Nie daj się rakowi: Badaj znamiona!
Pieprzyki, plamki, czerwone punkciki, włókniaki. Znamiona mamy wszyscy. Większość z nich to niewinne zmiany, jednak niektóre mogą rozwinąć się w groźną chorobę – raka skóry! Możemy się przed tym ustrzec, badając znamiona u specjalisty dermatologa. W ramach akcji Euro Melanoma do 5 czerwca w wybranych gabinetach w całej Polsce można je zbadać bezpłatnie.
Euro Melanoma Day to akcja, której celem jest rozpowszechnianie informacji o zapobieganiu rakowi skóry, wczesnym rozpoznaniu i leczeniu. Kampania prozdrowotna ma zasięg ogólnoeuropejski. Dlaczego to takie ważne? Nawet najgroźniejszy nowotwór skóry - czerniak złośliwy, wykryty odpowiednio wcześniej może zostać w 90 proc. wyleczony. - Tylko w ten sposób, poprzez badanie, możemy szybciej zdiagnozować problem. Istotne, by zrobić to jeszcze przed wakacjami, bo słońce jest aktywatorem niebezpiecznych zmian na skórze - podkreśla dr Edyta Engländer z Centrum Dermatologii i Medycyny Estetycznej WellDerm, które bierze udział w akcji.
Co nam grozi
Jest kilka typów nowotworów skóry. Rak podstawnokomórkowy to powoli rozwijająca się choroba, która najczęściej pojawia się na skórze wystawianej na słońce. Rak kolczystokomórkowy rozwija się z rogowacenia słonecznego - z drobnych czerwonych, lub brązowych plam, które często rogowacieją na powierzchni (powstają na skórze poddawanej przez dłuższy czas na silną ekspozycję słoneczną). Jednym z najbardziej złośliwych nowotworów jest czerniak. Szczególnie narażone na tę chorobę są osoby, które mają predyspozycje dziedziczne. Ryzyko wystąpienia choroby zwiększa korzystanie z solarium i opalanie bez ochrony UV. Regularnie badać powinny się osoby, które doznały, szczególnie w dzieciństwie, bolesnych oparzeń słonecznych.
Jak bada się znamiona?
Bardzo ważne jest samobadanie. Polega ono na "przeszukaniu" całego ciała w celu odnalezienia znamion. Znamiona mamy wszyscy i nie wszystkie są groźne czego więc szukać? Najbardziej skuteczne sposoby samokontroli znamion to tzw. metoda brzydkiego kaczątka oraz ABCDE. - "Metoda brzydkiego kaczątka" polega na wyszukiwaniu znamion różniących się od pozostałych. Zmiany na skórze u jednej osoby zawsze wyglądają podobnie, jeśli więc pojawi się znamię o zupełnie innej strukturze i kolorze, to należy pokazać je lekarzowi - wyjaśnia specjalistka z WellDerm. ABCDE to badanie znamion ze zwróceniem uwagi na jego cechy: A - asymetria, czyli nieregularny, asymetryczny kształt, B - nierówny brzeg, C - kolor znamienia (np. barwa od szarobrązowej do czarnej, nierówny rozkład barwnika), D - wielkość, czyli zmiana o średnicy powyżej 5 mm, i E - ewolucja, czy w przeciągu trzech miesięcy nastąpiła jakaś zmiana w obrębie znamiona. - Jeśli jakieś znamię ma choć jedną z powyższych cech, powinniśmy udać się do specjalisty - radzi dr Engländer. Niezwykle istotne jest, żeby mapę swoich znamion zrobić jeszcze przed wakacjami. Dla naszego bezpieczeństwa, zanim zaczniemy się opalać wszelkie niepokojące znamiona powinien obejrzeć specjalista - dodaje ekspertka.
Jak bada znamiona lekarz? Ogląda je pod specjalnym szkłem powiększającym tzw. dermatoskopem. - Dzięki takiemu badaniu dermatolog szybko i bezboleśnie ogląda i kwalifikuje wszystkie znamiona. Sprawdza także trudno dostępne miejsca na skórze: przestrzenie międzypalcowe, paznokcie i okolice krocza, ponieważ tam także występować mogą niepokojące zmiany - mówi ekspertka Centrum Dermatologii i Medycyny Estetycznej WellDerm.
Uwaga na słońce!
Intensywna ekspozycja na słońce znacznie zwiększa ryzyko zachorowania na czerniaka. - Korzystając ze słońca musimy być bardzo rozsądni! Należy unikać nadmiernego opalania, nie dopuszczać do poparzeń słonecznych, codziennie, bez względu na pogodę używać kremów z filtrami, w okresie słonecznym wiosna-lato z filtrem 50 SPF - wylicza dr Engländer. Jakie są negatywne skutki nierozsądnego korzystania z kąpieli słonecznych? Najbardziej boimy się promieni UVB, bo to właśnie one wywołują poparzenie słoneczne. UVB przenikają przez górną warstwę naskórka i szybko wywołują opaleniznę. Jeżeli dawka tych promieni jest zbyt silna, dochodzi do oparzenia. Rzeczywiście jest to niebezpieczne - skóra musi sobie poradzić z takim uszkodzeniem skóry. Im częściej dochodzi do oparzenia tym uszkodzenia są większe, może efekcie dojść do chronicznych uszkodzeń skóry i raka skóry. - Dlatego nie wolno korzystać ze słońca, gdy jest ono najostrzejsze, a ciało chronić przed poparzeniami - radzi ekspertka.
Najnowsze badania naukowe wykazują, że niebezpieczniejsze dla naszej skóry są zdradliwe promienie UVA. - Zdradliwe, ponieważ ich działanie jest niewyczuwalne, co więcej jesteśmy poddawani na ich działanie nawet wtedy, gdy myślimy że jesteśmy bezpieczni np. za szybą w samochodzie, czy pracując przy oknie - mówi dr Engländer. UVA uszkadza tkankę łączną, przez co skóra traci napięcie - konsekwencją tego jest przedwczesne starzenie i powstanie zmarszczek (fotostarzenie). Wysokie stężenie promieni UVA przyczynia się do rozwoju raka skóry, zatem ponosi częściową winę za zwiększenie jego występowania.
Bezpłatne badania skóry w ramach Euro Melanoma Day można wykonać w gabinetach w 47 miastach, m.in. w gabinetach Centrum Dermatologii i Medycyny Estetycznej WellDerm we Wrocławiu i Warszawie. Szczegóły akcji na www.euromelanoma.org
