Nowe miasta w Polsce. 1 stycznia 2023 r. przybyło ich aż 15. Z czego słyną?
1 stycznia 2023 r. na mapie Polski przybyło 15 nowych miast. Ma to związek m.in. z większym prestiżem miejscowości i zmianą wizerunkową. Miejscowości, które zyskały status miasta mają też większą szansę na przyciągnięcie inwestorów. Obecnie – już po wprowadzonych zmianach – w Polsce jest łącznie 979 miast.
Spis treści:
Początkiem 2023 roku w Polsce przybyło 15 miast - to m.in. Jeżów, Ujazd, Miękinia czy Czarny Dunajec. Pojawiły się po cztery miasta w województwach łódzkim i mazowieckim, po dwa w małopolskim i świętokrzyskim oraz po jednej miejscowości w województwach śląskim, wielkopolskim i dolnośląskim.
Nowe miasta w Polsce
W ostatnich latach dotychczasowe wsie podniosły poziom urbanizacji i wykazały charakter miejski. Dodatkowo, większość ich mieszkańców utrzymuje się z pozarolniczej działalności. Oprócz tego są dobrze skomunikowane z innymi miejscowościami. To ze względu na te czynniki 15 wsi zyskało prawa miejskie.
Zobacz również:
- Najpiękniejsze miejsca na narty w Europie. Jedno z nich tuż przy polskiej granicy
- To miasto znalazło się w pierwszej dziesiątce. Polacy go nie doceniają
- Obcokrajowcy zachwyceni "ukrytym klejnotem Polski". Jesienią bywa zapomniany
- Dolnośląska perełka dla narciarzy. Ceny karnetów wciąż tańsze niż w Zakopanem
Uzyskanie statusu miasta wiąże się m.in. ze zmianą wizerunkową i większym prestiżem miejscowości. Co więcej, miejscowość mająca status miasta ma większą szansę na przyciągnięcie inwestorów, daje również możliwość zabiegania o nowe fundusze. To np. środki dotyczące na rozwój obszarów miejskich.
Jak podaje oficjalna strona rządu, zmiany statusu były konsultowane z mieszkańcami i zostały przez nich poparte. Za nadaniem statusu miasta opowiedziały się również władze gminy oraz wojewodowie.
"To była częsta praktyka caratu"
29 grudnia 2022 roku premier Mateusz Morawiecki wręczył akty nadania praw miejskich i klucze do miast ich włodarzom. Premier podkreślał, że w wielu przypadkach nadanie statusu miasta to przywrócenie praw miejskich, które zostały odebrane m.in. w wyniku carskich represji po powstaniu styczniowym. Szef rządu zwrócił uwagę, że była to częsta praktyka caratu.
- To była bardzo częsta praktyka caratu - zemsta za uczestnictwo, za pomoc miasta, miejscowości w Powstaniu Styczniowym - podaje słowa premiera oficjalna strona rządu.
Zobacz również: Grudzień w Międzyzdrojach. Co miasto gwiazd oferuje zimą
Nowe miasta w Polsce. W 2023 roku przybyło ich aż 15
1 stycznia 2023 r. prawa miejskie uzyskały następujące miejscowości:
- Miękinia - powiat średzki, województwo dolnośląskie. Pierwsze zapisy o miejscowości pochodzą z 1305 roku. Posiada budynki wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków. Słynie z winiarstwa,
- Jeżów - powiat brzeziński, województwo łódzkie. W latach 1334-1870 miasto zakonu benedyktynów, do czasu likwidacji zakonu przez Prusy. Pierwsze wzmianki o Jeżowie pochodzą z 1138 roku. Najważniejszym zabytkiem jest zespół klasztorny benedyktynów z zabudowaniami z XVI-XX w. i kościołem klasztornym pw. św. Andrzeja, którego początki sięgają XII wieku,
- Dąbrowice - powiat kutnowski, województwo łódzkie. Miejscowość uzyskała lokację przed 1455 rokiem. Została zdegradowana w 1870 roku przez carat w związku z powstaniem styczniowym. W miejscowości znajduje się Stary Rynek otoczony zabudową drewnianą z II poł. XIX wieku i neorenesansowy ratusz miejski z I połowy XIX wieku,
- Rozprza - powiat piotrkowski, województwo łódzkie. W 2015 roku miejscowość obchodziła 950-lecie istnienia. Pierwsza wzmianka o Rozprzy pochodzi z 1065 roku z dokumentu wystawionego przez księcia Bolesława Szczodrego. Do zabytków można zaliczyć m.in. pochodzący z XVIII wieku kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Na terenie gminy znajdują się również bunkry z II wojny światowej;
- Ujazd - powiat tomaszowski, województwo łódzkie. Ujazd był miastem w latach 1428-1870. Pierwsze źródła mówiące o miejscowości jako włości rycerskiej pochodzą z 1283 roku. Przywilej lokacyjny miasta wydał król Władysław Jagiełło. W Ujeździe znajduje się pałac Ostrowskiego z 14-hektarowym parkiem z 1812 roku,
- Książ Wielki - powiat miechowski, województwo małopolskie. Książ Wielki miał potwierdzone prawa miejskie przez Królową Jadwigę w 1385 roku, ale prawdopodobnie przywilej lokacyjny był uzyskany jeszcze przed 1381 rokiem. Pierwsze wzmianki o Książu Wielkim znajdują się w zapiskach klasztoru Cystersów z 1120 roku. Wśród zabytków znajdują się kościół pw. Św. Wojciecha oraz kościół pw. Św. Ducha, oba z XIV wieku,
- Czarny Dunajec - powiat nowotarski, województwo małopolskie. W 2016 roku w miejscowości nadany został statut dla Obszaru Ochrony Uzdrowiskowej Czarny Dunajec. W latach 1925-1933 Czarny Dunajec był gminą miejską, ale w wyniku zmiany ustroju samorządu terytorialnego z 1933 roku utracił te prawa. W miejscowości znajduje się Cmentarz Żydowski z XIX wieku. Na terenie miejscowości znajduje się także polodowcowe torfowisko Baligówka, z którego jeszcze w połowie XX w. wydobywano torf na skalę przemysłową. Obecnie znajduje się pod ochroną w ramach programu Natura 2000,
- Latowicz - powiat miński, województwo mazowieckie. Prawa miejskie uzyskał w 1423 roku. Pierwsze wzmianki o miejscowości pojawiły się w XIII wieku. W czasach świetności miasto było uposażeniami polskich królowych takich jak Bona czy Anna Jagiellonka. Miejscowość posiada zabytkowy kościół pw. św. Walentego wybudowany na początku XX wieku,
- Bodzanów - powiat płocki, województwo mazowieckie. Bodzanów posiadał prawa miejskie od 1351 roku. Miejscowość słynie z Jarmarku Norbertańskiego, odtworzonego w 2005 r. na wzór średniowiecznych jarmarków w Bodzanowie organizowanych od 1415 roku,
- Jastrząb - powiat szydłowiecki, województwo mazowieckie. Jastrząb obchodził w 2022 roku 600-lecie istnienia. Wśród zabytków można wymienić kościół pw. św. Jana Chrzciciela z początku XX w. oraz znajdujący się w nim malowany na desce obraz Matki Bożej bolesnej z przełomu XVI i XVII w.,
- Jadów - powiat wołomiński, województwo mazowieckie. Miejscowość była miastem w latach 1823-1869. Charakterystycznym punktem jest rynek będący jednym z największych w okolicy, Muzeum Rodu Jadów, a także murowany kościół Sanktuarium Świętego Krzyża z lat 1882-1886,
- Włodowice - powiat zawierciański, województwo śląskie. Jego centrum stanowi zrewitalizowany w ostatnich latach rynek z wmurowaną płytą herbową, który jest głównym placem w gminie. Atrakcją turystyczną tego miejsca są ruiny pałacu wybudowanego w latach 1669-1681,
- Łopuszno - powiat kielecki, województwo świętokrzyskie. Od 41 lat odbywają się tu Międzynarodowe Plenery Malarskie. Wizytówką miejscowości jest zabytkowy pałac z przełomu XIX i XX wieku wzniesiony według projektu Władysława Marconiego - niegdyś rezydencja rodowa Dobieckich - właścicieli Łopuszna,
- Piekoszów - powiat kielecki, województwo świętokrzyskie. W miejscowości praktycznie zanikła działalność rolnicza, mieszkańcy znajdują zatrudnienie w Piekoszowie oraz niedaleko położonych Kielcach Ważnym aspektem jest bliskość do Kielc, z czym wiąże się skoncentrowanie zabudowy przy drogach krajowych,
- Miasteczko Krajeńskie - powiat pilski, województwo wielkopolskie. Centrum stanowi Plac Wolności z zabudową tworzącą ciągi historycznej architektury. Charakterystycznym punktem miejscowości jest kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego usytuowany na zboczu wzgórza, wzniesiony w latach 1898-1899.
***
