Poznaj charakter swojego dziecka

Patrzysz na swoje dziecko i szukasz w jego wyglądzie podobieństwa do siebie, swojego męża lub dziadków. Wydaje ci się, że nos ma po babci, ale układ brwi raczej po tobie.

A co z jego charakterem? W jakim stopniu maluch go dziedziczy? Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta. Zdaniem niektórych naukowców, to, co najważniejsze, zapisane jest w genach, np. inteligencja, temperament, wrażliwość uczuciowa. Inni przekonują, że decydujący wpływ na kształtowanie się osobowości człowieka ma sposób jego wychowania i środowisko.

Z pewnością prawda leży pośrodku, tzn. cechy uwarunkowane genetycznie umacniają się lub zmieniają pod wpływem osób, w towarzystwie których smyk przebywa na co dzień.

0 - 6 miesięcy

Niektóre bobasy są pogodne, spokojnie śpią, zawsze budzą się z uśmiechem. Inne maluchy ze stanu równowagi wytrąca byle hałas, na zmiany reagują głośnym płaczem, nieustannie domagają się bliskiego kontaktu z mamą. Czy te zachowania to pierwsze sygnały rozwijającego się charakteru? Niekoniecznie. W przyszłości szkrab może się bardzo zmienić. Trzeba też pamiętać, że zachowanie tak małego smyka w dużym stopniu uzależnione jest od tego, jak się on czuje. Kiedy nic mu nie dolega, jest syty, wyspany, ma sucho, reaguje pozytywnie.

Gdy jest głodny, znudzony, czuje ból lub dyskomfort, okazuje swoje niezadowolenie - wierci się, marudzi, krzywi lub płacze. Dlatego jeśli nawet u malucha często pojawiają się łzy, nie muszą być one przejawem płaczliwości ani rysem charakteru. Zwykle znikają, kiedy smyk znajdzie się w twoich objęciach i poczuje się bezpiecznie. Pamiętaj również, że duża ilość bodźców negatywnych często bywa przyczyną powstawania różnych zahamowań, które mogą objawiać się np. lękiem, nieśmiałością, trudnościami w kontaktach z otoczeniem.

6 - 12 miesięcy

To czas, w którym dziecko odkrywa, że jest odrębną istotą, a nie tylko "przedłużeniem" rodziców. Każdego dnia zdobywa nowe umiejętności i powoli zdaje sobie sprawę ze swojego wpływu na otoczenie. Szybko uczy się, że kiedy zapłacze, przyjdziesz do niego, a gdy się uśmiechnie, odpowiesz mu uśmiechem i je przytulisz. Zauważa też, że pewne jego zachowania są przez ciebie akceptowane, a inne nie. Poza tym brzdąca, który ma ponad pół roku, cechuje duża zmienność zachowań. Wynika to z faktu, że jego rozwój psychiczny przypomina spiralę, w której okresy równowagi przeplatają się z okresami nierównowagi i niepewności. Jak to się objawia?

Kiedy maluszek zdobywa nowe umiejętności, np. uczy się siadać, raczkować czy chodzić, jego zachowanie jest bardzo niestabilne - śmiech często miesza się ze łzami. A gdy już smyk opanuje nową umiejętność, osiąga krótkotrwały stan równowagi i wtedy jest spokojniejszy. Biorąc pod uwagę tę naturalną zmienność, trudno powiedzieć, jaki malec ma charakter. Tym bardziej że zachowanie dziecka w wieku 6-12 miesięcy nadal w dużym stopniu zależy od tego, jak się ono czuje.

Jeśli źle, bo np. jest zmęczone, chce mu się spać albo z jakiegoś powodu boli je brzuszek, staje się bardziej marudne, rozdrażnione, płaczliwe oraz zamknięte w sobie. Kiedy około 8.-9. miesiąca życia maluch uświadamia sobie, że jest odrębną osobą, może odczuwać silny lęk przed rozstaniem z bliskimi. Aby postawa lękowa się nie utrwaliła, poświęcaj dziecku dużo czasu i bądź dla niego wyrozumiała oraz czuła. Jeśli maluch będzie rosnąć w poczuciu bezpieczeństwa i przekonaniu o własnej wartości, stanie się pogodnym, ufnym i śmiałym kilkulatkiem, który nie będzie chciał płaczem i histerią skupiać na sobie uwagi otoczenia.

12 - 18 miesięcy

Kiedy dziecko odkryje już swoje "ja", rusza w świat, nie zważając na przeszkody, a także zakazy rodziców. To pierwszy krok ku niezależności. Niektórzy ten czas nazywają egzaminem z rodzicielstwa, gdyż zachowanie większości dzieci jest zupełnie inne, niż oczekują tego dorośli. Maluch wciąż biega, chce wszystkiego dotknąć. A ponieważ nie posiada jeszcze zdolności przewidywania skutków swojego postępowania, więc nawet na moment nie możesz spuścić go z oczu, bo jest to zbyt niebezpieczne. Dla malucha w tym wieku liczy się tylko "teraz", więc nie potrafi on czekać

. Doskonale rozumie proste polecenia, ale rzadko je wykonuje. Smyk odkrywa też magiczne słowo "nie", które wywołuje tyle emocji u dorosłych. Wielu rodzicom może wydawać się, że upór i niechęć do współpracy to cechy charakteru malucha. Nic podobnego. To raczej zachowania typowe dla tego wieku, które z czasem mijają. Pamiętaj, że małe dziecko rzadko zachowuje się tak, jak mu każesz.

Za to przyswaja twoje postawy - uważnie przygląda się temu, co robisz, w jaki sposób mówisz, a potem naśladuje zaobserwowane gesty, ton głosu, miny, słowa, sposób myślenia. Jeśli więc twój świat jest poukładany, a ty spokojna i cicha, istnieją duże szanse, że świat twojego dziecka będzie podobny. Jeśli natomiast jesteś wybuchowa czy lękliwa (panicznie obawiasz się, że maluch się przewróci, spadnie z drabinek, skaleczy, zakrztusi się, itp.), też możesz przekazać dziecku te cechy.

Jakie będzie w przyszłości?

• NIESPOKOJNY DUCH ciągle jest w ruchu. Wszystko robi szybko, ale chaotycznie. Nie zważa na niebezpieczeństwa. Nie respektuje zakazów ani uwag dorosłych. Potrzebuje jasnych reguł, akceptacji i cierpliwości.

• NIEPOPRAWNY OPTYMISTA wierzy, że wszystko się uda. Dostrzega wyłącznie jasne strony życia. Śmiało podejmuje nowe wyzwania, ale jest wrażliwy na krytykę. Należy więc go chwalić, ale nie oceniać.

• NIEŚMIAŁY MARZYCIEL zdobywa swoje doświadczenia powoli. Zazwyczaj robi to w samotności, nie prosząc o pomoc dorosłych. Siada w kąciku i tam ogląda książeczki, układa puzzle czy wieże z klocków. Potrzebuje pochwał, wsparcia, delikatnego ośmielania, ale nie nachalnego nakłaniania.

• GŁOŚNY HISTERYK chce, aby wszystko było po jego myśli. Często swoją postawą (płaczem, krzykiem, tupaniem, użalaniem się nad sobą) wymusza na bliskich osobach spełnianie różnych życzeń. Należy łagodzić, a nie wzmacniać te skłonności.

• MAŁY GAPISZON jest spokojny i ufny. Bywa też zamyślony (jakby duchowo nieobecny) i niezdarny, dlatego często się potyka i wolniej opanowuje umiejętności ruchowe. Potrzebuje akceptacji otoczenia.