Dieta dla cukrzyków: Co jeść, a czego unikać?

Cukrzyca jest chorobą metaboliczną. Rozwija się na skutek zaburzeń wydzielania insuliny, które prowadzą do wzrostu stężenia glukozy we krwi.

Nieleczona cukrzyca prowadzi do przewlekłych powikłań w pracy organizmu, a także do trwałego uszkodzenia różnych narządów, m. in. oczu, nerek, serca czy naczyń krwionośnych.

Cukrzyca występuje w różnych typach:

• Cukrzyca typu pierwszego – nazywana również młodzieńczą, gdyż chorzy to zazwyczaj ludzie młodzi, atakuje nagle, bezpośrednią przyczyną jest brak lub zbyt mała ilość insuliny produkowanej przez trzustkę.

• Cukrzyca typu drugiego – to najczęstszy typ cukrzycy, cechuje się tzw. insulinoodpornością, czyli zmniejszoną wrażliwością tkanek w organizmie na insulinę. To dlatego chory odczuwa większe zapotrzebowanie na ten hormon. Cukrzyca typu drugiego daje zazwyczaj niezauważalne objawy. Chorzy przed lata mogą nie odczuwać żadnych objawów.

• Od niedawna nazywa się również chorobę Alzheimera trzecim typem cukrzycy.

Najpopularniejsze objawy cukrzycy to:

• zwiększony apetyt;

• spadek masy ciała;

• częste oddawanie moczu;

• chroniczne zmęczenie, senność w ciągu dnia;

• zaburzenia widzenia.

Do czynników sprzyjających cukrzycy można zaliczyć:

• otyłość i nadwagę;

• niezdrowy tryb życia;

• siedzącą pracę i brak aktywności fizycznej;

• występowanie cukrzycy w rodzinie.

Najważniejsze w cukrzycy jest szybkie wykrycie choroby i odpowiednio dobrane leczenie. Chory pierwszorzędnie powinien pamiętać o prawidłowo zbilansowanej diecie, regularnym zażywaniu leków, a także aktywności fizycznej. Sprawdźmy, jakie produkty powinny znaleźć się w jadłospisie cukrzyka, a które będą dla szkodliwe dla diabetyków.

Produkty chude

Diabetycy często zmagają się z nadwagą lub otyłością, które związane są z zaburzeniami glukozy we krwi. To dlatego, że tłuszcz trzewny (występujący wokół brzucha) wykazuje wysoką aktywność metaboliczną, która obniża stężenie cukru we krwi. Trudno się dziwić, że najważniejszym zaleceniem dla cukrzyków z nadwagą jest redukcja masy ciała. Stąd osoby z nadwagą pierwszorzędnie powinny zrezygnować ze spożywania tłustych i wysokokalorycznych produktów. Co zatem powinni jeść cukrzycy?

Przede wszystkim produkty z niską zawartością tłuszczu. Dotyczy to głównie mięs, nabiału i tłuszczów spożywczych. Dieta cukrzyk powinna być bogata w:

• chude mięso (drób, cielęcina, chuda wołowina);

• ryby (w różnej postaci);

• produkty z grupy nabiału o obniżonej zawartości tłuszczu (ale nie zeroprocentowe);

• jajka;

• oliwę z oliwek;

• probiotyki.

Produkty o niskim indeksie glikemicznym

Produkty wskazane dla cukrzyków to również te o niskim indeksie glikemicznym – zawierające niewielkie ilości cukrów prostych i łatwo przyswajalny błonnik. W diecie diabetyka powinny znaleźć się zatem:

• pieczywo razowe;

• płatki owsiane;

• kasza;

• brązowy ryż;

• produkty pełnoziarniste;

• warzywa (szczególnie zielone liściaste, które zawierają cenne kwasy omega-3);

• orzechy (źródło kwasów nienasyconych).

Owoce z niską zawartością cukru

Owoce, mimo że zdrowe i pełne wartości odżywczych, nie wszystkie zalecane są diabetykom. Powód jest prosty – zawierają duże ilości fruktozy. Te, które mogą jeść diabetycy, to:

• czereśnie;

• gruszki;

• jabłka;

• pomarańcze;

• czarne porzeczki i borówki;

• granaty;

• maliny;

• truskawki.

Ważne

Osoby chore na cukrzycę powinny pamiętać o regularnym dostarczaniu płynów do organizmu. Najlepiej w postaci wody mineralnej, naparów ziołowych oraz soków z owoców o niskim indeksie glikemicznym.

W grupie produktów, których cukrzycy powinni unikać, z pewnością znajduje się żywność tłusta, wysokokaloryczna, zawierająca spore ilości nasyconych kwasów tłuszczowych, prostych cukrów i węglowodanów. Oto popularne produkty, od których diabetycy powinni zdecydowanie stronić:

Produkty tłuste:

• tłuste mięsa;

• pełnotłuste produkty z gruby nabiału;

• margaryna, oleje, masło, smalec;

• potrawy i produkty zawierające duże ilości tłuszczów nasyconych i tłuszczów trans;

Produkty o wysokim indeksie glikemicznym:

• większość słodyczy;

• słone przekąski (paluszki, orzeszki słone, etc.);

• ostre przyprawy (chilli, pieprz);

• owoce o wysokiej zawartości cukru;

• słodzone napoje;

• białe pieczywo.