Prawdy i mity o lekach przeciwbólowych

• Przyjmując przewlekle środki przeciwbólowe można bezpiecznie prowadzić samochód. Niestety nie. Długotrwałe przyjmowanie środków przeciwbólowych, zwłaszcza tych, które zostały ci przepisane przez lekarza może osłabiać twoją koncentrację i sprawność psychoruchową, niezbędną podczas prowadzenia samochodu. Jeśli nie jesteś pewna, czy możesz usiąść za kierownicą najlepiej zapytaj o to swojego lekarza. Pamiętaj, że silne tabletki przeciwbólowe zawierają czasami śladowe ilości narkotyków, które również stosuje się do uśmierzania bólu. Po ich zażyciu twoje reakcje ulegną spowolnieniu, co w momencie kierowania pojazdem może być niebezpieczne dla życia.

• Tabletki nie wchodzą w interakcje z jedzeniem.

Wręcz przeciwnie. Jedzenie ma bardzo duży wpływ na przyjmowane przez nas leki - zarówno te na receptę, jak i wydawane bez niej. Nie bez powodu lekarz zaleca swoim pacjentom przyjmowanie tabletek przed, w trakcie lub po posiłku. Niewłaściwa aplikacja leku może spowodować, że zostanie on wydalony i nie wchłonie się, a co za tym idzie, nie uśmierzy bólu.

Do pokarmów blokujących wchłanianie należą kasze, pieczywo razowe, otręby oraz wszystkie inne dostarczające do organizmu duże ilości błonnika. Nie powinno się również popijać lekarstw sokami owocowymi, coca-colą oraz alkoholem. Mogą one wzmocnić lub osłabić ich działanie, a nawet spowodować wystąpienie skutków ubocznych.

• Jeśli przepisany przez lekarza lek nie działa od razu, można go odstawić i zacząć zażywać inny.

Nie. Leki przeciwbólowe niekoniecznie od razu uśmierzą ból. Czasami, tak jak w przypadku antybiotyków czy choćby lekarstw zbijających wysoki cholesterol, trzeba poczekać na efekty. Jest to trudne w momencie, kiedy odczuwamy silny ból, ale odstawienie nie przyniesie niczego dobrego dla naszego stanu zdrowia. Lepiej jest odczekać kilka tygodni i jeśli nie ma poprawy, zgłosić się do lekarza. Pod żadnym pozorem nie wolno zmieniać leków na własną rękę, ponieważ może to doprowadzić do wystąpienia skutków ubocznych.

• Dojelitowe środki przeciwbólowe nie podrażniają układu pokarmowego.

To kolejny mit. Wiele osób, chcąc uniknąć problemów ze strony układu pokarmowego, decyduje się na zastosowanie czopków lub leków rozpuszczających się bezpośrednio w jelitach. Pamiętajmy jednak o tym, że substancje czynne, które mają działać przeciwbólowo lub też przeciwzapalnie przedostają się do naszego krwioobiegu i tak czy inaczej mogą spowodować podrażnienie układu pokarmowego.

Najbezpieczniejsze są maści i żele do smarowania obolałych miejsc, które ze względu na konieczność miejscowego stosowania wykazują minimalne skutki uboczne.

• Zażywanie leków przeciwbólowych może mieć groźne następstwa.

Zdecydowanie tak. Wiele osób sądzi, że skoro lek dostępny jest bez recepty, to jest całkowicie bezpieczny. Nic bardziej błędnego! Zażycie jednej tabletki nikomu oczywiście nie zaszkodzi, ale dłuższe stosowanie leku bez konsultacji z lekarzem może mieć bardzo przykre skutki, do których zaliczają się między innymi dolegliwości układu pokarmowego: spadek jego odporności, możliwość pojawienia się nadżerek i wrzodów, uszkodzenia błony śluzowej, a nawet krwawienia.

• Leki przeciwbólowe mogą zafałszować obraz choroby.

To prawda. Kiedy coś nas boli z chęcią połykamy tabletkę i czekamy aż zacznie działać. Jeśli dolegliwość nie przechodzi, sięgamy po kolejną i później kolejną. Pamiętajmy jednak, że za pomocą bólu organizm próbuje nam zakomunikować coś ważnego, co może nam umknąć, jeśli cały czas będziemy zagłuszać to lekami.

Środki przeciwbólowe powinny być jedynie doraźnym rozwiązaniem i nie mogą zastąpić wizyty u lekarza. Jeśli pomimo ich przyjmowania ból powraca, może to oznaczać jakąś poważniejszą chorobę, którą może zdiagnozować i wyleczyć wyłącznie specjalista. W takim przypadku tabletki uśmierzające ból mogą nam wyłącznie zaszkodzić. Warto wiedzieć również o tym, że mogą one zafałszować wyniki testów laboratoryjnych.

• Tabletek przeciwbólowych nie wolno ze sobą mieszać.

Na rynku jest bardzo wiele rodzajów środków przeciwbólowych, których działanie oparte jest na innych substancjach czynnych. Do najpopularniejszych z nich należą: ibuprofen, paracetamol,

piroksikam, ketoprofen. Nie powinno się dopuszczać do interakcji pomiędzy nimi, ponieważ mogą doprowadzić do pogorszenia samopoczucia chorego, a nawet do zatrucia.

Jeśli tabletka zawierająca paracetamol czy ibuprofen nie zadziałała w oczekiwany przez ciebie sposób, odczekaj kilka godzin zanim zażyjesz lek z inną substancją czynną.

• Przed zastosowaniem leków przeciwbólowych należy zapoznać się z ulotką dołączoną do opakowania.

Koniecznie. Jeśli nie zdecydujemy się na wizytę u lekarza, powinniśmy czytać ulotki dołączone do leku. Jest to niezwykle ważne, ponieważ wiele skutków ubocznych wynika właśnie z braku świadomości, że mogą wystąpić w przypadku niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ).

Pamiętajmy również o tym, że wszystkie przyjmowane przez nas leki wchodzą ze sobą w interakcje, które nie są obojętne dla naszego organizmu. Niektórych pod żadnym pozorem nie wolno łączyć ze sobą, nawet jeśli są to leki dostępne bez recepty.

Karolina Kłaput