Nostrzyk żółty: Zastosowania i właściwości lecznicze
Od lat stosuje się zioła w lecznictwie ze względu na ich właściwości korzystnie wpływające na zdrowie. Należy do nich nostrzyk żółty rosnący w Europie, Azji i Afryce – w miejscach dobrze nasłonecznionych, najczęściej na łąkach, miedzach, nieużytkach i nasypach kolejowych. Na wysokich łodygach widnieją grona drobnych, żółtych kwiatów. Ziele nostrzyka żółtego wykazuje działanie lecznicze, przede wszystkim korzystnie wpływa na układ krwionośny. Zmniejsza krzepliwość krwi, przyspiesza gojenie ran, ale też wykazuje właściwości uspokajające. W czym jeszcze może pomóc nostrzyk żółty? W jaki sposób można go stosować? Dowiedzmy się.
Nostrzyk żółty (Melilotus officinalis) to roślina dwuletnia z rodziny bobowatych (tak jak koniczyna czy soja). Występuje głównie w Europie, Azji i Afryce, preferuje szczególnie nasłonecznione, suche miejsca. Spotkać go można na łąkach, przydrożach, miedzach, zaroślach i nieużytkach. Rośnie również przy torach kolejowych. Okres kwitnienia nostrzyka trwa od lipca do października. Charakteryzuje się długą łodygą, osiągającą nawet metr wysokości, z trójlistkowymi liśćmi i drobnymi, żółtymi kwiatami o motylkowatym kształcie. Zapach nostrzyka podobny jest do tego, wydzielanego przez świeże siano.
Roślina wykazuje właściwości lecznicze; można ją stosować zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. W tym celu wykorzystywane jest ziele z górnych pędów nostrzyka, które ścina się, a następnie suszy w zaciemnionych miejscach. W tak przygotowanym surowcu znajduje się kumaryna, allantoina, flawonoidy, garbniki oraz związki azotowe.
Nostrzyk żółty zastosowany doustnie korzystnie wpływa na układ krwionośny. Związki zawarte w surowcu rozkurczają naczynia krwionośne i zmniejszają krzepliwość krwi. Dzięki nim ściany naczyń żylnych i limfatycznych są wzmocnione i szczelne, a ich ruchy perystaltyczne zostają pobudzone. Przez to też łatwiejszy staje się przepływ krwi i limfy. Składniki te zmniejszają również przepuszczalność naczyń włosowatych, chroniąc je przy tym przed czynnikami zewnętrznymi. Ziele nostrzyka żółtego wykazuje dodatkowo działanie przeciwzapalne, rozkurczowe i moczopędne. Dlatego też wykorzystywane jest przy leczeniu żylaków, hemoroidów i zapalenia naczyń chłonnych.
Nostrzyk żółty działa także przeciwbólowo i uspokajająco. Może pomóc przy nerwobólach oraz kolce nerkowej lub wątrobowej. Wspomaga również proces trawienia.
Surowiec z nostrzyka najlepiej stosować jedynie w różnych mieszankach ziołowych, gdyż spożycie zbyt dużej dawki może powodować bóle głowy, nudności, wymioty, a nawet uszkodzenia wątroby i silne krwotoki wewnętrzne.
Prozdrowotne są również okłady z nostrzyka żółtego do stosowania zewnętrznego. Przyspieszają gojenie się ran, wybroczyn, obrzęków, wrzodów, czyraków, czy stanów zapalnych skóry. Może wspomóc leczenie trądziku oraz zapalenia spojówek.
Nostrzyk żółty ma wiele korzystnych właściwości, lecz może wywołać również skutki uboczne. Zbyt długie stosowanie nostrzyka lub jego jednorazowe nadmierne spożycie może zatruć organizm. Oprócz mdłości, bólów głowy i wymiotów może dojść do zaburzeń równowagi, spadku libido oraz porażenia mięśni gładkich. Przede wszystkim należy jednak pamiętać, że nostrzyk żółty rozkurcza naczynia krwionośne i zwiększa przepływ krwi, w nadmiarze może więc prowadzić do obfitych krwotoków. Nie powinny stosować go osoby, które mają skłonność do skaz krwotocznych i przyjmują leki przeciwzakrzepowe. Nie mogą przyjmować go również kobiety w ciąży i karmiące piersią oraz pacjenci cierpiący na niewydolność nerek i wątroby. Zalecane jest stosowanie nostrzyka żółtego w małych ilościach i przez krótki czas.