Zapalenie gardła, krtani i tchawicy: Objawy i leczenie
Infekcje górnych dróg oddechowych to jedne z najczęstszych schorzeń, z którymi zmagamy się w ciągu całego roku. Zimą sprzyja im osłabienie odporności spowodowane brakiem słońca i wysokich temperatur. Latem chorujemy na skutek przebywania w klimatyzowanych pomieszczeniach czy ochładzania się lodami i mrożonymi napojami. Jak odróżnić infekcje bakteryjne od wirusowych i kiedy objawy choroby powinny nas zaniepokoić? Podpowiadamy, jak rozpoznać zapalenie gardła, krtani i tchawicy.
Zapalenie gardła może mieć podłoże wirusowe lub bakteryjne. To drugie występuje znacznie rzadziej – stanowi jedynie 15% wszystkich infekcji u dzieci i tylko 10% u dorosłych. Odpowiadają za nie paciorkowce. W tym przypadku silnemu bólowi gardła nie towarzyszy kaszel ani katar, pojawia się jednak wysoka gorączka – powyżej 38 stopni. Węzły chłonne w okolicy szyi powiększają się, a ich dotyk może sprawiać ból. Charakterystycznym objawem jest też biały nalot na migdałkach podniebiennych. Przy zakażeniu bakteryjnym konieczna jest antybiotykoterapia, warto też stosować płukanki i krople uśmierzające ból gardła, a także środki przeciwgorączkowe.
Wirusowym zapaleniem gardła możemy się zarazić od osoby chorej (przenosi się drogą kropelkową), a objawy najczęściej występują już po 1-2 dniach. W gardle odczuwa się piekący i drapiący ból, który jest uciążliwy, ale nie uniemożliwia np. połykania pokarmu (tak jak w przypadku zakażenia bakteryjnego). Towarzyszy mu katar, łzawienie oczu (możliwe jest też zapalenie spojówek), chrypka i suchy kaszel. Temperatura ciała jest jedynie nieznacznie podwyższona. Wirusowe zapalenie gardła mija samoistnie po 5-7 dniach. W trakcie infekcji warto stosować płukanki, aerozole i tabletki do ssania o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym. Skuteczne są też naturalne środki, np. napar z szałwii czy rumianku lub roztwór wody i soli do płukania gardła.
Zapalenie krtani (odcinek układu oddechowego między gardłem a tchawicą) to uciążliwa dolegliwość, która wymaga dłuższego leczenia niż infekcja gardła. Jest szczególnie niebezpieczna dla małych dzieci, ponieważ może doprowadzić do gwałtownego zwężenia dróg oddechowych i niedotlenienia organizmu. Ostre podgłośniowe zapalenie krtani występuje najczęściej na skutek wirusowego zapalenia gardła, a nawet zwykłego przeziębienia. Objawy pojawiają się wtedy po 2-3 dniach od wystąpienia np. kataru. Charakterystyczne symptomy to chrypka, suchy kaszel, uczucie ciała obcego w gardle, stan podgorączkowy i problemy z przełykaniem. Leczenie trwa nawet 2 tygodnie, chory powinien odpoczywać w pomieszczeniu w temperaturze 20 stopni, a powietrze powinno być nawilżone. Dla złagodzenia bólu warto wcierać w szyję preparaty rozgrzewające (np. kamforę) i robić inhalacje z szałwii lub rumianku.
Z kolei zapalenie nagłośni ma charakter bakteryjny i rozwija się błyskawicznie. Objawia się ostrym bólem gardła uniemożliwiającym przełykanie, wysoką temperaturą, ślinotokiem i dusznościami. U chorego zmienia się też barwa głosu. Konieczna jest jak najszybsza wizyta u lekarza i wdrożenie antybiotyków, a w przypadku silnych duszności najlepiej wezwać pogotowie.
Zapalenie tchawicy wiąże się najczęściej z infekcjami w wyższych częściach układu oddechowego. Zakażenie może też obejmować oskrzela i powodować poważne trudności w oddychaniu. Ostry stan zapalny jest wywoływany najczęściej przez wirusy przenoszone drogą kropelkową. Objawia się suchym, a w późniejszym stadium wilgotnym kaszlem, świszczącym oddechem, drapaniem gardła oraz bólem w okolicy mostka. Chory ma też podwyższoną temperaturę ciała i duszności. Przy infekcji o podłożu wirusowym stosuje się środki do leczenia objawowego – preparaty rozrzedzające wydzielinę w drogach oddechowych i ułatwiające odkrztuszanie, a także inhalacje i leki o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Zakażenie wywołane przez bakterie musi być leczone antybiotykami.
