Jak często zdarza się NOP?
Niepożądany odczyn poszczepienny tzw. NOP, czyli np. gorączka, bolesny obrzęk, niepokój, ból kończyny, zaczerwienienie w miejscu wstrzyknięcia czy wysypka występuje średnio raz na 10 tys. podanych dawek szczepionki – wynika z danych NIZP-PZH.

Ciężkie NOP, czyli np. wymagające hospitalizacji lub stanowiące zagrożenie dla życia występują - jak podkreślają eksperci - niezwykle rzadko, to ok. 0,1 proc. w odniesieniu do zgłoszonych NOP w danym roku. NIZP-PZH podnosi, że w ciągu ostatnich 20 lat w Polsce nie zanotowano zgonu związanego przyczynowo ze szczepieniem.
Instytut podaje, że w 2016 roku stwierdzono łącznie 2341 NOP, w tym trzy przypadki ciężkich oraz 95 proc. NOP łagodnych, z których połowa była reakcją miejscową na wkłucie, która ustąpiła po kilku dniach. NIZP-PZH przekazał, że w 2017 roku zarejestrowano około 3 tys. NOP, ale charakterystyka jest w trakcie opracowaniaNarodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny przypomina, że monitorowanie niepożądanych odczynów poszczepiennych tzw. NOP jest kluczowym narzędziem służącym ocenie bezpieczeństwa szczepionek stosowanych w kraju. W Polsce funkcjonuje od ponad 20 lat.System nadzoru nad NOP w Polsce reguluje ustawa z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia z 21 grudnia 2010 r w sprawie niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz kryteriów ich rozpoznawania. System ten polega na obowiązkowym zgłaszaniu przez lekarzy do Inspekcji Sanitarnej, wszystkich niekorzystnych zdarzeń zdrowotnych, które mogą mieć związek ze szczepieniem. Z Inspekcji Sanitarnej zgłoszenia przekazywane są do Zakładu Epidemiologii NIZP-PZH. Zgłoszenia są gromadzone, rejestrowane, weryfikowane i analizowane w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego - PZH.Zgłoszenia NOP są także przekazywane do Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (URPLWMiPB), gdzie po analizie są przekazywane do europejskiej bazy danych Europejskiej Agencji Leków (European Medicines Agency, EMA), tzw. EudraVigilance (European Union Drug Regulating Authorities Pharmacovigilance).Aktualnie mechanizm zbierania danych o działaniach niepożądanych, ich analizowanie i wprowadzania zmian do dokumentacji produktów leczniczych stosowanych u ludzi odbywa się w całej Unii Europejskiej.Wystąpienie NOP może być wynikiem problemów zdrowotnych przypadkowo występujących w tym samym czasie co szczepienie; indywidualnej reakcji organizmu osoby szczepionej na podanie szczepionki; nieprawidłowej techniki wykonania szczepienia; wady szczepionki wynikającej ze złego przechowywania. Specjaliści akcentują, że istotne znaczenie dla zminimalizowania ryzyka wystąpienia NOP ma właściwa kwalifikacja do szczepienia przez lekarza.