Watykan zajął stanowisko. Komunia święta dla rozwodników bez dodatkowych warunków
Watykańska Dykasteria Nauki Wiary zajęła stanowisko wobec sakramentu pokuty i komunii świętej udzielanych rozwodnikom, którzy żyją w kolejnych związkach. W oficjalnym piśmie nowy prefekt dykasterii, Victor Manuel Fernández, wyjaśnił też oficjalne stanowisko Watykanu wobec konieczności spowiadania się z uprawiania seksu przez osoby rozwiedzione, które stworzyły nowe związki.
Spis treści:
Rozwodnicy mogą przystępować do spowiedzi i komunii
Dykasteria Nauki Wiary to jeden z szesnastu watykańskich urzędów. Jego zadaniem jest dbanie o głoszenie wiary zgodne z nauczaniem Kościoła katolickiego. To w kompetencjach tego urzędu są wszystkie sprawy związane z doktryną wiary i moralności. Od 30 września 2023 roku na czele urzędu stoi argentyński kardynał diakon - Victor Manuel Fernández.
Dykasteria Nauki Wiary w odpowiedzi na zapytanie czeskiego kardynała Dominika Duki zajęła oficjalne stanowisko w sprawie przystępowania do sakramentów przez osoby rozwiedzione, które żyją w kolejnych związkach. W piśmie czytamy, że mogą one przystępować do sakramentów, nawet jeśli utrzymują stosunki płciowe z nowymi partnerami.
Jednocześnie kardynał Victor Manuel Fernández podkreśla, że każda z takich sytuacji wymaga indywidualnego rozpatrzenia. Według stanowiska Dykasterii Nauki Wiary każdy kapłan jest osobiście odpowiedzialny za towarzyszenie i pomoc w rozróżnieniu czy konkretny rozwodnik powinien przyjmować komunię świętą, czy też nie. Decyzja powinna zapaść przed Bogiem w sumieniu każdego człowieka. Musi być ona podjęta w świetle nauki Kościoła i w obecności kapłana. Jednak według oficjalnego stanowiska Watykanu osoba rozwiedziona może przystępować do sakramentów.
Kościół nie wymaga uznania małżeństwa za nieważne
Jednocześnie Dykasteria Nauki Wiary zauważa, że kwestia uznania małżeństwa za nieważne powinna być jednym z elementów branych pod uwagę podczas podejmowania decyzji o przystąpieniu do sakramentów. Jednak podkreślono, że w sytuacjach skomplikowanych, gdy nie można stwierdzić nieważności małżeństwa, nadal istnieje możliwość, by rozwodnicy zostali dopuszczeni do spowiedzi i komunii świętej.
Czy rozwodnicy muszą spowiadać się ze współżycia z nowymi partnerami?
Kardynał Fernández odniósł się także do kwestii dotyczącej spowiedzi osób rozwiedzionych ze współżycia z nowymi partnerami. Bez ślubu kościelnego współżycie jest według Kościoła katolickiego grzechem. Dykasteria Nauki Wiary w tej kwestii zwraca uwagę, że podobnie jak inne sprawy powinna ona być rozpatrywana według własnego sumienia przed Bogiem. Nie ma zatem w tym przypadku jednoznacznego stanowiska dającego odpowiedź.
Każda diecezja może wydać własne wytyczne
Jednoznaczne zajęcie stanowiska przez Dykasterię Nauki Wiary jest wynikiem listu, który wystosował do tej instytucji czeski kardynał i emerytowany arcybiskup Pragi - Dominik Duka. Dostojnik szukał w Kurii Rzymskiej odpowiedzi na pytania dotyczące przyjmowania sakramentów przez rozwodników prawdopodobnie po tym, jak biskup Pilzna - Tomáš Holub - ogłosił, że w jego diecezji osoby rozwiedzione mogą przystępować do spowiedzi i komunii świętej nawet jeżeli żyją ze sobą “jak mąż z żoną".
Kardynał Duka zapytał Dykasterię, czy diecezja zrzeszona w Konferencji Episkopatu może podejmować samodzielnie tego typu decyzje. Odpowiedź z Watykanu może zaskoczyć - kardynał Victor Manuel Fernández stwierdził, że adhortacja apostolska, która stanowi podstawę do zezwolenia na przyjmowanie komunii przez rozwodników, jest dokumentem zwyczajnego nauczania papieskiego. A to oznacza, że każda diecezja może na jej podstawie wydać wytyczne dla kapłanów i wiernych pozostających w powtórnych związkach, co do sakramentów.
Jednocześnie prefekt Dykasterii Nauki Wiary podkreślił, że byłoby właściwym, aby Konferencje Episkopatów w poszczególnych krajach wydały wytyczne w oparciu o papieską adhortację “Amoris laetitia", które ułatwiłby księżom pracującym z rozwodnikami na lepsze rozpoznawanie sprawy i łatwiejsze podejmowanie decyzji o przystępowaniu do sakramentów.
Czy stanowisko Stolicy Apostolskiej zgodne jest z dotychczasowym nauczaniem Kościoła?
Burza wokół stwierdzeń zawartych w adhortacji “Amoris laetitia" rozpętała się jeszcze w 2016 roku, zaraz po opublikowaniu dokumentu i trwa nadal. Skrajnie konserwatywni katolicy uważają, że jest to zmiana nauki Kościoła, która zasługuje na potępienie i jest zamachem na wiarę. Kościoły bardziej liberalne i postępowe decydują się natomiast na wprowadzenie w życie zasad opisanych w “Amoris laetitia" - dlatego spowiadać się i przystępować do komunii świętej mogą między innymi rozwodnicy-katolicy w Niemczech i niektórych diecezjach czeskich.
Nie mniej kardynał Duka był zaniepokojony faktem, że taka decyzja stoi w sprzeczności z dotychczasową nauką kościoła. Dykasteria odpowiedzialna za wyłapywanie i przeciwstawianie się wszelkim herezjom ma w tym temacie odmienne zdanie. W dokumencie czytamy:
Franciszek podtrzymuje propozycję pełnej wstrzemięźliwości dla rozwiedzionych, którzy zawarli nowy związek małżeński, przyznaje jednak, że jej praktykowanie może powodować trudności i dlatego w niektórych przypadkach, po odpowiednim rozeznaniu, dopuszcza udzielanie sakramentu pojednania nawet wtedy, gdy nie jest to możliwe w dochowaniu wierności wstrzemięźliwości zaproponowanej przez Kościół.
Dykasteria zwraca uwagę, że dopuszczenie do sakramentów pokuty i Eucharystii proponowali już dwaj wcześniejsi papieże. Jan Paweł II i Benedykt XVI wymagali od partnerów żyjących w drugim związku, by “zobowiązali się żyć jako przyjaciele" lub “powstrzymywali się od aktów właściwych małżonkom". Franciszek podtrzymuje te kryteria przyjmowania sakramentu, jednak dopuszcza możliwość, że ich dochowanie może być trudne, dlatego dopuszczenie do spowiedzi jest możliwe, nawet jeśli małżonkowie nie potrafili zachować wstrzemięźliwości.
Pełna treść dokumentu dostępna jest na oficjalnej stronie Stolicy Apostolskiej, a jego tytuł można przetłumaczyć na język polski jako: “Odpowiedź na szereg pytań zaproponowanych przez Jego Eminencję Kardynała Dominika Dukę OP, dotyczących udzielania Eucharystii osobom rozwiedzionym żyjącym w nowym związku".
