Witamina C: Korzyści i ostrzeżenia
Kiedy zbliża się pora przeziębień i grypy, wielu ludzi sięga po witaminę C, aby wesprzeć swój organizm w walce z chorobą. Może być ona pomocna, jednak nie wszystkiej jej formy działają tak samo. Zanim zaopatrzymy się w aptece w słodzone i barwione tabletki, warto się dowiedzieć, które postaci witaminy są najbardziej skuteczne i bezpieczne. Czym jest witamina C? Witamina C to substancja rozpuszczalna w wodzie. Jej obecność jest niezbędna w wielu reakcjach zachodzących w organizmie, ale sam organizm człowieka nie potrafi jej wytworzyć (w przeciwieństwie do wielu zwierząt, u których powstaje ona w wątrobie). Z tego względu człowiek musi zapewniać sobie dostawę witaminy C na bieżąco. Jej niski poziom we krwi jest dość powszechnym zjawiskiem, jednak silny niedobór, szkorbut, występuje niezmiernie rzadko. Najpopularniejsza forma witaminy C, jaką znajdziemy w suplementach, to kwas askorbinowy, który jest syntetycznie pozyskiwaną formą tej witaminy. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku kwasu foliowego kwas askorbinowy może być trudno przyswajalny dla organizmu, a nawet szkodliwy.
Witamina C w naturalnej postaci jest silnym przeciwutleniaczem, dzięki czemu organizm może wykorzystywać ją na wiele sposobów, czyli do:
• Produkcji glutationu, najsilniejszego przeciwutleniacza,
• Budowy włókien kolagenowych, zapewniających młody wygląd skóry,
• Wspierania pracy kory nadnerczy,
• Wspierania pracy układu odpornościowego,
• Wspierania procesu gojenia się ran.
Niemal jedna trzecia ludzi cierpi na niedobór witaminy C, dlatego warto wiedzieć, jaki rodzaj witaminy C najlepiej nam służy.
Kwas askorbinowy
Węgierski biochemik doktor Szent - Gyorgi w lat 30. XX wieku rozpoczął badania nad wykryciem składnika odżywczego, który przeciwdziałałby szkorbutowi. W ten sposób odkrył witaminę C, za co został uhonorowany nagrodą Nobla w dziedzinie medycyny. Chociaż w swoich badaniach Szent – Gyorgi wyizolował strukturę kwasu askorbinowego, wyniki badań jasno wskazywały na fakt, iż największe korzyści zdrowotne uzyskuje się, spożywając witaminę C w jej naturalnej postaci wraz z pożywieniem.
W 2009 roku "Wise Traditions" opublikowało wyniki trzech badań, które rzuciły nowe światło na działanie witaminy C. Pierwsze z nich ("Science", 15 czerwca 2001 roku) wykazało, że "syntetyczna witamina C może wpływać na tworzenie się genotoksyn wywołujących raka". Kolejne wskazało na związek pomiędzy spożywaniem 500 mg witaminy dziennie a zwiększoną skłonnością do twardnienia tętnic ("Los Angeles Times", 3 marca 2000). Trzecie badanie zostało przeprowadzone wśród sportowców. Okazało się, że po przyjmowaniu witaminy C w dawce dziennej 1000 mg wykazywali oni zmniejszoną wytrzymałość ("American Journal of Clinical Nutrition", styczeń 2008).
Z czego składa się witamina C?
Syntetyczna witamina C, kwas askorbinowy, to substancja pozyskiwana w laboratorium. W przeciwieństwie do powszechnej opinii, nie jest on tym samym, czym sama witamina C. Jest to jedynie zewnętrzna część kompleksu zwanego witaminą C. Kompleks ten występuje w naturalnym pożywieniu i składa się z następujących komponentów:
• Rutyna – bioflawonoid, witamina P, czynnik K,
• Tyrozynaza – czynnik J,
• Askorbinogen – kwas askorbinowy, czynnik P.
Do prawidłowego wchłaniania i wykorzystania witaminy C przez organizm potrzebne są wszystkie trzy wymienione powyżej składniki. Jeśli zabraknie dwóch z nich, jak ma to miejsce w przypadku syntetycznej witaminy C, organizm musi sięgać po zgromadzone zapasy lub wydala kwas askorbinowy wraz z moczem. W tym drugim przypadku nie wykorzystuje żadnych jego właściwości.
Kwas askorbinowy niszczy bakterie, co więcej nie odróżnia on bakterii chorobotwórczych od tych pożytecznych dla organizmu (jak bakterie jelitowe). Substancja ta jest często syntetyzowana z syropu kukurydzianego, który poddaje się modyfikacjom genetycznym.
Naturalne źródła witaminy C
Witaminę C znaleźć możemy w wielu łatwo dostępnych produktach spożywanych codziennie, ale warto wypróbować również te mniej znane owoce czy warzywa. Uważa się, że najlepsze źródło witaminy C na świecie to owoc camu camu. Znajdziemy ją jednak również w jasnych warzywach, owocach cytrusowych, kalafiorze czy w jagodach. Warto pamiętać, że wysoka temperatura niszczy witaminę C, dlatego najlepiej spożywać wymienione produkty w surowej postaci.
