Jak rozpoznać obecność pasożytów w organizmie?
Nudności, wymioty, osłabienie i wysypka – to objawy, które kojarzymy z zatruciem pokarmowym lub alergią na niektóre produkty. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że może mieć do czynienia z pasożytami obecnymi w przewodzie pokarmowym. Zarażenie się owsikami czy glistami kojarzy się głównie z chorobami wieku dziecięcego. Tymczasem w Polsce co roku z owsicą zmaga się blisko 20% dorosłych osób. Zakażeniom sprzyja nie tylko brak należytej higieny, ale też współczesna moda na jedzenie surowych mięs i ryb.
Pasożyty najczęściej dostają się do naszego organizmu na skutek nieprawidłowej higieny – tzw. choroby „brudnych rąk”. Wystarczy, że dotkniemy przedmiotu (np. poręczy w komunikacji miejskiej, klamki w sklepie itp.), na którym znajdują się niewidoczne gołym okiem jaja pasożytów, a następnie przeniesiemy je na nasze pożywienie. Larwy pasożytów mogą też znajdować się w surowym mięsie (np. larwy włosienia krętego) i rybach (najczęściej znajdują się w nich larwy tasiemca), w kawiorze, a także na nieprawidłowo umytych warzywach i owocach (jaja glisty ludzkiej). Do zakażenia dochodzi też często w trakcie kąpieli w naturalnych zbiornikach wodnych (znajdują się w nich zazwyczaj płazińce). Nosicielami pasożytów są również zwierzęta domowe – od kotów możemy zarazić się świerzbowcem i tasiemcem, a od psów glistami.
Objawy obecności pasożytów w naszym organizmie wiążą się najczęściej z nieprzyjemnymi dolegliwościami układu pokarmowego: nudnościami, wymiotami, biegunką, brakiem apetytu lub nadmiernym łaknieniem. W zależności od tego, jaki pasożyt opanował nasz organizm, możemy zaobserwować też inne objawy: bóle głowy, apatię, zmęczenie, anemię, bezsenność czy wysypkę. Warto wiedzieć, że na przykład wędrujące larwy glisty ludzkiej mogą powodować zapalenie oskrzeli i płuc, a także nagłe napady duszności. Z kolei owsiki wywołują często świąd odbytu i okolic intymnych oraz mogą być przyczyną stanu zapalnego narządów rodnych. Zakażenie lamblią może za to powodować zaburzenia wchłaniania tłuszczów i witaminy B12 do organizmu. Charakterystycznym objawem jest też wystąpienie żółtaczki. Rozwijające się tasiemce są w stanie wędrować po całym organizmie i wywoływać różnorodne dolegliwości w zależności od umiejscowienia. Odnotowano nawet przypadek obecności tasiemca w ludzkim mózgu.
Najlepszą profilaktyką chorób pasożytniczych jest przestrzeganie zasad higieny – częste mycie rąk, dokładne mycie warzyw i owoców, a także dbałość o zwierzęta domowe i ich regularne odrobaczanie. Dobrze jest też unikać spożywania surowego mięsa i ryb oraz kawioru.
Choroby pasożytnicze diagnozuje się na podstawie badań kału (konieczne jest badanie kilku próbek w różnych odstępach czasu) oraz krwi. Leczenie polega na przyjmowaniu środków przeciwpasożytniczych i trwa od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy.
Kiedy pasożyty mogą być groźne?
Pasożyty są szczególnie groźne dla osób cierpiących na przewlekłe choroby oraz z osłabionym układem odpornościowym. Ich namnażanie się może prowadzić do powikłań – niedrożności jelit, osłabienia układu nerwowego, zaburzeń neurologicznych, artretyzmu, zapalenia mózgu, utraty wzroku czy cukrzycy.