Masz takie objawy? To mogą być pasożyty
Aby żyć i zdobyć pożywienie, pasożyty potrzebują innego organizmu. Wykorzystują go, czerpiąc z niego energię życiową, często doprowadzając do jego wyniszczenia. Niektórzy uważają, że ma je w sobie praktycznie każdy człowiek. Najwięksi optymiści twierdzą, że żywicielem jest co dziesiąty z nas. Czym są pasożyty i jakie objawy daje ich obecność w organizmie?
Pasożyty to organizmy, które egzystują na zasadzie parazytyzmu, czyli współżycia antagonistycznego. To układ, w którym jedno stworzenie - zwierzę, roślina lub grzyb - zdobywa pożywienie kosztem drugiego. Jedna ze stron zyskuje, druga ponosi szkody. Samo określenie wywodzi się z języka greckiego, konkretnie od słowa "parasitos" oznaczającego "spożywającego przy stole innego". Pasożyty mogą latami rozwijać się w ciele żywiciela, prowadząc do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a nawet śmierci.
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia co dziesiąty człowiek na Ziemi ma w sobie co najmniej jeden gatunek pasożyta. Są jednak i tacy, którzy uważają, że odsetek ten jest o wiele większy.
Spis treści:
Co to jest pasożyt? Jakie są pasożyty?
W skrócie pasożyt to żywa istota, która funkcjonuje i rozwija się na lub w ciele innej istoty, która może nie być nawet tego świadoma. Niektóre z pasożytów nie wywołują żadnych objawów u żywiciela, inne wywołują umiarkowane lub naprawdę duże szkody.
Naukowcy sklasyfikowali jak dotąd tysiące gatunków, które egzystują w ten sposób. Najogólniej dzieli się je na pasożyty wewnętrzne, żyjące wewnątrz organizmu żywiciela, oraz zewnętrzne, bytujące na powierzchni lub poza ciałem żywiciela.
Istnieje także podział na pasożytnictwo stałe oraz czasowe - w zależności od tego, jak długo pozostają w obcym organizmie, a także na obligatoryjne (niezbędne do przeżycia pasożyta) i fakultatywne (niekonieczne, ale dające wyraźnie benefity jak np. u komarów).
Pasożyty ludzkie
Ludzi najczęściej atakują tak zwane pasożyty zwierzęce. Jeśli chodzi o te, należący do grupy pasożytów wewnętrznych, najczęściej w ciele człowieka zagnieżdżają się: płazińce, takie jak tasiemce, obleńce, w tym owsiki, glisty czy włosienie, a także pierwotniaki, najczęściej lamblie. Pasożytami zewnętrznymi, pojawiającymi się u ludzi są przede wszystkim komary, kleszcze, świerzbowce i wszy.
Czytaj także: Pasożyty ludzkie: Rodzaje, objawy, leczenie
Pasożyty - objawy wewnętrzne
Ludzie mogą zarazić się pasożytami na wiele sposobów i przy wielu okazjach. Częstą przyczyną jest niedokładnie umyte jedzenie. Wraz ze zjedzeniem źle oczyszczonego mięsa do naszego organizmu mogą dostać się tasiemce czy bardzo groźne włosienie kręte. W owocach i warzywach mogą znajdować się glisty ludzkie.
Nośnikiem pasożytów w ogromnej liczbie przypadków jest woda - przyczyną problemów może być zarówno picie nieprzegotowanej wody z niewiadomego źródła, jak i kąpiel w jeziorze, stawie czy rzece.
Niektóre organizmy pasożytnicze, takie jak owsiki, bytują na pościelach, inne podróżują wraz ze zwierzętami domowymi.
U człowieka pasożyty najczęściej rozwijają się w układzie pokarmowym lub na skórze, rzadziej w innych narządach, takich jak mózg. Te, które żyją wewnątrz naszego ciała, najczęściej dają takie objawy jak:
- biegunki
- zaparcia
- wzdęcia
- zmęczenie
- ból brzucha
- nudności
- utrata masy ciała
- stany zapalne
Pasożyty - objawy skórne
Pasożyty, które atakują nas od zewnątrz, odżywiają się krwią lub złuszczonym naskórkiem. Niektóre z nich, takie jak komary, można zobaczyć gołym okiem. Inne dają bardzo przykre objawy, ale nie można ich tak łatwo dostrzec.
Oznaki obecności pasożytów na skórze to:
- swędzenie
- wysypka
- zaczerwienienie skóry
- podrażnienie skóry
- opuchlizna
- wypryski
Do najczęstszym chorób pasożytniczych skóry należy świerzb, grzybica czy wszawica. Jakie pasożyty wychodzą przez skórę? Przyczyną tych schorzeń jest nużeniec ludzki, drożdżak biały, świerzbowiec i wesz.
Czytaj także: Lecznicze napoje na pasożyty jelit
Pasożyty - jak rozpoznać, że je masz?
Pierwszą oznaką tego, że nasz organizm zaatakowały pasożyty, jest złe ogólne samopoczucie. Oczywiście może powodować je wiele czynników, ale przy przedłużającym się stanie osłabienia, warto zastanowić się, czy przyczyną nie są właśnie pasożyty.
Biegunki czy zaparcia niewiadomego pochodzenia, bóle brzucha, nudności, szybka i niespodziewana utrata uwagi również powinny zwrócić naszą uwagę. Tak samo, jak wszelkiego rodzaju zmiany skórne, wypryski, egzemy i nasilające się nocą swędzenie w przypadku pasożytów zewnętrznych.
Najlepszym sposobem na jednoznaczne stwierdzenie tego, czy mamy pasożyty jest badanie klinicznie, które zleca lekarz.
Badania na pasożyty
Podstawowym badaniem w kierunku wykrycia obecności pasożytów w ciele są mikroskopowe badania kału. Wykonuje się je od razu po rozpoznaniu objawów przez lekarza, jeszcze przed rozpoczęciem terapii lekowej. Jeśli badanie próbki pod mikroskopem wykaże obecność pasożytów, lekarz zaleci odpowiednie środki. Po tygodniu do nawet trzech tygodni przyjmowania leków należy zrobić kolejne testy, aby sprawdzić, czy terapia jest skuteczna.
Oprócz badań mikroskopowych niektóre gatunki pasożytów można wykryć metodą immunoenzymatyczną, poprzez zbadanie obecności antygenów. Od niedawna w diagnostyce pasożytniczej wykorzystuje się także badanie Parasep SF, skuteczne w wykrywaniu pasożytów jelitowych. Polega ono na przeanalizowaniu próbki z użyciem jednorazowego sprzętu.
Drugim sposobem na zidentyfikowanie problemu są badania krwi, polegające na oznaczeniu przeciwciał, które nasz organizm wytwarza w odpowiedzi na obecność pasożytów.
Badania krwi na pasożyty mogą nie być skuteczne w pierwszych miesiącach bytności organizmów obcych w naszym ciele, ponieważ może ono jeszcze nie wytworzyć odpowiedniej ilości przeciwciał, przez co wynik testu może być błędny. Działa to także w drugą stronę - czasem przeciwciała utrzymują się w organizmie już po tym, jak intruz został zwalczony, przez co badanie może dać wynik fałszywie pozytywny.
