Upadki i wzloty
W jednym tygodniu brak ci sił, by wstać z łóżka, ale w kolejnym masz wrażenie, że świat leży u twych stóp i możesz wszystko. Ta zmienność nastrojów jest groźna dla organizmu!
To ciężka choroba psychiczna utrudniająca codzienne funkcjonowanie. Cyklofrenia jest też zwana afektywną chorobą dwubiegunową lub psychozą maniakalno-depresyjną. Naukowcy są zdania, że u jej źródeł tkwią zaburzenia przemiany tak zwanych amin biogennych w mózgu: noradrenaliny, dopaminy oraz serotoniny.
Podstawowym objawem są bardzo silne wahania nastroju - od ciężkiej depresji z towarzyszącymi myślami (a nawet próbami) samobójczymi - do niezwykłego podniecenia, któremu często towarzyszą ryzykowne działania oraz bezsenność. Niekiedy zamiast depresji pacjent przeżywa dystymię, czyli przewlekłe obniżenie nastroju z upośledzeniem zdolności do cieszenia się i spadkiem energii.
Z kolei drugi biegun choroby może wyrażać się tylko hipomanią, czyli podwyższeniem nastroju i uczuciem przypływu energii, ale bez podejmowania ekstremalnie ryzykownych działań lub długotrwałych epizodów bezsenności.
Wyróżniamy kilka rodzajów cyklofrenii: z typowymi, trwającymi co najmniej tydzień epizodami manii lub epizodami mieszanymi, na ogół przeplatanymi co najmniej dwutygodniowymi fazami depresji. Z nasilającymi się i ustępującymi fazami depresji przeplatanymi epizodami hipomanii. Cyklotymię, czyli łagodną postać cyklofrenii z naprzemiennymi fazami pogorszenia i podwyższenia nastroju, ale bez ekstremalnych zachowań oraz typ mieszany, nie pasujący w ogóle do żadnego z trzech wymienionych wyżej.
Choroba często zaczyna się w okresie dorastania wczesnej dorosłości. Ponad połowa chorych
przebyła pierwszy epizod przed ukończeniem dwudziestego piątego roku życia. W przypadku odmiany z szybką zmianą faz (powyżej czterech epizodów depresji lub manii w ciągu roku) do zachorowania zwykle dochodzi około cztery lata wcześniej niż w klasycznej postaci choroby i częściej u kobiet.
Warto też wiedzieć, że cyklofrenia występuje rodzinnie. Osoby, u których choruje rodzeństwo lub jedno z rodziców, są od czterokrotnie do sześciokrotnie bardziej narażone na rozwiniecie się u nich choroby.
Nie. Ale jeśli chory kontroluje jej objawy, może prowadzić normalne życie. W tym celu stosuje się leki stabilizujące nastrój (lit, lamotrygina, kwas walproinowy), atypowe leki przeciwpsychotyczne i przeciwdepresyjne). Pomocna jest psychoterapia, leki nasenne, niekiedy elektrowstrząsy. Korzystnie działa też długotrwałe uzupełnianie w diecie kwasów omega- 3 (na przykład w rybach morskich).
