Grzyby – leśne mięso
Do niedawna powtarzano opinię, że oprócz radości ze zbierania grzybów i przyjemności kosztowania dań z ich dodatkiem, nic wartościowego z nich nie uzyskamy. Dziś wiemy, że grzyby mają korzystny wpływ na nasze zdrowie: działają przeciwcukrzycowo, przeciwwirusowo i antybakteryjne. Co jeszcze powinniśmy o nich wiedzieć?
Borowiki, podgrzybki, kurki, czerwone łebki, opieńki, maślaki, kanie, rydze - tegoroczna jesień obrodziła grzybami niemal w całej Polsce. Nomenklatura w języku grzybiarzy nie jest uniwersalna: borowik bywa nazywany prawdziwkiem, a podgrzybek stojakiem. Każdy region ma swoje nazewnictwo. Dla jednych grzyby mogłyby nie istnieć, figurują na talerzu zaledwie raz w roku i to głównie z uwagi na tradycję wigilijnej kolacji, inni mogliby jeść je codziennie. Jajecznica, pierogi, makaron, kasza z grzybami, a może schab z sosem z borowików? Fantazja kulinarna smakoszy nie ma końca.
Aromatyczna nuta grzybów i wyrazisty smak pozwalają na ograniczenie soli w daniach, których są składnikiem. W wielu domach grzyby suszone funkcjonują niemal jako przyprawa. Jakie korzyści odżywcze i zdrowotne przyniesie włączenie grzybów do jadłospisu?
Białko, błonnik, potas i wiele więcej
W zależności od gatunku, grzyby składają się w około 70-90 proc. z wody. Z kolei znakomitą większość suchej masy grzyba stanowi białko: zwolennicy grzybów zwykli nazywać je z tego powodu leśnym mięsem.
Co ważne, białko grzybów ma wysoką przyswajalność, sięgającą nawet 90 proc., stąd grzyby mają szczególne miejsce w kuchni wegetariańskiej. Ich kolejnym atutem jest wysoka zawartość błonnika, substancji balastowej niezbędnej dla prawidłowego przebiegu procesów trawiennych i optymalnej pracy jelit. Surowe włókno roślinne (błonnik) pozwala regulować ruchy perystaltyczne jelit, zapobiega wzdęciom, zaparciom i przyspiesza usuwanie toksyn z organizmu.
Grzyby obfitują w witaminy z grupy B, które dbają o dobrą pracę systemu nerwowego i poprawiają jakość zdolności poznawczych, takich jak myślenie, zapamiętywanie i koncentracja. Sztandarowym pierwiastkiem grzybów jest potas, który ma korzystny wpływ na ciśnienie tętnicze krwi, pracę serca i całego układu sercowo-naczyniowego. Oprócz potasu grzyby zawierają również magnez, wapń, żelazo, fosfor, selen, a także rzadko występujący w produktach spożywczych jod: pierwiastek kluczowy dla dobrej pracy tarczycy.
Grzyby są też źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych: najcenniejszego rodzaj tłuszczu.
Korzyści dla zdrowia
Naukowcy doszukali się w grzybach substancji stymulujących do pracy nasz system immunologiczny i wykazujących działanie antynowotworowe. Grzyby są pomocne w obniżaniu poziomu cholesterolu we krwi. Są szczególnie polecane dla ochrony serca i rekomendowane osobom z nieprawidłowym poziomem cukru we krwi. Podkreśla się ich działanie przeciwzapalne, przeciwwirusowe i antybakteryjne.
Umiar
Jak zawsze umiar i zdrowy rozsądek są najlepszym kryterium decyzyjnym, szczególnie, gdy mowa o jedzeniu grzybów. Spożywane w zbyt dużych ilościach mogą być przyczyna dyskomfortu trawiennego. Zdecydowanie nie powinny spożywać ich kobiety w ciąży, małe dzieci i osoby cierpiące na schorzenia nerek i wątroby.
Ewa Koza, mamsmak.com
