Jak leczyć przerost trzeciego migdałka?
Migdałki są odpowiednikami węzłów chłonnych. Trzeci migdałek, zwany także gardłowym, wraz z migdałkami podniebiennymi, językowym i drobniejszymi skupieniami tkanki chłonnej w rejonie trąbek słuchowych i na tylnej ścianie gardła tworzy tzw. pierścień gardłowy Waldeyera. To miejsce, w którym układ odpornościowy „uczy się” rozpoznawać antygeny, czyli obce białka, m.in. bakterie, wirusy, alergeny, i na nie reagować. Im częstsze infekcje, tym większa aktywność trzeciego migdałka i ryzyko jego przerostu. Dlatego problem mają z nim głównie przedszkolaki, które z domowego, prawie sterylnego otoczenia trafiają nagle do środowiska, gdzie ciągle krążą wirusy i bakterie.
Przede wszystkim problem z oddychaniem przez nos, chrapanie, a nawet tzw. bezdechy senne. Wielu pacjentów z przerostem trzeciego migdałka cierpi na nawracające infekcje nosa i uszu, niedosłuch spowodowany zatkaniem ujść trąbek słuchowych oraz tzw. wysiękowe zapalenie ucha.
Przerośnięty migdałek powoduje w jamie nosowej i zatokach zastój wydzieliny, która jest podłożem dla rozwoju bakterii i źródłem nawracających infekcji.
Tylko gigantycznie powiększony trzeci migdałek widać gołym okiem, gdy pacjent otworzy usta. Jego wielkość można też ocenić w badaniu palcem, ale jest to dość nieprzyjemne.
Do diagnostyki używa się także tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego lub RTG. Standardem jest jednak badanie endoskopowe. Lekarz wprowadza przez nos cienki i giętki przewód do nosogardła. Na jego końcu znajduje się kamera, która umożliwia dokładne obejrzenie zarówno trzeciego migdałka, jak i struktur górnych dróg oddechowych.
To badanie jest konieczne przy podejrzeniu przerostu trzeciego migdałka u dorosłych, aby móc zdiagnozować faktyczną przyczynę dolegliwości i wyeliminować możliwość wystąpienia nowotworu w części nosowej gardła.
Około 10. roku życia migdałek gardłowy zaczyna zanikać. W wieku dojrzewania występuje już zazwyczaj w postaci szczątkowej. Zdarza się jednak, że rozpoznajemy jego przerost u osób dorosłych.
Być może migdałek nie obkurczył się w dzieciństwie z powodu ciągłej stymulacji przez infekcje lub alergie. Przyczyną jego rozrostu u dorosłych mogą być także pewne choroby, takie jak np. zapalenia zatok czy błony śluzowej nosa, które często nawracając, pobudzają aktywność tkanki limfatycznej trzeciego migdałka.
W celu obkurczenia migdałka gardłowego można zastosować terapię antybiotykami, lekami przeciwzapalnymi oraz preparatami stymulującymi odporność. Pomocne może być także oczyszczanie jam nosa z zalegającej wydzieliny za pomocą płukanek. Niestety, efekty nie zawsze są zadowalające.
Odbywa się ono w znieczuleniu ogólnym, przez usta chorego. Zabieg trwa od 10 minut do pół godziny.
Klasyczną operację polegającą na wycięciu migdałka nożem coraz częściej zastępuje się bezkrwawymi zabiegami z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi. Jednym z nich jest metoda koblacji z użyciem noża plazmowego pod kontrolą endoskopu. Lekarz ma wówczas możliwość dokładniejszej oceny pola operacyjnego niż w przypadku tradycyjnego zabiegu. Minusem tej metody jest dłuższy czas trwania usuwania migdałka i wyższy koszt.
Zwykle chorzy mogą opuścić szpital w dniu zabiegu. U większości z nich poprawa jest natychmiastowa: zaczynają oddychać przez nos, lepiej śpią, nie chrapią.
Najczęstszym powikłaniem jest krwotok z rany pooperacyjnej. Dlatego przez dwie-trzy doby po zabiegu zaleca się nie jeść gorących potraw i ograniczyć wysiłek fizyczny: jogging, pływanie czy ćwiczenia w siłowni.
