Witamina K: Więcej niż prawidłowa krzepliwość krwi
Skoncentrowani na przeciwutleniaczach w postaci witamin A, C i E, zostawiliśmy witaminę K trochę na bocznym torze. Tymczasem pełni ona szereg ważnych funkcji. Odpowiada za prawidłową krzepliwość krwi i gospodarkę wapniową. Ma też właściwości antynowotworowe. Czym grozi niedobór, a czym nadmiar witaminy K w organizmie? I w jakich produktach jej szukać? Wyjaśniamy!
Witamina K odgrywa istotną rolę w przebiegu wielu procesów życiowych. Jakie są jej najważniejsze funkcje? Witamina K:
- odpowiada za prawidłową krzepliwość krwi,
- warunkuje utrzymanie równowagi gospodarki wapniowej: uczestniczy w wychwytywaniu wapnia i bierze udział w formowaniu tkanki kostnej, zmniejsza ryzyko rozwoju osteoporozy,
- ma właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe, antybakteryjne i przeciwgrzybicze,
- wpływa na niezakłóconą pracę układu sercowo-naczyniowego: wzmacniając ściany naczyń krwionośnych zapobiega ich zwapnieniu i pękaniu, działa przeciwkrwotocznie,
- wpływa nie tylko na hamowanie wzrostu, ale także niszczenie komórek nowotworowych.
Naturalnie występuje w dwóch postaciach. Jest:
- Witamina K1 - dostarczana do organizmu z pożywieniem pochodzenia roślinnego, ale - co trzeba wyraźnie podkreślić - rozpuszczalna w tłuszczach
- Witamina K2 - syntetyzowana przez drobnoustroje, również w ludzkim przewodzie pokarmowym (te, które tworzą mikrobiom jelitowy), rozpuszczalna w tłuszczach.
Jest jeszcze witamina K3 - syntetyczna pochodna witaminy K, która rozpuszcza się w wodzie i jest łatwiej przyswajalna niż witamina K1.
Niedobór witaminy K jest zjawiskiem rzadkim, bo jej podaż zapewniona jest z dwóch odrębnych źródeł. K2 jest syntetyzowana w jelitach, a K1 pozyskiwana z żywności. Zdarza się jednak, że przy schorzeniach jelit lub wątroby, albo w wyniku długotrwałej antybiotykoterapii, zażywania leków przeciwzakrzepowych, przeciwdrgawkowych lub pochodnych kwasu salicylowego, może dojść do obniżenia poziomu witaminy K w organizmie.
Na niedobór witamina K są też narażone osoby chorujące na celiakię, mukowiscydozę i przewlekłe zapalenie trzustki. Zbyt niski poziom witamin K może wystąpić u osób cierpiących na zaburzenia wchłaniania, niedożywionych oraz po dużych zabiegach operacyjnych.
W jaki sposób organizm sygnalizuje zbyt niski poziom witaminy K?
Może się pojawić krwiomocz, długie i obfite miesiączki, zaburzenia krzepnięcia krwi, krwawienie z nosa, biegunki i skłonność do powstawania siniaków. Konsekwencją niedoboru witaminy K jest też wyższa podatność na infekcje bakteryjne.
Przedawkowanie witaminy K jest, podobnie jak niedobór, sytuacją rzadką, ale niebezpieczną dla zdrowia. Zbyt wysoki poziom witaminy K w organizmie może doprowadzić do zaburzenia homeostazy i dawać szereg objawów, takich jak: uciążliwe uczucie gorąca, bóle i kołatania serca, nadmierna potliwość i zaburzenia funkcjonowania wątroby.
Najcenniejszym źródłem witaminy K są zielone warzywa, takie jak jarmuż, brokuły, szpinak, rukola, sałata rzymska, brukselka. Im wyższa zawartość chlorofilu w konkretnej roślinie, tym cenniejszą jest ona pod względem zawartości witaminy K. Znajdziemy ją również w natce pietruszki, selerze naciowym, botwince, cukinii, groszku, ogórkach i awokado.
Pozyskamy ją włączając do diety rośliny w innych - niż zielony - kolorach, choćby truskawki, brzoskwinie, ziemniaki, marchew, rzepę czy kalafior. Źródłem witaminy K są produkty z pełnego ziarna, orzechy, daktyle, kasza bulgur i topinambur.
W zdecydowanie mniejszych ilościach witamina K jest obecna w produktach odzwierzęcych, takich jak jajka, mleko i wątroba wołowa.
Widzisz niepokojące objawy niedoboru witaminy K? Skontaktuj się z lekarzem, który po potwierdzeniu twoich obaw, może zlecić zmianę diety i ewentualną suplementację. Nie włączaj jej na własną rękę!
Długotrwałe niedobory witaminy K mogą stać się przyczyną rozwoju osteoporozy, niedokrwistości, uszkodzenia wątroby, zaburzenia krzepliwości krwi, żółtaczki czy zwapnienia naczyń krwionośnych.
***
Zobacz także:
Jak objawia się niedobór najważniejszych witamin?
Witamina D - rano czy wieczorem? Przed, w trakcie czy po posiłku?
