Kiedy homeopatia jest pomocna

Olivia: Czym właściwie jest homeopatia? Bardzo wielu ludzi sądzi, że to jeszcze jedna modna niekonwencjonalna metoda lecznicza...

Dr Ewa Wojciechowska, Prezes Pomorskiego Stowarzyszenia Homeopatów Lekarzy i Farmaceutów: Homeopatia to dziedzina medycyny. Metoda lecznicza uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Około 200 000 lekarzy na świecie przepisuje swoim pacjentom leki homeopatyczne. Wiadomo też, że leki te są stosowane przez niemal 400 milionów ludzi w blisko stu krajach. Homeopatia nie jest też żadną nowością, bo ten sposób leczenia jest znany i świadomie stosowany przez wielu lekarzy od XVII wieku. Metoda jest uznawana za niekonwencjonalną, bo środki homeopatyczne mają inny sposób działania niż zwykłe leki. Warto jednak zaznaczyć, że w wielu krajach leki homeopatyczne są refundowane - tak jest na przykład we Francji, w Wielkiej Brytanii i Niemczech.

Czym leki homeopatyczne różnią się od konwencjonalnych?

- Ta metoda oparta jest o założenie, że podobne leczy podobne. Czyli jeśli jakaś substancja aktywna wywołuje pewnego rodzaju objawy u osoby zdrowej, to ta sama substancja (podana w małych dawkach) działa leczniczo w przypadku choroby, która daje takie objawy. Dobrym przykładem jest tu cebula. Gdy ją kroimy, nasze oczy łzawią i pieką, a z nosa cieknie. Jeśli przy przeziębieniu doświadczamy podobnych objawów jak przy krojeniu cebuli (czyli mamy wodnisty katar, któremu towarzyszy łzawienie oczu), środkiem, który pomoże nam wyzdrowieć, będzie najprawdopodobniej Alium cepa zrobiony właśnie z cebuli. Dobór leku homeopatycznego nie zawsze jest jednak tak prosty jak w tym przykładzie.

- Lekarz homeopata przed przepisaniem odpowiedniego środka przeprowadza z pacjentem bardzo długą rozmowę i dokładnie wypytuje o wszystkie objawy. I nie tylko objawy, może także zapytać o historię chorób w rodzinie, a także o stan emocjonalny pacjenta. Bardzo wiele rzeczy może mieć znaczenie. Bo lek jest dobierany do pacjenta, a nie do choroby. Znów inaczej niż w przypadku leków konwencjonalnych. To jest jedna z podstawowych różnic pomiędzy leczeniem homeopatycznym a konwencjonalnym.

W jaki sposób homeopatia działa na nasz organizm?

- Konwencjonalne leki podawane są po to, by znieść objawy choroby (np. zlikwidować ból, zmniejszyć kaszel) albo żeby uzupełnić jakieś niedobory (np. witaminowe albo hormonalne). Zadaniem środków homeopatycznych jest natomiast stymulowanie układu odpornościowego do samodzielnej walki z chorobą. Innymi słowy środek homeopatyczny ma doprowadzić organizm do stanu mobilizacji, w którym choroba zostanie zwalczona szybko i skutecznie, ale własnymi siłami. Lek homeopatyczny wysyła organizmowi sygnał: "uwaga, wirus!" albo: "uwaga bakteria!".

Z czego zrobione są leki homeopatyczne? Wiele osób sądzi, że homeopatia to coś w rodzaju ziołolecznictwa... Czy rzeczywiście homeopaci stosują wyłącznie leki pochodzenia roślinnego?

- Środki homeopatyczne mogą mieć pochodzenie roślinne. Jednak wśród takich środków są również leki zrobione z minerałów, a także leki pochodzenia zwierzęcego. Niektóre stworzone są nawet na bazie toksyn. Homeopatyczna metoda przygotowania leku polega na otrzymaniu substancji aktywnej poprzez rozcieńczanie i dynamizację. Jednak rozcieńczenia tych substancji są tak duże, że nie wywołują takiej reakcji jak konwencjonalne leki. Nie trzeba się więc obawiać np. tego, że się nimi zatrujemy.

Czy to oznacza, że homeopatia jest bezpieczna dla każdego?

- Jest absolutnie bezpieczna. Leki homeopatyczne nie dają efektów ubocznych nie ma także przeciwwskazań do ich stosowania. Takie środki mogą być stosowane u dzieci, kobiet spodziewających się dziecka i starszych ludzi. Czyli u wszystkich tych osób, u których w wielu przypadkach konwencjonalnych leków, z różnych względów, stosować nie można. Zawartość substancji aktywnych jest w środkach homeopatycznych na tyle niska, że nie ma takiej możliwości, by nam zaszkodziły. Z tego samego względu leki homeopatyczne nie wchodzą w interakcje z lekami konwencjonalnymi czy ziołami. Można je więc stosować razem z antybiotykami albo sterydami. Co ważne, leki homeopatyczne są też bezpieczne dla alergików, bo nie zawierają alergenów.

Na jakie schorzenia homeopatia działa, a na jakie nie?

- Homeopatię można stosować przy wszystkich schorzeniach. Są choroby, które można leczyć jedynie środkami homeopatycznymi. Należą do nich m.in.: wirusowe infekcje górnych dróg oddechowych, schorzenia dróg moczowych, dolegliwości okresu menopauzy, nerwice, bezsenność. Przy wielu innych schorzeniach leki tego typu mogą działać pomocniczo. Lekarz homeopata zaleci bowiem terapię homeopatyczną, tylko jeśli uzna, że będzie ona w danym momencie najbardziej skuteczna. Jeśli jednak okaże się, że stan pacjenta wymaga podania leków tradycyjnych, to właśnie takie zaleci i ewentualnie zaproponuje środki homeopatyczne jako uzupełnienie terapii.

- Leki homeopatyczne, tak jak wszystkie inne środki lecznicze, mają bowiem swoje ograniczenia. Na przykład w przypadku nowotworów, stosuje się je przede wszystkim w celu zmniejszenia dolegliwości spowodowanych chemio- i radioterapią. Wspomagająco można środki homeopatyczne podawać także chorym na cukrzycę lub astmę. One nie wyleczą choroby, tu konieczna jest specjalistyczna terapia i nie można z niej zrezygnować. Homeopatia może jednak zwiększać skuteczność tej terapii.

Kto zajmuje się leczeniem homeopatycznym?

- Lekarze. Po ukończeniu studiów medycznych odbywają specjalistyczne szkolenia prowadzone m.in. przez członków Europejskiego Towarzystwa Homeopatii Klinicznej.

Aby wyprodukować lek homeopatyczny z substancji wyjściowej (pochodzenia roślinnego, zwierzęcego, mineralnego albo syntetycznego) sporządzany jest wyciąg wodno-alkoholowy zwany pranalewką. Wyciąg ten jest następnie poddawany wielokrotnemu rozcieńczaniu.

Oznaczenie CH, występujące w nazewnictwie leków homeopatycznych, odnosi się do stopnia rozcieńczenia substancji, z której lek jest zrobiony. 5 CH oznacza, że substancja wyjściowa została rozcieńczona pięciokrotnie do jednej setnej.

Leki homeopatyczne są najczęściej dostępne w formie granulek albo kropli. Niektóre można również kupić w postaci tabletek, syropów, maści, żeli i czopków.

Tekst: Katarzyna Janosik