Pomagają na jedno, szkodzą na drugie
Powszechny składnik past do zębów oraz środków do mycia rąk - triklosan - może się przyczyniać do rozwoju oporności na antybiotyki - wynika z badań przeprowadzonych na University of Queensland.
Jak przypomina kierujący badaniem dr Jianhua Guo, triklosan jest jednym z najczęściej stosowanych w kosmetykach środków przeciwdrobnoustrojowych. W samych Stanach Zjednoczonych znajduje się w ponad dwóch tysiącach produktów dostępnych na rynku.
- Tymczasem podczas gdy powszechnie wiadomo, że nadużywanie i niewłaściwe stosowanie antybiotyków może sprzyjać powstawianiu tzw. superbakterii, to do tej pory naukowcy nie byli świadomi, że także inne substancje chemiczne mogą powodować oporność na antybiotyki - mówi dr Guo.
- Zastanowiło nas to, że ścieki z obszarów mieszkalnych mają podobne lub nawet wyższe stężenia antybiotykoopornych bakterii i genów oporności na antybiotyki w porównaniu do szpitali, w których teoretycznie powinno być ich więcej - wyjaśnia.
- Następnie zaczęliśmy się zastanawiać, czy nieantybiotykowe, antybakteryjne substancje chemiczne (NAAM), takie jak triklosan, mogą bezpośrednio wywoływać oporność na antybiotyki - dodaje naukowiec.
Jak podkreśla Guo, tego typu związki używane są w dużych ilościach każdego dnia w prawie każdym gospodarstwie domowym, co przekłada się na ich wysokie stężenie w ściekach, a następnie środowisku. A to może wywoływać oporność wielolekową.
- Nasze odkrycie dostarcza mocnych dowodów na to, że triklosan znajdujący się w produktach do higieny osobistej, których używamy na co dzień, przyspiesza rozprzestrzenianie się oporności na antybiotyki - podsumowuje dr Guo.
Dyrektor Centrum Zaawansowanego Zarządzania Wodą, profesor Zhiguo Yuan - dodaje, że omawiane badanie powinno być sygnałem ostrzegawczym, który skłoni decydentów do ponownej oceny bezpieczeństwa stosowania tego typu środków oraz ich wpływu na zdrowie ludzkie i środowisko naturalne.
- Co prawda amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zakazała stosowania triklosanu w mydłach antybakteryjnych, jednak wcześniejszy brak jednoznacznych dowodów uniemożliwił przyjęcie takiej polityki w wielu innych krajach - mówi prof. Yuan.
Oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia publicznego na całym świecie. Każdego roku z powodu infekcji opornych na antybiotyki umiera około 700 tys. osób.
Opracowany przez WHO najnowszy raport na temat oporności na antybiotyki (Review on Antimicrobial Resistance) przewiduje, że do 2050 r. będzie to już 10 milionów zgonów rocznie, jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie działania.
