„Mam 60 lat i 10 lat pracy. Czy dostanę emeryturę?”. Przepisy są jasne
Oprac.: Anna Jabłońska-Adamska
Waloryzacja emerytur 2023 sprawiła, że wzrosły one o 14,8%, a dzięki mieszanej formule podwyżek, zagwarantowana została minimalna kwota wzrostu świadczeń o 250 zł. Minimalna emerytura w roku 2023 wynosi 1588,44 zł brutto. Czy jednak mają do niej prawo osoby, które mogą się pochwalić krótszym stażem pracy, niż ten przewidziany przepisami? Czy osoba, która ma 60 lat i pracowała tylko przez 10 lat, otrzyma świadczenie emerytalne? Wyjaśniamy.
Emerytura to comiesięczne świadczenie pieniężne, które przysługuje osobom, które pracowały zawodowo i podlegały z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym. By uzyskać prawo do emerytury, trzeba osiągnąć wymagany wiek emerytalny, a także wykazać się odpowiednim stażem pracy. Czy więc dostanie emeryturę osoba, która pracowała tylko 10 lat?
Spis treści:
Emerytura — kto ma do niej prawo?
Prawo do emerytury w Polsce przysługuje osobom, które osiągnęły wymagany wiek emerytalny (to 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), a także mogą się wykazać wymaganym stażem pracy. Na mocy reformy systemu emerytalnego, od października 2017 roku to 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.
Niektórym osobom ZUS przyznaje emeryturę z urzędu — ma to miejsce w przypadku osób pobierających rentę z tytułu niezdolności do pracy i które jednocześnie osiągnęły powszechny wiek emerytalny. Osoby, które spełniają te warunki, mają prawo do wypłacania co najmniej minimalnej emerytury — w roku 2023 to kwota 1588,44 zł brutto.
Dlaczego więc niektóre osoby nie otrzymują takiej gwarantowanej kwoty? Wiadomo przecież, że niektórzy emeryci pobierają świadczenia emerytalne w o wiele mniejszej wysokości. Wszystko dlatego, że system emerytalny uwzględnia również te osoby, które nie uzyskały wymaganego stażu, pracując zawodowo na przykład kilka lat czy nawet kilka miesięcy. Wówczas świadczenie emerytalne wyliczane jest na innych zasadach.
Emerytura po 10 latach pracy — czy to możliwe?
Wysokość emerytury uzależniona jest od przepracowanych lat i zgromadzonego przez te lata kapitału emerytalnego. Warto rozważnie wybrać moment przejścia na emeryturę, gdyż zależy od tego wysokość wypłacanego przez kolejne lata życia świadczenia. Jeśli jednak komuś nie udało się przepracować 20 czy 25 lat, lecz 10 lat, a osiągnął wiek emerytalny, czy może przejść na emeryturę i czy ma prawo do pobierania świadczenia?
W takiej sytuacji emerytura zostanie wyliczona na podstawie zgromadzonego przez daną osobę kapitału, a więc składek, które odprowadzane są przez pracodawcę. Jeśli ktoś pracował przez 10 lat, ZUS będzie się opierał właśnie na zgromadzonych przez ten czas środkach. Senior otrzyma emeryturę w wysokości proporcjonalnej do wartości składek zgromadzonych na jego koncie emerytalnym. Jeśli wyliczona kwota będzie niższa, niż wartość emerytury minimalnej, nie będzie miał prawo do jej podwyższenia. Wyjątkiem jest tak zwana emerytura specjalna od premiera.
Czytaj również: Ponowne przeliczenie emerytury. Dla kogo i ile można zyskać?
Jaka emerytura po 10 latach pracy? Niższa niż minimalna
Wiele osób - o ile pozwala im na to zdrowie - decyduje się wydłużyć okres aktywności zawodowej, mimo osiągnięcia wymaganego wieku emerytalnego.
Wysokość emerytury minimalnej wydaje się bowiem niewystarczająca, by zaspokoić wszystkie potrzeby seniorów. Im dłuższy okres składkowy, tym więcej zgromadzonego kapitału początkowego. Wysokość emerytury po 10 latach pracy i odprowadzania składek do ZUS może wynieść na przykład 600 zł brutto. Owszem, senior ma do tych pieniędzy prawo, jednak może też postarać się zgromadzić więcej środków, aby uzyskać wyższą emeryturę.
Jak obliczyć wysokość emerytury? Można posłużyć się w tym celu dostępnymi online kalkulatorami emerytalnymi, przy czym możliwe jest skorzystanie z wersji uproszczonej lub zaawansowanej.
Czytaj też: