Karmazyn - ryba o niezwykłych właściwościach

Karmazyn to dokładniej nazwa grupy kilkudziesięciu różnych gatunków ryb drapieżnych, żerujących w morzach północnych oraz w zimnych, głębokich wodach zachodniego Oceanu Atlantyckiego. W sklepach znajdziecie go także pod nazwą okoń morski. Te średniej wielkości zwierzęta o charakterystycznym, czerwonym kolorze, są przysmakiem w wielu krajach Azji, choć naturalnie tam nie występują. 

Mają wysuniętą szczękę, duże oczy oraz najeżoną kolcami płetwę grzbietową. Karmazyn to ryba o masywnej budowie ciała, która może osiągnąć długość do 100 centymetrów i wagę do 15 kilogramów. Niektóre gatunki karmazyna dożywają nawet 200 lat. Od jakiegoś czasu grozi im wyginięcie. Dlatego, zanim kupicie rybę, zwróćcie uwagę, czy posiada certyfikat MSC i pochodzi z legalnego połowu.

Karmazyn charakteryzuje się delikatnym i chudym mięsem, z niewielką zawartością tłuszczu oraz małą ilością cholesterolu. Rybie nie brakuje za to pełnowartościowego białka i aminokwasów egzogennych, których ludzki organizm nie jest w stanie wyprodukować. Do tych substancji zalicza się: lizyna, leucyna, walina, izoleucyna oraz treonina. Karmazyn stanowi także bogate źródło fosforu, selenu oraz witaminy B12. Sto gramów ryby pokrywa ponad 50 proc. dziennego zapotrzebowania na te cenne składniki mineralne. Poza tym znajdziemy w niej niacynę i witaminę B6.

Każdy z nich jest niezbędny do utrzymania prawidłowego poziomu kwasowo-zasadowego i odpowiada za procesy metaboliczne. Ponadto selen działa przeciwnowotworowo, chroniąc tkanki przed działaniem wolnych rodników, wspomaga pracę tarczycy oraz wzmacnia układ odpornościowy.  Natomiast witamina B12 wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, jest odpowiedzialna za metabolizm białek, tłuszczy, węglowodanów i bierze udział w wytwarzaniu czerwonych krwinek.

Dobrą wiadomością dla Polaków jest fakt, że karmazyn to bogate źródło wapnia i witaminy D, na której niedobór cierpi wiele osób, szczególnie podczas zimowych miesięcy, gdy brakuje naturalnego światła. Zestaw cennych minerałów wspomaga również osoby zagrożone osteoporozą, pomaga dbać zdrowe zęby i kości.

Karmazyn to zdrowa ryba, która z powodzeniem stanowi podstawę dobrze zbilansowanej, pełnowartościowej diety. Co więcej, zawiera niewiele tłuszczu, dlatego może być zjadana przez osoby, które korzystają z diet odchudzających i chcą zrzucić kilka zbędnych kilogramów. Karmazyn jest lekkostrawny, ale zawiera sporo białka, dlatego świetnie uzupełnia diety semiwegetarian. Polecany jest również osobom, które muszą ograniczyć spożywanie tłuszczu lub cholesterolu w diecie z uwagi na schorzenia wątroby, trzustki i pęcherzyka żółciowego.

Jedną z najważniejszych właściwości ryb z gatunku karmazyn jest to, że nie akumulują związków rtęci, obecnych często w wodach oceanów. Mogą je więc bez obaw spożywać kobiety zarówno w ciąży, jak i okresie laktacji.

Karmazyn jest delikatną rybą, która łatwo rozpada się podczas intensywniejszej obróbki termalnej. Najlepiej przyrządzać go na parze, gotując krótko w zupie lub piekąc w odpowiedniej temperaturze. Smakuje wyśmienicie, gdy jest podawany w różnych sosach warzywnych, z kolorowymi surówkami oraz w towarzystwie pieczonych warzyw. W Azji karmazyn podawany jest najczęściej z dodatkiem wybranej pasty curry, trawy cytrynowej lub pasty chilli. Jego wyraziste mięso wspaniale komponuje się z żywymi kolorami czerwonej, żółtej lub zielonej orientalnej potrawy.

Karmazyn podawany jest także z ryżem, puree ziemniaczanym, kaszą lub chlebem. Jeśli zakupicie wędzoną rybę, na pewno zasmakuje wam jako dodatek do kanapek. Można zjeść go w taki sam sposób jak popularną w Polsce wędzoną makrelę. Karmazyn nada się także świetnie na obiad. Wystarczy, że zostanie dokładnie umyty, pozbawiony ości i skropiony obficie cytryną. Tak przygotowaną rybę wystarczy posolić, posypać pieprzem i przyprawą do ryb, jeśli znajduje się w waszych szufladach. 

Karmazyna wkładamy do żaroodpornego naczynia, do którego dokładamy także kilka surowych, podzielonych na większe kostki ziemniaków, ulubione warzywa oraz niewielką ilości masła. Żeby odpowiednio się przyrumienił, trzeba piec go około pół godziny w dobrze nagrzanym piekarniku. Po upieczeniu rybę warto obficie posypać posiekaną zieleniną: koprem, pietruszką lub kolendrą. Dodadzą jej nie tylko aromatu, ale sprawą też, że potrawa nabierze kolorów, a do organizmu trafią dodatkowe wartości odżywcze i ważne minerały.

Zobacz również:

Ryby zdrowe, ale... z niektórymi nie przesadzaj

Jakie ryby jeść nad Bałtykiem

Dieta przeciwko złogom w jelitach