Trwa Tydzień Ciemnego Nieba. Gdzie w Polsce obserwować gwiazdy?
Podziwianie rozgwieżdżonego nieba dawniej nie stanowiło problemu, wystarczyło zadrzeć głowę w bezchmurną noc. Dziś jest to trudne, szczególnie w okolicach miast, gdzie jest duże zanieczyszczenie światłem. Są jednak w Europie miejsca, gdzie można bez problemu obserwować gwiazdy. Świetną do tego okazją jest Międzynarodowy Tydzień Ciemnego Nieba, który potrwa do 30 kwietnia.
Organizowane przez International Dark-Sky Association (IDA) święto amatorów obserwacji gwiazd jest nie tylko zachętą do odkrywania piękna rozgwieżdżonego nieba. Jest też ważną przestrogą. Według magazynu "National Geographic" aż 80 proc. ludzi na świecie żyje w miejscach, gdzie niebo jest zanieczyszczone światłem. Zgubne skutki tego zjawiska odczuwa przede wszystkim przyroda, bo prowadzące nocny tryb życia zwierzęta są narażone na wyginięcie w nadmiernie oświetlonym środowisku. Sztuczne światło niekorzystnie wpływa również na rośliny i ich wzrost. Żeby uświadomić to ludziom, amerykańska organizacja International Dark-Sky Association ustanowiła Międzynarodowy Tydzień Ciemnego Nieba. Stworzyła też listę miejsc, które określa mianem rezerwatów ciemnego nieba.
W tych miejscach w Europie najlepiej widać gwiazdy. Na mapie też polskie góry!
Tytułem rezerwatu nocnego nieba, podobnie jak Westhavelland, może pochwalić się też położony we francuskiej części Pirenejów Pic du Midi de Bigorre. Na szczycie tej góry znajduje się obserwatorium astronomiczne, w którym można nocować. Ci, którzy się na to zdecydują, o 16.30 wjeżdżają koleją linową na szczyt, a po powitalnym drinki i kolacji mogą oglądać zachód słońca i zwiedzać obserwatorium. A gdy już zapadnie zmrok, goście mają okazję skorzystać z teleskopów i podziwiać to, co jest niewidoczne gołym okiem. Za taki nocleg z atrakcjami trzeba zapłacić 499 euro.
Miłośnicy podziwiania nocnego nieba nie zawiodą się też na Teneryfie oraz wyspie La Palma, która w 2012 roku została pierwszym oficjalnie zarejestrowanym Rezerwatem Ciemnego Nieba UNESCO. Sporo wrażeń dostarczy również wyprawa do miejscowości Hella w południowej Islandii. Poza podziwianiem gwiazd niezaprzeczalną atrakcją tego zakątka jest możliwość podziwiania zorzy polarnej. Nic dziwnego, że to właśnie w tym niewielkim mieście powstał hotel Ranga dla amatorom astronomii. Samo miejsce oferuje dostęp do światowej klasy obserwatorium, które znajduje się około 150 metrów od hotelu. Do dyspozycji gości są tu trzy teleskopy, które pozwalają jeszcze lepiej eksplorować nocne niebo nad Islandią.
Swoje rezerwaty ciemnego nieba ma również Irlandia. Jeden z nich znajduje się na wyspie Skelling Michael, którą dobrze znają fani filmu "Gwiezdne Wojny: Przebudzenie Mocy". Na obserwację gwiazd można też wybrać się do Kerry International Dark-Sky Reserve, pierwszego w Irlandii Międzynarodowego Rezerwatu Ciemnego Nieba. Z bliskich sercom Polaków krajów warto też wspomnieć Chorwację. Położone na wyspie Hvar miasteczko Jelsa w tym roku dostało od IDA tytuł Rezerwatu Ciemnego Nieba, jako pierwsze w południowej Europie.
Co prawda na tworzonej przez IDA liście Polski próżno szukać, ale to nie znaczy, że nie ma u nas miejsc dobrych do obserwacji gwiazd. Rozgwieżdżone niebo można podziwiać chociażby w Parku Gwiezdnego Nieba w Bieszczadach czy w Izerskim Parku Ciemnego Nieba.
***
Zobacz również: