Gastroskopia: Na czym polega badanie i jak się do niego przygotować, by zminimalizować stres?
Gdyby lekarze mieli wymienić badania, których najbardziej obawiają się pacjenci, gastroskopia zajmowałaby wysokie miejsce na liście. Choć nie należy do najprzyjemniejszych i najbardziej wyczekiwanych przeżyć, pozwala uzyskać wyjątkowo miarodajne wyniki, które przekładają się na szybsze rozwiązanie problemu, z którym zmaga się pacjent. Czego spodziewać się po badaniu i jak odpowiednio się do niego przygotować, by nie dać się pokonać nerwom? Sprawdź teraz.
- Gastroskopię wykonuje się w dwóch celach - terapeutycznym, zwanym także zabiegowym, oraz diagnostycznym.
- Badanie przeprowadza się przez jamę ustną, dlatego niezwykle ważne staje się spokojne i miarowe oddychanie przez nos oraz powstrzymanie się przed połykaniem śliny.
- Przez ok. 2 godziny po wykonaniu zabiegu lepiej powstrzymać się od jedzenia i picia. Jest to spowodowane brakiem czucia w obszarze gardła, wywołanym znieczuleniem, które może doprowadzić do przypadkowego zachłyśnięcia lub zadławienia.
Przez głowy wielu osób oczekujących na nadchodzący termin gastroskopii przebiega myśl o tym, czy badanie może boleć. Nie da się ukryć, że należy ono do mniej przyjemnych i bardziej niekomfortowych zabiegów, jednak nie powinno wywoływać dolegliwości bólowych.
Gastroskopię wykonują specjaliści za pomocą endoskopu z torami wizyjnymi. To właśnie to urządzenie odpowiada za przesłanie obrazu z wnętrza organizmu wprost a ekran monitora. Przed przystąpieniem do badania lekarz specjalista przystępuje do dokładnego znieczulenia tylnej ściany gardła. W tym celu najczęściej używa się lidokainy w aerozolu. Ze względu na specjalne uwarunkowania lub potrzeby, można także przeprowadzić gastroskopię pod całkowitą narkozą lub w krótkim znieczuleniu ogólnym.
Sprawdź: Tego unikaj przed badaniem krwi. Inaczej wyniki nie będą miarodajne
Badania nie wykonuje się natychmiast. Zanim do niego dojdzie, należy poświęcić czas na odpowiednie przygotowanie. Na ok. tydzień przed planowaną gastroskopią dobrze jest udać się na wizytę do lekarza rodzinnego, który może podjąć decyzję o wprowadzeniu zmian do stale przyjmowanych leków. Zazwyczaj dochodzi także do odstawienia niektórych wyrobów farmaceutycznych, które mogłyby wpłynąć na wywołanie krwawienia z przewodu pokarmowego. Specjalista powiadamia także o preparatach ogólnodostępnych, których absolutnie nie należy zażywać.
Sprawdź: Jakie badania należy robić regularnie?
Czy w dniu wykonywania gastroskopii można przygotować sycący posiłek? Okazuje się, że ostatni pokarm przyjmuje się na 6-8 godzin przed zabiegiem. Kolejne zalecenie mówi, by na okres ostatnich 4 godzin odstawić także wodę, żucie gumy oraz palenie papierosów. Jeśli termin badania przypada na godziny dopołudniowe - w takiej sytuacji tego dnia nie wolno w ogóle nic jeść. Wyznaczenie pacjentowi godzin popołudniowych sprawia, że może pozwolić sobie na zjedzenie kisielu lub lekkiej galaretki, a także wypicie słabej herbaty lub niewielkiej ilości wody.
Sprawdź: Jak się przygotować do badania EEG głowy?
Ogólny czas trwania gastroskopii szacuje się na ok. 15-30 minut. Jest on zazwyczaj uzależniony od kilku czynników, wśród których najważniejszymi są przede wszystkim:
- współpraca pacjenta z lekarzem wykonującym badanie,
- ilość wycinków niezbędnych do pobrania,
- wykrycie zmian chorobowych w trakcie.
Jeśli chcemy jak najszybciej uporać się z gastroskopią, ważne staje się dokładne słuchanie i wykonywanie poleceń specjalisty. Dobrym rozwiązaniem będzie także wcześniejsze poszerzenie informacji na temat całej procedury. Wiedza o tym, jak przebiega zabieg, pozwala nieco uspokoić nerwy oraz sprawia, że lepiej oswajamy nieznane.
Sprawdź: Badania profilaktyczne: Jakie i jak często wykonywać?
Lekarz rozpoczyna przygotowanie pacjenta zgłaszającego się na badanie od podania wybranej formy znieczulenia. Kolejny krok polega na włożeniu do jamy ustnej plastikowego ustnika, przez który zostanie poprowadzony endoskop wyposażony w kamerę ze źródłem światła. Samo badanie przeprowadza się podczas leżenia na lewym boku. Bardzo ważne staje się powstrzymanie od połykania.
Po wprowadzeniu endoskopu do ust urządzenie swobodnie przechodzi przez gardło i przełyk aż do żołądka, a na końcu do dwunastnicy. Takie umiejscowienie urządzenia pozwala lekarzowi w czasie rzeczywistym ocenić stan błony śluzowej pod kątem obecności ubytków lub zmian patologicznych. Jeśli specjalista zauważy nieprawidłowości, może natychmiast pobrać wycinki, które następnie zostaną zbadane.