Jak często wykonywać badania piersi?
Rak piersi to wciąż jeden z najczęstszych nowotworów, które dotykają kobiety. Nowotwór ten plasuje się na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o zachorowalność kobiet na raka i na drugim w kwestii umieralności. Niestety, w grupie chorych jest coraz więcej młodych kobiet. Optymizmem napawa jednak fakt, że odpowiednio wcześnie wykryty rak piersi daje duże szanse na wyleczenie. Jedyne, o czym kobiety muszą pamiętać, to regularne badania piersi. W jaki sposób i jak często je wykonywać? Podpowiadamy.
Piersi powinny być badane regularnie. Samobadanie piersi powinno być nawykiem kobiet, takim, jak jedzenie czy spanie, tylko wykonywanym rzadziej. Niestety, wiele kobiet wciąż ma niską świadomość na temat dbania o piersi i czynników sprzyjających rozwojowi nowotworu piersi. Podpowiadamy, w jaki sposób badać piersi oraz jak często to robić.
Samobadanie piersi
Samobadanie piersi to najprostsza i najbardziej podstawowa forma badania piersi. Pozwala ona wykryć we wczesnym etapie guzki, które mogą świadczyć o rozwoju nowotworu. Powinno być wykonywane raz w miesiącu, najlepiej między siódmym a dziesiątym dniem cyklu od momentu ukończenia 20. roku życia. Samobadanie piersi nie jest trudne. Należy wykonać go w dwóch etapach: pierwszy - oglądanie piersi i drugi - badanie palpacyjne.
Badania piersi powinny być wykonywane bardzo starannie. Oto krótka instrukcja, jak oglądać piersi przed lustrem.
- Należy unieść ręce do góry i pooglądać piersi pod kątem zmian w kształcie i kolorze. Warto sprawdzić, czy skóra się nie marszczy i czy brodawki nie są wciągnięte.
- Następnie opieramy ręce na biodrach i obserwujemy piersi w taki sam sposób. Warto wiedzieć, że oglądanie piersi możemy przeprowadzić w różnych pozycjach.
- Ściskamy mocno brodawki, by sprawdzić, czy nie wypływa z nich żaden płyn.
Z kolei palpacyjne badanie piersi najlepiej wykonać pod prysznicem, gdy skóra jest namydlona. Wtedy najlepiej wyczuć ewentualne zmiany.
- Lewą rękę kładziemy z tyłu głowy, natomiast prawą na piersi i naciskamy delikatnie trzema środkowymi palcami zataczając wokół piersi drobne kółeczka.
- Następnie wykonujemy okrężne ruchy wokół całej piersi. Palce należy przesuwać w kierunku półkolistym i linowym. Nie można pomijać żadnej części piersi.
- W taki sam sposób badamy drugą pierś.
Jak powinny badać piersi kobiety, które nie miesiączkują? Raz w miesiącu. Najlepiej wyznaczyć sobie jeden dzień w miesiącu, w którym powinno być wykonywane badanie.
USG piersi jest specjalistycznym badaniem piersi, wykonywanym u młodych kobiet, które mają więcej tkanki gruczołowej, czyli zdolne są do wytwarzania mleka dla dzieci. W badaniu USG tkanka gruczołowa jest jasna, natomiast wszystkie niepożądane zmiany występują w ciemnych kolorach. Badanie USG jest bezbolesne i polega na wykorzystaniu ultradźwięków. Lekarz smaruje piersi pacjentki żelem, który ułatwia rozprowadzenie sygnałów ultradźwiękowych. Następnie na monitorze ukazuje się obraz piersi pacjentki. USG można wykonać w dowolnym momencie cyklu, choć specjaliści proponują, by robić je w pierwszej połowie. Badanie USG pomaga wykryć zmiany o wielkości od trzech do pięciu milimetrów. Zdrowe kobiety powinny wykonywać USG piersi raz w roku. W innych przypadkach lekarz zaleca częstotliwość badania.
Mammografia
Mammografia to kolejne specjalistyczne badanie piersi, które pomaga wykryć raka we wczesnym jego stadium. Badanie to zalecane jest kobietom powyżej 35. roku życia, a także tym, które odczuwają bóle piersi lub zauważyły niepokojące zmiany w ich obrębie. Ponadto, mammografię wykonuje się podczas terapii hormonalnej lub gdy kobieta znajduje się w grupie ryzyka rozwoju raka sutka.
Mammografia to badanie radiologiczne, polega zatem na prześwietleniu piersi małą dawką promieni rtg. Pierś układana jest na specjalnej płytce i dociskana drugą. Następnie pierś kładziona jest na płycie ukośnie. Mammografy badają zmiany wielkości od jednego do trzech milimetrów.
Regularne wykonywanie specjalistycznych badanie jest niezwykle istotne w profilaktyce raka piersi, ponieważ pozwalają one wykryć zmiany, które w badaniu palpacyjnym nie są wyczuwalne. Kobietom w ciąży zaleca się wykonywanie badania USG, ponieważ promieniowanie rentgenowskie może zaszkodzić płodowi. Pierwszą mammografię należy zrobić między 35. a 45. rokiem życia. Po czterdziestce badanie to należy powtarzać co dwa lata, natomiast po pięćdziesiątce co rok.
Jeżeli lekarza zaniepokoją wyniki USG lub mammografii, zazwyczaj kieruje pacjentkę na biopsję. W zależności od rodzaju zmiany w piersi wykonywany jest konkretny rodzaj biopsji. Z kolei rezonans magnetyczny wykonuje się, gdy wszystkie wcześniejsze metody zawiodą lub u kobiet, które mają wszczepione wkładki silikonowe.