Jak bezpiecznie zapobiegać ukąszeniom kleszczy i rozwojowi boreliozy?

• Odpowiednio wczesne zdiagnozowanie boreliozy sprawia, że w wielu przypadkach można ją całkowicie wyleczyć.
• W ciągu dwóch pierwszych dni od złapania kleszcza ryzyko rozwoju boreliozy jest niewielkie. Zaczyna wzrastać dopiero od trzeciego dnia i powiększa się wraz z każdą upływającą godziną.
• Test ELISA to jedna z najstarszych metod wczesnego wykrywania boreliozy. Polega na pobraniu próbki krwi, którą następnie analizuje się pod kątem obecności przeciwciał.

Choroba z Lyme, zwana także krętkowicą kleszczową lub powszechnie - boreliozą, rozwija się po zakażeniu spiralną bakterią o nazwie Borrelia burgdorferi. Uważa się ją za najbardziej rozpoznawalną infekcję przenoszoną przez kleszcze w czasie ich aktywności.

Co ciekawe, o samej chorobie wiedziano już ponad 100 lat temu, jednak dopiero w 1982 roku amerykański bakteriolog Willy Burgdorfer odkrył bardzo ważną zależność między nią a bakteriami obecnymi w jelitach kleszczy. Najczęściej występują pod dwiema głównymi postaciami - krętek oraz cystek. Pierwsze są niezwykle ruchliwe, drugie zaś pozostają nieruchome i charakteryzują się odpornością na antybiotyki. Według regularnie prowadzonych badań, w samej Polsce co roku zarażają się nimi dziesiątki tysięcy osób.

Sprawdź: Jak chronić się przed kleszczami?

Na podstawie licznych obserwacji ustalono, że zakażenie boreliozą jest możliwe wyłącznie w przypadku wkłucia się zakażonego kleszcza w skórę. Nie można zarazić się chorobą od osoby, u której została stwierdzona. Również zwierzęta ze stwierdzoną dolegliwością nie stanowią zagrożenia.

Co ważne, nie każdy kleszcz musi być nosicielem choroby z Lyme. Bakterie wywołujące boreliozę potrzebują sporo czasu na przedostanie się z ciała żywiciela, poprzez gruczoły ślinowe, do tkanek nowego gospodarza. Cały proces może zająć godziny, a nawet dni. Niezwykle ważne staje się natychmiastowe wprowadzenie odpowiedniej profilaktyki oraz dokładne i bezpieczne usunięcie intruza.

Sprawdź: Kleszcze w ogrodzie: Jak się ich pozbyć?

Główne objawy boreliozy mogą być mylące i na pierwszy rzut oka przypominać symptomy innych chorób. Z tego względu jedyną słuszną diagnozę będzie w stanie wydać jedynie lekarz specjalista, np. neurolog lub dermatolog. Jedną z bardziej wyraźnych oznak tej konkretnej dolegliwości będzie tzw. rumień wędrujący, czyli rozszerzające się zaczerwienienie w okolicach wkłucia kleszcza. Zazwyczaj dostrzeżemy go w przedziale od 1 do 4 tygodni, ale może wystąpić nawet po 3 miesiącach.

Brak rumienia nie oznacza automatycznie, że nie zostaliśmy zarażeni. Część osób może zaobserwować u siebie objawy podobne do przeziębienia lub grypy, m.in.:

• przemęczenie,
• ból i zawroty głowy,
• podwyższona temperatura ciała,
• nawracające dreszcze,
• bóle mięśni i stawów.

Choroba z Lyme atakuje także nerwy twarzowe, co zauważymy w pogorszonej mimice, problemach z zamknięciem powiek oraz opadających kącikach ust. Neuroborelioza narusza nerwy odpowiadające za prawidłowe widzenie. Objawami świadczącymi o rozwijającej się infekcji będzie wzmożona nadwrażliwość na światło oraz nawracające zaburzenia wzroku.

Sprawdź: Kleszcze: Nosiciele groźnych chorób. Jak się przed nimi chronić?

Brak szczepionki na boreliozę sprawia, że jedynym sposobem chroniącym przed przypadkowym zakażeniem jest unikanie kontaktu z kleszczami. Łatwo powiedzieć, trudniej zrobić. W tym celu warto jednak zastosować się do kilku prostych zasad, które mogą zniwelować ryzyko zachorowania.

1. Na spacer po łące, do lasu lub nad wodę postaw na odzież z długimi rękawami oraz nogawkami - najlepiej posiadającymi ściągacze.
2. Dobrym patentem będzie włożenie nogawek spodni w dłuższe skarpetki.
3. Odsłonięte części ciała dokładnie spryskaj dedykowanym repelentem odstraszającym kleszcze.
4. Zrezygnujmy z częstego noszenia ciemnych ubrań, a zamiast nich postawmy na jasne barwy. Dla kleszczy kolor nie ma wielkiego znaczenia, jednak nam będzie o wiele łatwiej je dostrzec.
5. Po powrocie do domu poświęćmy czas na uważne obejrzenie każdego zakamarka ciała. Nie pomijajmy skóry głowy, uszu, zgięć oraz pachwin.
6. Zanim zabierzesz się za usuwanie kleszcza, zainwestuj w tzw. kleszczołapki. Takie narzędzie umożliwia prawidłowe oraz bezpieczne wyjęcie kleszcza ze skóry i daje pewność, że żaden fragment nie zostanie w ciele.

Sprawdź również:

Stonoga murowa i prosionek szorstki. Mieszkańcy domów jednorodzinnych dobrze znają te szkodniki. Jak się ich pozbyć?

Pozbądź się ślimaków, kleszczy i ćmy bukszpanowej. Jak stosować ziemię okrzemkową w ogrodzie?