Najczęstsze choroby stawów
Choroby stawów należą do najczęstszych i najbardziej uciążliwych schorzeń. Powodują przewlekły ból, utrudniają codzienne funkcjonowanie, a nawet prowadzą do kalectwa. Wbrew pozorom nie dotyczą jedynie starszych ludzi, na silne bóle w kolanie, biodrze czy nadgarstku skarżą się coraz młodsze osoby. Przyczyną często jest otyłość, brak aktywności fizycznej, dieta uboga w wapń i fosfor czy siedzący tryb życia. Jednak silne i rozwijające się bóle stawów mogą też być efektem poważnej choroby reumatycznej. Poznaj najczęstsze choroby stawów i sprawdź, jak się objawiają.
Choroba zwyrodnieniowa jest najczęstszą przyczyną stanu zapalnego i uszkodzenia stawów. Rozwija się na skutek wieloletniego obciążania lub kontuzji stawów (np. podczas pracy fizycznej, podnoszenia ciężkich przedmiotów czy intensywnych treningów sportowych). W efekcie dochodzi do ścierania chrząstki osłaniającej kości stawu – jej zadaniem jest amortyzacja wstrząsów i ochrona stawu. Jej niedobór (a czasem wręcz całkowity zanik) prowadzi do silnego bólu – kość zaczyna trzeć o kość. Ryzyko choroby zwyrodnieniowej zwiększa się u osób otyłych i chorujących na cukrzycę. Głównym objawem jest tępy ból, który z czasem się nasila, zwłaszcza przy schodzeniu ze schodów lub po dłuższym staniu i chodzeniu. Zaobserwować można też trzaski w stawach, a także ich poranne sztywnienie.
Do stopniowego wyniszczenia stawów prowadzi także reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Jest to choroba autoimmunologiczna, co oznacza, że przyczyną stanu zapalnego w stawie jest nadmierna i nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego. Z niewiadomych przyczyn zaczyna on atakować własne komórki i tkanki. Pierwszym objawem jest najczęściej ból i obrzęk małych stawów, np. rąk i stóp, a także ich poranne sztywnienie. Charakterystyczne jest to, że choroba atakuje symetrycznie, np. oba nadgarstki. Brak leczenia skutkuje zniszczeniem całego stawu (razem z chrząstkami i kością), który z czasem traci ruchomość.
Gorączka reumatyczna
Gorączka reumatyczna jest częstym powikłaniem nieleczonej infekcji bakteryjnej (np. anginy). W efekcie dochodzi do „wędrujących” stanów zapalnych stawów. Choroba atakuje je symetrycznie, tyle że jednego dnia ból występować może w stawach kolanowych czy łokciowych, a kolejnego w nadgarstkach lub barkach. Gorączka reumatyczna może nie tylko uszkodzić stawy, ale jest też dużym zagrożeniem dla serca. Prowadzi do zapalenia mięśnia sercowego i niewydolności tego narządu. Pierwsze objawy to wysoka gorączka (powyżej 39 stopni Celsjusza) i silny ból stawów, któremu towarzyszy obrzęk, zaczerwienienie skóry, a także guzki podskórne w okolicy bolącego stawu. Na skórze może się również pojawić rumień brzeżny – zaczerwieniona plama z jaśniejszym środkiem.
Dna moczanowa to choroba, której przyczyną są nieprawidłowe procesy metaboliczne. W organizmie rośnie wtedy stężenie kwasu moczowego, który odkłada się w stawach w postaci kryształków i wywołuje stan zapalny. Dna moczanowa może mieć podłoże genetyczne lub być efektem choroby nerek lub białaczki, a także skutkiem restrykcyjnych diet. Czynnikiem ryzyka jest również cukrzyca, otyłość i nadciśnienie tętnicze. Schorzenie latami rozwija się bezobjawowo, a pierwszym symptomem jest dopiero nagły i ostry ból stawu, do którego dochodzi w nocy lub nad ranem. W pierwszej kolejności dna atakuje staw palucha stopy, a także staw kolanowy, łokciowy i nadgarstek. Charakterystyczny jest także obrzęk i zaczerwienienie stawu.
