Najpopularniejsze nazwiska w Polsce. Ile osób nazywa się tak samo jak ty?

Nim pojawił się Kowalski czy Kwiatkowski, najpierw był Franciszek, a później na przykład syn Stanisława. Wcześniej zamiast nazwisk, stosowano "przydomki", "imioniska" czy "przezwiska". Szlachta jako pierwsza zaczęła używać nazwisk już w XV - XVI wieku, z kolei wśród mieszczan i chłopów pojawiły się dopiero w XVII - XVIII wieku.

W Polsce nazwiska zaczęły być używane powszechnie dość późno, bo od przełomu XIX i XX wieku.

Zobacz też: Ile osób nosi twoje nazwisko? Teraz możesz to sprawdzić

Jakie obecnie nazwiska są w Polsce najpopularniejsze? Tego typu ranking można stworzyć na podstawie otwartych danych udostępnianych przez serwis dane.gov.pl. Obecnie, w rejestrze PESEL znajduje się ok. 400 tys. nazwisk.

Oto 10 najpopularniejszych nazwisk w Polsce (stan na styczeń 2024)

1. Nowak (99310),
2. Kowalski (67218),
3. Wiśniewski (53616),
4. Wójcik (48197),
5. Kowalczyk (47472),
6. Kamiński (46201),
7. Lewandowski (44891),
8. Zieliński (44235),
9. Woźniak (42937),
10. Szymański (42841).

Tuż za pierwszą dziesiątką znalazły się:

• Dąbrowski (41949),
• Kozłowski (36640),
• Mazur (34589).

Tak wygląda lista najpopularniejszych nazwisk męskich w Polsce. A teraz rzut okiem na listę najpopularniejszych żeńskich nazwisk w naszym kraju. Tak prezentuje się pierwsza dziesiątka:

1. Nowak (100906),
2. Kowalska (68223),
3. Wiśniewska (54710),
4. Wójcik (49137),
5. Kowalczyk (48636),
6. Kamińska (47101),
7. Lewandowska (46640),
8. Zielińska (45010),
9. Szymańska (43894),
10. Dąbrowska (43748).

Za pierwszą dziesiątką znalazły się:

• Woźniak (43545),
• Kozłowska (37265),
• Mazur ( 35246).

Wśród najpopularniejszych nazwisk w Polsce prym wiedzie Nowak. Nazwisko pochodzi od staropolskiego wyrazu oznaczającego "przybysza" czy "nowicjusza" w wykonywanej profesji lub środowisku. Nowak ma również inne znaczenie, np. "nowator" lub "parweniusz" (osoba, której udało się zyskać wysoką pozycję społeczną). W Polsce nazwisko jest znane już od XIV wieku.

Na drugim miejscu uplasowało się nazwisko Kowalski, pochodzące od słowa "kowal". Najczęściej oznacza osobę zajmującą się wyrabianiem przedmiotów z metalu. Co ciekawe, w gwarze kaszubskiej to rodzaj tańca towarzyskiego. W Polsce nazwisko jest znane od XIV wieku i powstało poprzez dodanie końcówki -ski do słowa "kowal".

Podium zamyka nazwisko Wiśniewski, które powstało w oparciu o nazwę miejscowości Wiśniew lub od znajdujących się w Polsce miejscowości Wiśniewo. Istnieje również druga wersja, zgodnie z którą nazwisko pochodzi po prostu od nazwy popularnego owocu, czyli od słowa "wiśnia". W Polsce nazwisko zostało odnotowane po raz pierwszy w XV wieku.

W ostatnich latach coraz więcej osób zaczyna poszukiwać informacji o pochodzeniu swojego nazwiska. Część osób stara się dowieść, że są potomkami szlachty - panuje przekonanie, że szlacheckie nazwiska mają końcówkę -ski, -cki lub -icz. Współcześnie, nazwisko o takiej końcówce wcale nie musi oznaczać, że nosząca go osoba ma szlacheckie pochodzenie. Najwcześniejsze przykłady takich nazwisk pochodzą z XIII wieku. Za przykład niech posłuży nazwisko Lipski, które po raz pierwszy zostało odnotowane w 1239 roku.

- Dziś szlacheckie pochodzenie łączymy często z konkretnymi nazwiskami, zwłaszcza tymi zakończonymi ma "ski", "cki". Tymczasem ich posiadanie może wiązać się z represjami, wymierzonymi kiedyś przez zaborcę - nadawaniem nazwiska właściciela dóbr wszystkim pracującym u niego  chłopom. W uproszczeniu, odbywało się mniej więcej tak: Urzędnik pytał chłopa: "U kogo robisz na polu"? "U Potockiego". "To będziesz Potocki". Minęło ponad sto lat i dziś potomek owego chłopa być może pielęgnuje w głowie myśl, że jest spadkobiercą znamienitego rodu - mówiła w rozmowie z Interią Kinga Urbańska ze Stowarzyszenia Twoje Korzenie w Polsce.

Nazwiska najbardziej znanych szlacheckich rodów w Polsce to:

• Czartoryscy,
• Mazowieccy,
• Jasielscy,
• Lisowie,
• Kujawscy,
• Rawicze,
• Piastowie,
• Sypniewscy,
• Brzescy,
• Kaliscy,
• Pyrzyccy.

Zobacz też: Tak sprawdzisz, czy masz szlacheckie korzenie. Oto, co mówi o tobie nazwisko

***