą podrażnienia w obrębie śluzówek przewodu pokarmowego i pomagają przy dyskomforcie metabolicznym. Dzięki zawartości garbników są skuteczne przy kłopotach z biegunkami. Pomagają uregulować procesy metaboliczne. Warto włączyć je do jadłospisu w trakcie diety odchudzającej.

Owoce derenia mają właściwości moczopędne i sprzyjają oczyszczaniu organizmu z toksyn. Są polecane pomocniczo w leczeniu chorób nerek i układu moczowego.

Dzięki wysokiej zawartości witaminy C są skuteczne we wzmacnianiu odporności. Działają przeciwgorączkowo i są polecane przy infekcjach górnych dróg oddechowych.

Po przemrożeniu mogą być spożywane na surowo, ale nie w wersji solo nie są atrakcyjne dla kubeczków smakowych. Mają mało miąższu, są cierpkie, a w środku każdego owocu jest - proporcjonalnie do jego rozmiaru - gigantyczna pestka. Zdecydowanie lepiej najpierw ją usunąć, a potem wykorzystać owoce do przygotowania soków, syropów, dżemów, konfitur, likierów i nalewek.