Kamienie w nerkach: Objawy, przyczyny, leczenie

Kamienie nerkowe są skrystalizowanymi minerałami i ich solami. Zgodnie z nazwą, powstają w nerkach i tam też najczęściej można je znaleźć. Czasami jednak dzieje się tak, że przemieszczają się przez moczowody do pęcherza. Ich obecność jest wynikiem nierozpuszczalnych związków mineralnych w organizmie. W zależności od umieszczenia złogów i ich wielkości uwarunkowane jest ich leczenie.

Dlaczego powstają kamienie nerkowe?

Jeśli stężenie związków mineralnych w organizmie przekroczy próg rozpuszczalności, mogą w nerkach pojawiać się kamienie. Jak do tego dochodzi? Z jednej strony może to być uwarunkowane genetycznie, ale tej przypadłości sprzyjają też wady w budowie układu moczowego oraz częste i nawracające infekcje, które trapią pęcherz i nerki. Z drugiej strony do powstawania kamieni nerkowych przyczynia się zażywanie leków, osteoporoza albo np. picie zbyt małej ilości wody. Nie jest obojętna dla naszego układu niewłaściwa dieta oraz przyjmowania witamin w nadmiarze (zwłaszcza D).

Jak rozpoznać obecność kamieni nerkowych?

Obecność kamieni nerkowych nie zawsze jest jednoznacznie wyczuwalna. Czasem można doskwierać delikatny ból, który jest umiejscowiony w okolicy lędźwiowej i możemy częściej oddawać mocz. Jednak czasem zdarza się tak, że kamień zacznie się przemieszczać i zablokuje układ moczowy. Wtedy można odczuć bardzo silny ból, który promieniuje w dół brzucha. Wtedy do czynienia mamy z kolką nerkową. Może jej towarzyszyć intensywne parcie na pęcherz oraz tzw. krwiomocz. Jeśli dojdzie do zakażenia chory odczuwa również gorączkę i dreszcze. Silny atak może być wywołany nagłym ruchem, wtedy kamienie nerkowe przemieszczają się, wywołując silny ból. Pojedynczy atak może trwać od kilku minut do kilkunastu godzin i uniemożliwia normalne funkcjonowanie.

Leczenie kamieni nerkowych jest dostosowane do ich wielkości oraz składu związków mineralnych, z jakich są zbudowane. Diagnoza polega na zbadaniu odpowiedniego fragmentu ciała za pomocą USG albo tzw. urografii. W większości przypadków, istnieje możliwość ich farmakologicznego rozpuszczenia i nie wymaga się stosowania zabiegów inwazyjnych. Niestety, kuracja trwa kilka tygodni i nie ma gwarancji, aby kamienie nerkowe nie pojawiły się w przyszłości. W przypadku większych i trwalszych kamieni wymagane są zabiegi, które usuwają złogi. Na szczęście, są one nieinwazyjne i polegają na zastosowaniu ultradźwięków, wysysaniu kamieni, bądź ich rozkruszaniu

Metody inwazyjne

Niestety, jeśli zmiany są oporne i mimo leczenia farmakologicznego, nie da się ich rozpuścić albo zastosować metod nieinwazyjnych, konieczna jest interwencja chirurgiczna. Na szczęście, jedynie przypadki obecności dużych kamieni wymagają rozcinania nerki albo moczowodu. Lepszym rozwiązaniem jest laparoskopia, która polega na wprowadzeniu odpowiedniego urządzenia przez małe nacięcie w brzuchu.

Usuwanie kamieni nerkowych

Niekiedy zabiegi lecznicze powodują, że kamienie są jedynie rozkruszane, a ich usunięcie następuje dopiero po pewnym czasie przez drogi moczowe. Proces jest wtedy niezwykle bolesny i nieprzyjemny, dlatego trzeba się do niego odpowiednio przygotować. Jak ulżyć sobie w cierpieniu? Najlepiej zażyć leki przeciwbólowe i rozkurczowe, które ułatwią to zadanie. Poza tym pomocne okaże się picie dużej ilości wody, ciepła kąpiel albo gorący kompres ułożony na podbrzuszu.

Kamienie nerkowe mogą być usunięte sprawniej za pomocą mieszanek ziołowych. Powodują one rozkurczenie mięśni moczowodów oraz pęcherza, a dodatkowo są moczopędne. W zależności od składu chemicznego kamieni pomocne będą inne kompilację ziół. Na kamienie szczawianowe i wapniowe okaże się pomocny mniszek lekarski, rumianek, skrzyp oraz perz. Dobrym działaniem na kamienie moczanowe odznacza się nawłoć, brzoza, glistnik i mącznica. Natomiast kamienie cystynowe nie oprą się lukrecji, brusznicy oraz perzowi i rumiankowi.

Jak zapobiegać powstawaniu kamieni nerkowych?

Jeśli chcemy uniknąć powstawania kamieni nerkowych, musimy zapewnić naszemu organizmowi odpowiednie warunki. Kiedy istnieje mniejsze prawdopodobieństwo występowania problemu? Przede wszystkim trzeba zapewnić organizmowi odpowiednią dawkę ruchu. Ważna jest dieta: nadmiar białka oraz wapnia sprzyja powstawaniu bolesnych złogów. Warto też ograniczyć spożywanie soli. Nie wolno zapominać o odpowiednim nawodnieniu. Im więcej pijemy, tym nasz układ moczowy jest bardziej drożny. Jednak nie każda woda nadaje się w profilaktyce. Te, które zawierają dużo minerałów, w nadmiarze mogą wzmagać problem, dlatego zaleca się wodę mineralną o niskim poziomie mineralizacji.