Serce wiecznie młode
To od jego kondycji zależy nie tylko długość, ale też jakość naszego życia. Sercu można pomóc i sprawić, by miało mniej lat, niż wskazuje metryka.
Zdrowe serce, takie, które jest w pełni sił, czyli młode, uderza rytmicznie od 60 do 90 razy na minutę. Przyspiesza w trakcie wysiłku i pod wpływem emocji, zwalnia, gdy śpimy. Dlaczego to takie ważne, by biło miarowo? Prawidłowa, rytmiczna praca serca zapewnia dobre funkcjonowanie całego organizmu. Każdy skurcz powoduje przecież przepompowanie krwi do naczyń krwionośnych, które zaopatrują komórki ciała m.in. w tlen i niezbędne składniki, tj. witaminy, sole mineralne. Dzięki temu wszystkie organy mogą działać prawidłowo! Aby serce było długo w prawdziwie młodzieńczej kondycji, wystarczy trzymać się trzech zasad: zdrowo jeść, ruszać się jak najczęściej oraz badać się, żeby - w razie takiej konieczności - w porę zacząć leczenie.
Dieta śródziemnomorska leczy
Dostarcza wszystkie składniki ważne dla dobrego funkcjonowania serca. Oto jej podstawy.
• Ryby morskie: łosoś, śledź, makrela, tuńczyk, sardynka - zawierają kwasy omega 3, selen, witaminę D3 i fosfor.
• Pełnoziarniste produkty zbożowe: grube kasze, razowe pieczywo i makaron, brązowy ryż - mają dużo błonnika i witamin z grupy B.
• Owoce i warzywa: szczególnie czosnek, porzeczki, cebula i pomidory. Są skarbnicą błonnika i przeciwutleniaczy: witamin C i E oraz likopenu. Zawierają też witaminę K i potas. W tej diecie warzywa są podawane w każdym posiłku! Owoce serwuje się na deser.
• Jogurt oraz twaróg. To bogate źródła łatwo przyswajalnego wapnia.
Warto spróbować:
• Na drugie danie rzadziej jedzmy mięso, zamiast niego 2-3 razy razy w tygodniu duszone na oliwie warzywa lub makaron (ryż, kaszę) z sosami warzywnymi.
• Co 2-3 dni tradycyjny obiad (ziemniaki i porcję mięsa) zamieńmy na pełnoziarnisty makaron (brązowy ryż) i morską rybę gotowaną na parze lub pieczoną.
• Rano nie kawa, a energetyczny koktajl z jogurtu i owoców: banana, pomarańczy, truskawek.
• Do weekendowego obiadu (nie codziennie!) warto wypić kieliszek czerwonego wina, które zawiera flawonoidy wzmacniające układ krążenia.
A po sześciu miesiącach... U większości z nas waga spadnie o pięć kilogramów. Wyniki badań krwi się polepszą: obniży się poziom złego cholesterolu, unormuje ciśnienie, poprawi stan naczyń krwionośnych, zmniejszy się ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej. A to spowoduje, że serce odmłodnieje nawet o pięć lat!
Ruch spowalnia zegar biologiczny
Regularny trening sprawia, że serce jest bardziej wydolne i nie choruje. Wysiłek (nie musi wcale być morderczy!) je wzmacnia. Warto spróbować!
• Ćwiczenia aerobowe, zwane treningiem kardio (np. bieganie, jazda na rowerze) zalecane są wszystkim, a zwłaszcza osobom z wysokim cholesterolem. Jednostajny, rytmiczny ruch usprawnia pracę serca i krążenie. Ćwiczymy 3-4 razy w tygodniu po 45-60 minut.
• Ćwiczenia rozciągające (np. joga, pilates, stretching) służą osobom zdrowym oraz cierpiącym na żylaki i nadciśnienie. Usprawniają krążenie krwi, zapobiegając zakrzepom i zatorom.
• Ćwiczenia w wodzie są świetne dla osób, które mają chorobę niedokrwienną serca, żylaki. Nacisk wody na naczynia krwionośne pobudza je do pracy, dlatego polepsza krążenie krwi. A napór wody na klatkę piersiową zmusza serce do wytężonej pracy. Na pływalnię warto chodzić co 2-3 dni.
• Ćwiczenia siłowe (trening w siłowni lub w domu z wykorzystaniem np. ciężarków) obniżają poziom cholesterolu i poprawiają wydolność całego układu krążenia. By dały efekt, trzeba wykonywać je przynajmniej 2 razy w tygodniu po pół godziny; każde ćwiczenie powtarzamy 15 razy.
A po sześciu miesiącach... Serce jest silniejsze, zwiększa się jego pojemność. Bije wolniej i równo! Dzięki ćwiczeniom staje się młodsze o 3-5 lat.
Badania chronią przed chorobą
Cukrzyca, nadciśnienie, miażdżyca to choroby znacznie przyspieszające starzenie się serca. Na szczęście ich prawidłowe leczenie powoduje, że stają się dla niego niegroźne. Ale żeby się leczyć,
trzeba wiedzieć, że się jest chorym! I dlatego tak ważne są badania profilaktyczne.
Warto pilnować!
• Raz w roku sprawdzajmy poziom cholesterolu i cukru we krwi. Po 40. roku życia róbmy też EKG.
• Podczas każdej wizyty u internisty warto mierzyć ciśnienie krwi.
• Wskazane jest kontrolowanie ciężaru ciała. Ważmy się co kilka miesięcy i obliczajmy tzw. BMI (wskaźnik masy ciała). Dobry wynik to poniżej 25.
• Jeśli ktoś z bliskich miał chorobę wieńcową lub zawał, co 3 lata sprawdzajmy poziom markerów ryzyka zawałowego (badanie z krwi, potrzebne jest skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu).
Marta Nowik, konsultacja: Barbara Palińska, lekarz rodzinny
