Za jakie świadczenia nie musimy płacić?
Gdy jesteśmy ubezpieczeni, należy się nam bezpłatne leczenie. Ale nie zawsze wiemy, jaką pomoc medyczną ono obejmuje. Oto przykładowe sytuacje.
Karetka i SOR
W nagłych przypadkach zawsze mamy prawo wezwać karetkę i nie poniesiemy żadnych kosztów.
- Stany nagłego zagrożenia zdrowia i życia to m.in.: utrata przytomności, drgawki, ostry ból w klatce piersiowej, zaburzenia rytmu serca, krwotok, otwarte złamanie, silny atak kaszlu, ostre bóle brzucha, gwałtowne reakcje alergiczne, połknięcie środka chemicznego, nagłe pogorszenie się stanu zdrowia kobiety ciężarnej. Ważne! Jeśli wzywając karetkę, źle ocenimy stan chorego i okaże się, że nie ma zagrożenia zdrowia i życia - też nie będziemy obciążeni opłatą.
- Bezpłatne odwiezienie pacjenta karetką do domu jest możliwe, ale tylko na podstawie zlecenia lekarza, jeśli uzna on, że chory jest na tyle niesprawny, że nie może skorzystać z autobusu czy tramwaju.
✔ Szpitalny Oddział Ratunkowy
- W stanach nagłych można też jechać na SOR - nie obowiązuje rejonizacja ani skierowanie! W innych sytuacjach, np. na zastrzyk, po receptę, zwolnienie lekarskie - idziemy do przychodni (dziennej lub nocnej).
Przychodnie nocne i stomatolog
Po 18.00, gdy zamykają się przychodnie rejonowe, mamy prawo bez opłat skorzystać z pomocy w placówkach dyżurujących nocą.
- Do nocnej przychodni idziemy bez skierowania. Nie obowiązuje też rejonizacja. To samo dotyczy placówek dyżurujących w święta.
- Informację o adresach nocnych przychodni w poszczególnych województwach znajdziemy na stronie internetowej Narodowego Funduszu Zdrowia: www.nfz.pl Informacja o adresach powinna być też wywieszona w widocznym miejscu w naszej przychodni.
- Nocna przychodnia ma też obowiązek udzielić porady telefonicznie.
- W ramach opieki nocnej możliwe są też wizyty domowe.
Są też gabinety stomatologiczne działające przez 24 godziny, które zawarły umowę z NFZ.
- W ramach bezpłatnej opieki stomatologicznej po godz . 18.00 przysługuje pacjentom: wyrwanie zęba lub zabezpieczenie (gdyby np. się złamał) oraz leczenie bólu.
- Adresy nocnych gabinetów stomatologicznych są na stronach wojewódzkich oddziałów NFZ.
- Usługi w dzień W rejonowej przychodni u stomatologa przysługuje bez opłat m.in.: usunięcie zęba, wypełnienie kanału, usunięcie złogów nazębnych (1 raz w roku), proteza całkowita raz na 5 lat. Pełny wykaz bezpłatnych świadczeń u stomatologa znajduje się w Dzienniku Ustaw nr 140/2009 r, poz. 1144.
Szpital
Na planowany zabieg trzeba mieć skierowanie. Może je wystawić specjalista lub lekarz rodzinny.
- W leczeniu szpitalnym nie obowiązuje rejonizacja. Odmowa leczenia z powodu, że chory ma inne miejsce zamieszkania niż lokalizacja szpitala, jest naruszeniem praw pacjenta.
✔ Poród rodzinny i znieczulenie
- Pacjentka ma prawo żądać, by przy porodzie towarzyszyła jej bliska osoba. Taką osobą jest: mąż lub partner będący z nią w związku, rodzic, rodzeństwo. Pacjentka może też wskazać osobę spoza rodziny.
- Szpital nie może pobierać opłaty za taki poród rodzinny. Niedopuszczalną praktyką publicznego szpitala byłoby też pobieranie opłat, np. za osobną salę do porodu.
- Znieczulenie w trakcie porodu jest świadczeniem medycznym, więc nie może być udzielane "na życzenie" pacjentki. Ale jeśli lekarz je zleci, szpital nie może pobrać opłaty.
✔ Pobyt rodzica z dzieckiem
- O tym, czy szpital pobiera opłatę za nocleg rodzica z chorym dzieckiem, decyduje dyrekcja placówki. Zasady ustalania opłat (np. za korzystanie przez rodzica z pościeli, środków czystości itp.) muszą być zawarte w regulaminie szpitala.
Piotr Dąbrowski, prawnik
