Wzdęcia, ból, odbijanie: Te sygnały świadczą o zaburzeniach trawienia

Dopóki nasz przewód pokarmowy działa bez zarzutu (nic nas nie boli, nie jest nam "ciężko" po posiłkach, nie mamy wzdęć), niewiele o nim myślimy. Jemy wszystko, na co mamy ochotę - także tłuste, słodkie, pikantne i niezdrowe jedzenie. Jednak kiedy układ pokarmowy zaczyna szwankować, zaczynamy zastanawiać się, dlaczego. Oto najczęstsze dolegliwości przewodu pokarmowego i ich przyczyny.

Po pierwsze: Uciążliwe wzdęcia

Wzdęcia to nic innego jak zbierające się w jelitach gazy, które powstają w wyniku fermentacji węglowodanów. Podczas tego procesu powstają gazy, czyli mieszanka dwutlenku węgla, azotu, wodoru i metanu. Im więcej gazów, tym bardziej czujesz się wzdęta. Zdarza się, że dochodzi do zwiększenia się obwodu brzucha (np. zazwyczaj masz płaski brzuch, ale po obfitym posiłku musisz rozpinać spodnie, bo cię gniotą).

Wzdęcia pojawiają się zazwyczaj po obfitych posiłkach, najczęściej w drugiej połowie dnia (bardzo rzadko rano). Jeśli ci dokuczają, obserwuj, po jakich posiłkach pojawiają się najczęściej (pamiętaj, że są potrawy, które wywołują wzdęcia u większości z nas, np. grochówka czy fasolka po bretońsku) i staraj się wyeliminować te produkty z diety. Może jednak zdarzyć się tak, że problem pojawia się po zjedzeniu niemal wszystkiego i utrzymuje się przez wiele tygodni. W takim wypadku powinnaś udać się do lekarza, który zleci odpowiednie badania (może się okazać, że cierpisz na nietolerancję pokarmową czy zanurzenia wchłaniania) - np. USG jamy brzusznej lub kolonoskopię.

Po drugie: Odbijanie się

Jeśli odbijanie pojawia się rzadko, nie masz powodów do obaw - to odruch fizjologiczny, którego zadaniem jest pozbycie się znajdującego się w żołądku powietrza (dostaje się tam np. podczas połykania kęsów pokarmu). Jeśli niedokładnie gryziesz, jesz szybko,  a na dodatek w biegu, możesz cierpieć z powodu tej dolegliwości. Najczęściej zmiany "kultury jedzenia" pomagają i odbijanie występuje rzadziej.

Zdarza się jednak, że odbijanie jest objawem choroby układu pokarmowego.

Jeśli odbija ci się rano i towarzyszy temu gorzki posmak, możesz cierpieć na chorobę wrzodową żołądka. W takim wypadku warto udać się do lekarza, który prawidłowo zdiagnozuje problem i dobierze odpowiednie leki, które obniżą ilość wytwarzanego kwasu solnego (który podrażnia żołądek).

Jeśli trawienie w żołądku przebiega wolniej, pokarm za długo przebywa w żołądku i może zacząć tam fermentować, czemu towarzyszy (jak w przypadku fermentacji w jelitach) tworzenie się gazów, które wydostają się z żołądka właśnie przez usta.

Po trzecie: Uczucie ciężkości na żołądku

Po posiłku górna część brzucha jest napięta i bolesna - to uczucie zna niemal każda z nas. "Mam ciężki żołądek", "ciężko mi na żołądku" - mówimy wtedy. Na ogół to wina przejedzenia lub zjedzenia produktów, których trawienie długo trwa. Przykłady można mnożyć: fastfoody, tłuste mięsa, torty z gęstym kremem. Nie bez powodu bardzo często źle się czujemy po świętach czy uroczystościach rodzinnych - wtedy zazwyczaj zapominamy o diecie i w ciągu jednego dnia jemy wiele produktów, których na ogół unikamy. Niestety, nie ma "cudownego" sposobu na szybkie pozbycie się dolegliwości. Najlepiej zaparzyć sobie zioła poprawiające trawienie ( miętę, rumianek, koper) lub przygotować napar z imbiru. Kiedy uczucie "pełności" minie, wypij pól szklanki zaparzonego siemienia lnianego (ma konsystencję żelu), który pomoże załagodzić podrażnienia błony śluzowej żołądka.

Jeśli jednak objawy będą utrzymywały się przez dłuższy czas, nawet mimo przestrzegania diety, koniecznie udaj się do lekarza.

- Dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego są jedną z częstszych przyczyn nagłego zgłaszania się pacjentów do lekarzy - mówi dr Milena Słoń, specjalistka chorób wewnętrznych i geriatrii z Przychodni Geriatrycznej Ogólnopolskiego Centrum Medycznego. -  Częstym powodem bólu i niestrawności jest uszkodzenie śluzówki przewodu pokarmowego, najczęściej  spowodowane przyjmowaniem leków przeciwbólowych z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych.  Jesienią i wiosną częste są także infekcje spowodowane rotawirusami, którym towarzyszą nudności, wymioty i biegunka. Bardzo uciążliwe są również objawy zespołu nadwrażliwości jelita - w tym przypadku pracę jelit zaburza stres.

- Praca jelit w dużej mierze zależy od jakości wewnętrznej flory bakteryjnej. Z tego powodu należy o nią szczególnie dbać. Jak? Jedzmy zdrowe produkty, odnawiajmy ją, szczególnie po infekcji i antybiotykoterapii, jedząc jogurty z pożytecznymi szczepami bakterii. Ważne jest również regularne picie wody, która normuje pracę jelit.