Trójglicerydy: Przyczyny zbyt wysokiego poziomu i dieta
Trójglicerydy to rodzaj tłuszczów wchodzących w skład tkanki tłuszczowej. Pełnią wiele ważnych funkcji w organizmie, ale kiedy jest ich za dużo, są jeszcze bardziej niebezpieczne niż zły cholesterol. Przyczyniają się do miażdżycy i groźnych chorób serca, cukrzycy, insulinooporności, stłuszczenia wątroby, zespołu metabolicznego, a nawet uszkodzenia trzustki. Jaka jest przyczyna podwyższonego poziomu trójglicerydów i na czym polega leczenie?
Trójglicerydy (inaczej tłuszcze obojętne, TG) to podstawowy składnik tkanki tłuszczowej. Są produkowane przez wątrobę w procesie przemiany materii tłuszczów i węglowodanów. Razem z cholesterolem trafiają do krwi. Trójglicerydy obecne w tkance tłuszczowej oraz zewnętrznych warstwach skóry stanowią naturalną barierę ochronną przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, chronią skórę przed nadmierną utratą wody. Warto wiedzieć, że trójglicerydy w przeważającej większości dostarczamy do organizmu wraz z pokarmem - są one podstawowym źródłem energii dla pracy mięśni. Ich nadmiar magazynowany jest w tkance tłuszczowej.
Najczęstszą przyczyną zbyt wysokiego poziomu trójglicerydów w organizmie jest niezdrowa, źle zbilansowana dieta. Za odkładanie się TG w tkance tłuszczowej odpowiadają cukry proste oraz tłuszcze nasycone, a więc słodycze, słone przekąski, czerwone mięso, tłuszcze pochodzenia zwierzęcego i wszelka żywność wysokoprzetworzona. Do czynników ryzyka zalicza się też brak regularnej aktywności fizycznej i siedzący tryb życia. W szybkim czasie prowadzi to do nadwagi i otyłości, które jeszcze bardziej sprzyjają odkładaniu się trójglicerydów w tkance tłuszczowej. Inne przyczyny tego negatywnego zjawiska to nadużywanie alkoholu, stosowanie tabletek antykoncepcyjnych oraz leków moczopędnych. Zbyt wysokie stężenie TG obserwuje się także u pacjentów zmagających się z dną moczanową, toczniem czy nadczynnością tarczycy.
Skutki nadmiaru trójglicerydów w organizmie
Zbyt wysoki poziom trójglicerydów w organizmie niesie za sobą bardzo groźne konsekwencje. Sprzyja otyłości, a co za tym idzie insulinooporności (komórki stają się mniej wrażliwe na insulinę, przez co trzustka produkuje coraz więcej hormonu i staje się mocno obciążona) i cukrzycy. Trójglicerydy nie rozpuszczają się w wodzie i krążą we krwi, zwiększając ryzyko miażdżycy i innych chorób serca – zawału czy udaru (ustalono, że są znacznie groźniejsze od złego cholesterolu i częściej przyczyniają się śmierci). Bardzo wysoki poziom trójglicerydów powoduje też stłuszczenie wątroby oraz stan zapalny trzustki.
Obniżenie poziomu trójglicerydów wiąże się ze zmianą stylu życia. Konieczna jest dieta redukcyjna i powrót do prawidłowej masy ciała. W przypadku chorób przewlekłych (np. cukrzycy) najlepiej skonsultować ją z lekarzem lub dietetykiem. Posiłki muszą być zbilansowane, a podstawę diety powinny stanowić surowe oraz gotowane warzywa, produkty pełnoziarniste i chudy nabiał, a także niewielkie porcje białego mięsa. Wykluczyć należy żywność wysokoprzetworzoną, słodycze, słone przekąski i smażone potrawy oraz alkohol. Posiłki powinno się spożywać regularnie co 3-4 godziny. Tłuszcze pochodzenia zwierzęcego należy zastąpić roślinnymi (oliwa z oliwek, olej rzepakowy). Poziom trójglicerydów obniżają też tłuste ryby morskie (sardynki, makrele, łosoś). Ważna jest również regularna aktywność fizyczna (jazda na rowerze, długie spacery, basen).
