Pęcherzyca: Przyczyny, objawy i leczenie

Pęcherzyca jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym – w organizmie chorych osób obecne są przeciwciała, które atakują własne komórki ciała (uznając je za szkodliwe) i niszczą łączliwość poszczególnych warstw naskórka. Lekarze podejrzewają, że błędne działanie układu odpornościowego spowodowane jest uwarunkowaniem genetycznym, a choroba może być dziedziczna. Jednocześnie obserwuje się czynniki ryzyka, które nasilają objawy pęcherzycy, a mogą też przyczyniać się do jej wystąpienia. Zalicza się do nich nadmierną ekspozycję na promienie słoneczne, oparzenia skóry, zakażenia niektórymi wirusami oraz przyjmowanie określonych leków (np. na nadciśnienie czy antybiotyków).

* Pęcherzyca zwykła to najczęstsza odmiana choroby. W pierwszej kolejności atakuje błonę śluzową jamy ustnej i nosowej, a także gardło, przełyk i struny głosowe. Choroba już na tym etapie jest uciążliwa, ponieważ owrzodzenia i pęcherze są bolesne. Z czasem zmiany występują na skórze ciała – tworzą się pod warstwą podstawową naskórka i przypominają bąble po poparzeniach skóry. Pojawiają się zazwyczaj na skórze dłoni, karku, pod pachami i na skórze głowy, na wargach oraz na narządach płciowych. Pod wpływem dotyku dość łatwo pękają, tworząc płytkie, ale trudno gojące się rany. Chorzy powinny unikać drapania nawet zdrowej skóry, ponieważ prowadzi to do rozwarstwienia naskórka i powstania nowych pęcherzy. Odpowiednio leczone zmiany z czasem jednak zanikają i nie powodują blizn.

* Pęcherzyca paranowotworowa jest odmianą najcięższą i trudną do leczenia. Dotyka osoby, które zmagały się z chorobą nowotworową. Pęcherze tworzą się w jamie ustnej i przełyku, co utrudnia spożywanie pokarmów, a czasem nawet oddychanie. Zdarza się też, że dochodzi do powikłań - zarostowego zapalenia oskrzelików.

* Pęcherzyca liściasta to najłagodniejsza odmiana, ponieważ zmiany skórne mają charakter powierzchowny i nie występują w głębszych warstwach naskórka. Pęcherze pojawiają się na owłosionej skórze głowy, na twarzy, wargach, szyi, karku, klatce piersiowej lub plecach, nie występują jednak na błonach śluzowych. Zmiany przypominają opryszczkę lub rumień, zazwyczaj nie powodują ran, ale są uciążliwe ze względu na świąd.

Ze względu na autoimmunologiczne, a nawet genetyczne podłoże leczenie pęcherzycy jest trudne i długotrwałe. Sama diagnoza może być na początku trudna do postawienia, ponieważ zmiany często mylone są z opryszczką, grzybicą, rumieniem, a nawet półpaścem. Rozstrzygające jest jednak stwierdzenie obecności przeciwciał odpowiedzialnych za pęcherzycę. Leczenie ma charakter objawowy – pęcherzyca nie jest całkowicie uleczalna. Chorym podaje się immunosupresatny, które hamują produkcję przeciwciał, a także glikokortykosteroidy. Rany objęte stanem zapalnym wymagają maści zawierających antybiotyki. Profilaktycznie zaleca się kąpiele z dodatkiem środków antyseptycznych, które znacznie zmniejszają ryzyko infekcji.